Pseudonim:
"Świrad"
Data urodzenia:
1890-10-09
Data śmierci:
1950-11-08
Funkcja:
kapelan
Stopień:
ks. podpułkownik duszpasterstwa Wojska Polskiego
Miejsce urodzenia:
Żegocina
Wykształcenie do 1939 r.:
Po ukończeniu liceum rozpoczął studia w Seminarium w Tarnowie, a następnie w Przemyślu (1911-1914).
Kapłaństwo i służba wojskowa 1914-1939:
Po ukończeniu Seminarium, 5 lipca 1914 r. w Przemyślu przyjął święcenia kapłańskie. Od września 1914 r. do grudnia 1915 r. pełnił funkcję wikariusza w parafii Brzostek. 14 grudnia 1915 r. został mianowany kapelanem wojskowym armii austriackiej. Przez dwa tygodnie stacjonował w Przemyślu (od 14 do 31 grudnia 1915), a następnie w Sanoku (do 21 lutego 1917 r.). Przez piętnaście miesięcy przebywał na froncie rumuńskim i włoskim (od 24 lutego 1917 do 17 stycznia 1918 r.). Przez prawie miesiąc pełnił służbę w przemyskim superioracie polowym, a następnie przez osiem miesięcy (od 22 lutego do 3 października 1918 r.) w Samborze. Tam został oskarżony o "głoszenie buntowniczych i podburzających kazań” i za karę przeniesiony do pełnienia posługi w szpitalu rezerwowym w Jarosławiu, oraz zobowiązany (czego nie posłuchał) do przedkładania do cenzury wojskowej treści swoich kazań przed ich wygłoszeniem. Pod koniec października 1918 r. ks. Juszczyk rozpoczął pełnienie służby w Wojsku Polskim jako kapelan ochotnik. Miejscem jego posługi był nadal szpital w Jarosławiu, gdzie równocześnie z pełnieniem funkcji kapelana udzielał się jako zwykły sanitariusz. Od 5 grudnia 1918 r. był kapelanem Grupy Operacyjnej brygady Minkiewicza; awansowany do stopnia kapitana (starszeństwo z dniem 5.12.1918). Z Grupą Operacyjną odbył kampanię zimową pod Chyrowem w Małopolsce Wschodniej. 3 lipca 1919 r. mianowany majorem proboszczem 3. Dywizji Piechoty Legionów. Z żołnierzami tej dywizji wziął udział w ofensywie na Zbrucz, a później w styczniu 1920 r. na Dźwińsk i na Łotwę. W 1920 r. był w składzie 7. Dywizji Piechoty Armii "H" w stopniu starszego kapelana (majora). Ksiądz Franciszek Juszczyk podczas pobytu na froncie nabawił się ciężkiego zapalenia płuc i 17 maja 1920 r. przeszedł jako referent do Dowództwa Okręgu Etapowego "Wilno”. Od 1 lipca 1920 r. pełnił obowiązki dziekana 7. Armii. 13 lipca został przeniesiony w charakterze referenta do Dowództwa Okręgu Etapowego 1. Armii, a 18 sierpnia 1920 r. na stanowisko kapelana Szpitala Okręgowego w Kielcach. Od 1 sierpnia do 9 grudnia 1921 r. pełnił obowiązki proboszcza 7. Dywizji Piechoty w Kielcach. Od 10 grudnia 1921 r. do 27 lipca 1935 r. był proboszczem parafii wojskowej w Przemyślu i zastępcą dziekana Dowództwa Okręgu Korpusu Nr X w Przemyślu. Od kwietnia 1933 r. do lutego 1934 r. pełnił ponadto obowiązki kapelana Szpitala Okręgowego nr 10 (DOK X). Biskup Polowy Wojska Polskiego Józef Gawlina z dniem 13 czerwca 1934 r. przeniósł ks. Franciszka Juszczyka z Przemyśla do Włocławka i mianował go administratorem tamtejszej parafii wojskowej. W 1939 r. pełnił stanowisko dziekana Okręgu Korpusu. 30 sierpnia 1939 r. ks. Juszczyk otrzymał przeniesienie do 67. pułku piechoty wchodzący w skład 4. Dywizji Piechoty Armii "Pomorze” zajmującego stanowisko między Brodnicą a Wąbrzeźnem.
