Henryk Roycewicz

"Leliwa"

dowódca batalionu

rotmistrz kawalerii służby stałej - major

Janopol - Litwa

Robert - Eugenia z domu Likiewicz

Ukończył 7-klasową Szkołę Handlową w Kownie po czym 5 grudnia 1918 r. wstąpił ochotniczo do Wileńskiego Pułku Ułanów. Uczestnik ofensywy na froncie wschodnim i północnym. W grudniu 1920 r., po ukończeniu warszawskiej Szkoły Podchorążych Piechoty, w stopniu podporucznika rozpoczął służbę w 25. Pułku Ułanów Wielkopolskich na stanowisku adiutanta.

Swoje duże zdolności jeździeckie odkrył podczas 6-miesięcznego kursu oficerskiego w grudziądzkim Centrum Wyszkolenia Kawalerii (1922), doskonalił je podczas kolejnych dwóch kursów jazdy (1924, 1926) odbytych także w Grudziądzu. Uczył jeździć innych (instruktor jazdy konnej) zdobywając równocześnie coraz większe doświadczenie, stał się w latach trzydziestych czołowym zawodnikiem Polski w wielu specjalnościach. Reprezentując Klub Jazdy Konnej 25 puł. był m.in.: mistrzem Polski w WKKW (Wszechstronny Konkurs Konia Wierzchowego - 1934), 6-krotnym wicemistrzem kraju: WKKW (1933, 1936), w ujeżdżaniu konia (1933, 1935, 1938) i w skokach przez przeszkody (1931). Był także 2-krotnie brązowym medalistą mistrzostw Polski: w WKKW (1935) i w ujeżdżaniu (1932). W najbardziej prestiżowym konkursie o Puchar Narodów startował 7-krotnie, trzykrotnie zwyciężając (1928 Warszawa, 1931, 1932 Ryga). Największy sukces odniósł wraz z kolegami na Igrzyskach Olimpijskich w Berlinie (1936). Do historii z tego wyczynu naszych jeźdźców przeszedł fakt, że na dwudziestej przeszkodzie drużynowego crossu WKKW żołnierze niemieccy obsługujący trasę biegu zagrodzili Roycewiczowi (na koniu Arlekin III) drogę, a oficer stwierdził, że polski jeździec zostaje wyłączony z zawodów, gdyż ominął dwudziestą przeszkodę. Arlekin III pogalopował z powrotem. Na miejscu Roycewicz został poinformowany, że sędzia się fatalnie pomylił. Były oczywiście przeprosiny, ale cztery dodatkowe kilometry dały się mocno we znaki zmordowanemu Arlekinowi. Niemcy wygrali tę konkurencję i zdobyli złoty medal...

We wrześniu 1939 r., w stopniu rotmistrza, dowodził 2. szwadronem 25. Pułku Ułanów Wielkopolskich (Nowogródzka Brygada Kawalerii w składzie Armii "Modlin"). Ranny 27 września w boju z Armią Czerwoną, cudem uchodzi z pola walki (Rosjanie chcieli mieć polskiego rotmistrza żywego) po czym, w kobiecym przebraniu, ucieka ze szpitala w Stryju, unikając w ten sposób śmierci; wszyscy pojmani oficerowie pułku zginęli w 1940 r. Katyniu, wymordowani przez Sowietów. Dotarł do Krakowa, gdzie nadal leczył rany.

W konspiracji od początku 1941 r. Oficer broni w 4. Rejonie I Obwodu Okręgu Warszawskiego ZWZ, następnie Armii Krajowej, od października 1943 r. dowódca batalionu "Kiliński".

Warszawa ul. Żelazna 29

Armia Krajowa - I Obwód (Śródmieście) - 4. Rejon - IX zgrupowanie (batalion "Kiliński") - dowódca do 15.09.1944 r.

Śródmieście Północ

8.09.1944 r. podczas ataku na ruiny Kina "Colosseum" (Nowy Świat 19) ciężko ranny w kolano, ramię i głowę. W związku z ranami 15 września zdaje dowództwo batalionu i do końca Powstania pozostaje w szpitalach.

Ze Szpitala Wolskiego (Płocka 26) wyszedł z cywilami do obozu w Pruszkowie (Dulag 121), skąd wkrótce wydostali go przyjaciele.

Dwukrotnie odznaczony Orderem Wojennym Virtuti Militari, trzykrotnie Krzyżem Walecznych i Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Po wojnie więzień polityczny, aresztowany przez UB, skazany na sześć lat więzienia (25 kwietnia 1949). Uniewinniony 20 lutego 1957 od popełnienia "zarzucanych mu przestępstw". W następnych latach powrócił do ukochanego jeździectwa. Był trenerem, sędzią i autorem licznych publikacji fachowych. Przygotowywał młodzież do kolejnych Igrzysk Olimpijskich. Używał nazwiska Leliwa-Roycewicz. Aktywny działacz społeczny. Powołał do życia Komisję Środowiskową Żołnierzy Batalionu "Kiliński". 23 lutego 1990 mianowany pułkownikiem WP. Był ożeniony z Wandą z Wołowiczów.

Warszawa

MPW-baza uczestników PW. Fotografia powojenna: MPW-zbiory (MPW-IP/3559)