Data urodzenia:
1905-05-25
Funkcja:
kierownik Działu Zabezpieczenia Dzieł Sztuki
Miejsce urodzenia:
Piaseczno
Imiona rodziców:
Franciszek - Marianna
Wykształcenie:
W 1925 r. rozpoczął naukę w Szkole Rysunku Malarstwa Konrada Krzyżanowskiego przy ul. Poznańskiej w Warszawie, a następnie studia w Warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych, w 1932 r. podniesionej do rangi Akademii. Studiował w pracowni prof. Mieczysława Kotarbińskiego, następnie u prof. Tadeusza Pruszkowskiego. W trakcie studiów otrzymał liczne wyróżnienia i nagrody m.in.: nagrodę honorową za rysunek i malarstwo oraz odznaczenie rektorskie.
Praca w czasie okupacji:
W latach 1941- 1944 pracował jako nauczyciel w szkolnictwie zawodowym m.in. w Wydziale Gospodarstwa Miejskiego Urzędu Szkolnego.
Adres przed Powstaniem Warszawskim:
Warszawa ul. Bracka 22
Oddział:
Delegatura Rządu na Kraj - Dział Zabezpieczenia Dzieł Sztuki - kierownik. 1.VIII.1944 - 18. X.1944 - uczestniczył w Powstaniu Warszawskim pod pseudonimem „Goya”. Został kierownikiem Działu Zabezpieczenia Dzieł Sztuki przy Delegaturze Rządu Rzeczpospolitej Polskiej na miasto Warszawę, Rejon Śródmieście Północ . Przebywał m.in. na Pl. Napoleona, na ul. Brackiej przy Gmachu BGK. W końcowym etapie Powstania brał czynny udział w budowaniu barykad, ratowaniu ludzi oraz ich mienia, a także pomagał w ewakuacji rannych .
Dzielnica:
Śródmieście Północ
Losy po Powstaniu:
Od 12 października 1944 r., nadzorował ewakuację archiwów, bibliotek i warszawskich muzeów. Został włączony przez prof. Stanisława Lorentza do ekipy zabezpieczającej dzieła sztuki w Muzeum Narodowym pod kierownictwem Michała Walickiego. Wyszedł z Warszawy 18 października.
Rodzina walcząca w Powstaniu Warszawskim:
W Powstaniu u jego boku była łączniczka Janina Kondzioła ps.
"Nina" przyszła żona Jana Chrzana. Pobrali się po wojnie, w 1949 r. w Warszawie.
Losy po wojnie:
Od 1945 r. działał w Związku Polskich Artystów Plastyków. Po koniec lat 40 – tych – opracował Plastyczną Metodę Nauki Rzemiosła, przyspieszającą kształcenie młodej kadry rzemieślników w szkołach zawodowych i izbach rzemieślniczych. W 1957r. zorganizował na prośbę ZPAP wzorcowy Salon Plastyki Współczesnej „Art” na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie. W latach 60- tych zainicjował i współorganizował słynne Warszawskie Kiermasze Sztuki. W 1982 r. artysta doznał wskutek udaru paraliżu prawej strony ciała, ciężka choroba nie powstrzymała go od pracy twórczej. Malował lewą ręką. Był autorem pejzaży, portretów. Najliczniejszą spuścizną prac, są dzieła o tematyce powstańczej. Kolekcja prac znajduje się obecnie w Muzeum Powstania Warszawskiego. Są to szkice, tuszem na papierze, gwasze, akwarele, oleje na płótnie. Większość prac powstała po wojnie, ale także w okresie tuż po powstaniu. W kolekcji Muzeum znajduje się ponad 200 prac. Artysta malował przejmujące sceny z powstania: walczących, poległych, ludność cywilną, płonące miasto oraz ruiny Warszawy.
Odznaczenia:
W 1980 r. został odznaczony za całokształt działalności Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Miejsce śmierci:
Warszawa, pochowany na Cmentarzu Czerniakowskim.
Informacje dodatkowe:
W czasie Powstania Warszawskiego doszczętnie spłonęło mieszkanie Jana Chrzana przy ul. Brackiej i zniszczony został cały dorobek artystyczny malarza.
Źródła:
Dokument z dnia 12 września 1944 r., podpisany przez dr Pułaskiego, Delegata Rządu, oraz Powstanie Warszawskie fakty i mity, IPN, 2006r.
Dokument wydany w języku niemieckim, podpisany przez Stanisława Podwińskiego.
Z Archiwum ASP, dokumenty zlecające prace na rzecz ratowania dzieł sztuki oraz spisu przedmiotów skonfiskowanych przez Niemców z Muzeum Narodowego przed jego planowanym wysadzeniem, do Towarzystwa Zachęty.
Z Archiwum ASP ,Zaświadczenie o zatrudnieniu w Polskim Czerwonym Krzyżu w charakterze prowadzącego transport ewakuacyjny. Dokument z 2 września 1944r, z wydaną opaską nr 1101.
Z Archiwum ASP: Pismo do Ministra Kultury i Sztuki - Departament Ochrony Zabytków, podpisany przez Dr Bohdana Rymaszewskiego, że Jan Chrzan, członek Związku Polskich Artystów Plastyków, licencja nr 488, zam. w Warszawie, przy ul. Piekarskiej 6 m 24, podczas Postania Warszawskiego z polecenia Delegatury Rządu Rzeczypospolitej Polskiej, był kierownikiem Działu Zabezpieczenia Dzieł Sztuki, oraz ze wspomnień artysty z artykułu z „Dookoła Świata” , Malarz Walczącej Warszawy 1974 r.