Udział w wojnie obronnej 1939:
We wrześniu 1939 r. szef duszpasterstwa 44. Dywizji Piechoty Rezerwowej.
Udział w konspiracji 1939-1944:
Komenda Główna Armii Krajowej - Oddział I (Organizacyjny) - Służba Duszpasterstwa (Kuria Polowa AK "Nakasz") - zastępca Naczelnego Kapelana AK. W latach 1940-1944 ks. Franciszek Juszczyk pełnił funkcję kapelana Wojskowego Szpitala Ujazdowskiego.
Oddział:
Komenda Główna Armii Krajowej - Oddział I (Organizacyjny) - Służba Duszpasterstwa (Kuria Polowa "Nakasz") - kapelan Szpitala Ujazdowskiego.
Dzielnica:
Mokotów. 4.08.1944 r. Niemcy zarządzili natychmiastową ewakuację całego szpitala. O godz. 8.00 w kaplicy ks. ppłk Franciszek Juszczyk odprawił ostatnią Mszę św., przy tłumnym udziale personelu i chorych. Uformował się pochód, złożony z ok. 1000 osób; personelu, rannych i chorych na czele którego niesiono flagi Polskiego Czerwonego Krzyża. Ciężej chorych niesiono na noszach. Ksiądz Juszczyk pomagał nieść jednego z chorych. Pochód skierował się ul. Myśliwiecką w kierunku Sadyby, docierając następnego dnia na ul. Chełmską 19, gdzie w budynku Zgromadzenia Sióstr Rodziny Marii urządzono polową siedzibę Szpitala Ujazdowskiego.
Losy po Powstaniu:
Po upadku Sadyby wyszedł z Warszawy z ludnością cywilną, ewakuowany wraz ze szpitalem do Krakowa, gdzie pełnił posługę kapelana w szpitalu przy ul. Kopernika.
Losy po wojnie:
Po wojnie przez wiele lat był proboszczem w Kłodzku.
Odznaczenia:
W armii austriackiej otrzymał odznaczenia: Srebrny Krzyż Zasługi dla Kapelanów Wojskowych (Geistliches Verdienstkreuz), Krzyż Wojskowy Karola (Karl-Truppenkreuz). W armii polskiej otrzymał: Krzyż Walecznych, Krzyż Litewsko-Białoruski, Orlęta oraz Gwiazdę Przemyśla.
Miejsce śmierci:
Kłodzko
Miejsce pochówku :
Cmentarz w Żegocinie k.Bochni.
Źródła:
MPW-baza uczestników PW, fot. udostępnione przez p. Tadeusza Olszewskiego
Publikacje:
Ks. dr Zbigniew Kępa, Kapelańskie drogi ks. ppłk Franciszka Juszczyka, Tadeusz Olszewski, Odnalezione sztuki ks. Franciszka Juszczyka, artykuł Zasłużeni dla ziemi żegocińskiej - ks. ppłk Franciszek Juszczyk 1890-1950 [www.zegocina.pl/historia/zasluzeni/ksjuszczykfranciszek], Maria Juszczyk - Wspomnienie o ks. płk Franciszku Juszczyku - Legioniście i Powstańcu Warszawskim. Nakładem autorki. Żegocina, 2010 r.
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Źródło fot.  www.zegocina.pl/historia/zasluzeni/ksjuszczykfranciszek

Źródło fot. www.zegocina.pl/historia/zasluzeni/ksjuszczykfranciszek

Fot. udostępnił Tadeusz Olszewski (11/2011)

Fot. udostępnił Tadeusz Olszewski (11/2011)

Nasz newsletter