Maria Aleksandra Sturgólewska

Pseudonim:
"Poręba"
Data urodzenia:
1928-09-15
Data śmierci:
2013-05-03
Funkcja:
łączniczka
Stopień:
strzelec
Miejsce urodzenia:
Warszawa
Imiona rodziców:
Aleksander - Stanisława z domu Kozłowska
Używane pseudonimy:
"Poręba", "Marek"
Udział w konspiracji 1939-1944:
W konspiracji od sierpnia 1943 r. kiedy to wstąpiła do formacji harcerskiej i złożyła przysięgę w domu na ul. Grottgera. Odbyła przeszkolenie łączniczki, a także podstawowe przeszkolenie sanitarne i obchodzenia się z bronią. Szkolenie z obchodzenia się z bronią odbywało się w domu na ul. Górskiego. Komendantką łączniczek była Hala Łączyńska (z ul. Pięknej - Piusa); sanitariat prowadziła Maria Jezierska pseudonim “Bogdańska”, zajęcia z musztry i broni prowadził pchor. Staszek “Wist”. Jako łączniczka przewoziła prasę, meldunki i broń (w pamięci utrwaliła się trasa “Most” – z obecnego pl. Dzierżyńskiego do Otwocka – jechała wtedy bez dokumentów i z obstawą, a meldunki wciśnięte były w gilzy papierosów). Wioząc dość nędznie opakowany Kb przez most Poniatowskiego na Grochów podtrzymywana była na zewnętrznym stopniu przeładowanego tramwaju przez młodego wermachtowca. Brała również udział w pracach rozpoznawczych - Okęcie ( późna zima 1943 r.)- rozpoznawanie stanowiska działek p-lot. W okresie luty -marzec 1944 r. pracowała przy wywoływaniu klisz książki “Dywizjon 303”. Wiosną 1944 r. opracowywała w dużym powiększeniu plan fragmentu ulicy Żelaznej od Alei, z zaznaczeniem przejść, posterunków itd.. 26 lipca 1944 r. została zmobilizowana i zakwaterowana na ul. Lekarskiej , a następnie u państwa Jezierskich na pl. Napoleona – na I piętrze.
Adres przed Powstaniem Warszawskim:
Warszawa ul. Radzymińska 56 m.6
Oddział:
Armia Krajowa - IV zgrupowanie "Gurt" - 2. Harcerska Bateria Artylerii Przeciwlotniczej "Żbik" - łączniczka. Jej przełożoną - patrolową łączniczek była ”Średzka” Halina Loga oraz ”Żabska” Elżbieta Tatarkiewicz.
Szlak bojowy:
Śródmieście Północ
Losy po Powstaniu:
Niewola niemiecka - kolejno jeniec stalagów: 344 Lamsdorf , IV B Mühlberg, IV E Altenburg, VI C Oberlangen,pseudonim obozowy “Marek”. Uwolniona 12 kwietnia 1945 r. przez przez oddział I Dywizji Pancernej gen. Maczka
Numer jeniecki:
106843
Losy po wojnie:
Po wyzwoleniu służyła w RAF-ie w WAAF. W styczniu 1947 r. uzyskała w Wielkiej Brytanii eksternistycznie świadectwo dojrzałości. Powróciła do kraju w lipcu 1947 r. Ukończyła 3-letnie studia w Akademii Nauk Politycznych, Wydział Dyplomatyczno - Konsularny oraz Wydział Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego
Odznaczenia:
Odznaczona Krzyżem AK, Krzyżem Powstańczym, Krzyżem Partyzanckim, Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Wojska, Medalem Lotnictwa oraz brytyjskim War Medal.
Nazwisko po mężu:
Biernacka
Miejsce pochówku:
Zmarła w Warszawie 3 maja 2013 r. Pogrzeb 13 maja 2013 r. na Starych Powązkach.
źródła:
Nekrolog w "GW", data emisji : 09.05.2013
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Maria Sturgólewska. Ze zbiorów Archiwum 2. HBAP "Żbik"

Maria Sturgólewska. Ze zbiorów Archiwum 2. HBAP "Żbik"

Fotografia z Powstania Warszawskiego autorstwa Joachima Joachimczyka ps. "Joachim".  Śródmieście Północne. Grupa sanitariuszek i łączniczek z plutonu 569 -  2. Harcerskiej Baterii Artylerii Przeciwlotniczej "Żbik" na podwórzu kamienicy Chmielna 57. Na zdjęciu od lewej: NN, sanit. Krystyna Kamać "Szafrańska", sanit. Jadwiga Mundkowska "Dina Pękałówna",  łączn. Irena Loga "Modrzewska", łączn. Halina Loga "Średzka", łączn. Maria Sturgólewska "Poręba",sanit. Stanisława Gawlik "Stenia". Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IP/2109

Fotografia z Powstania Warszawskiego autorstwa Joachima Joachimczyka ps. "Joachim". Śródmieście Północne. Grupa sanitariuszek i łączniczek z plutonu 569 - 2. Harcerskiej Baterii Artylerii Przeciwlotniczej "Żbik" na podwórzu kamienicy Chmielna 57. Na zdjęciu od lewej: NN, sanit. Krystyna Kamać "Szafrańska", sanit. Jadwiga Mundkowska "Dina Pękałówna", łączn. Irena Loga "Modrzewska", łączn. Halina Loga "Średzka", łączn. Maria Sturgólewska "Poręba",sanit. Stanisława Gawlik "Stenia". Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IP/2109

Przepustka powstańcza. Archiwum 2. HBAP "Żbik"

Przepustka powstańcza. Archiwum 2. HBAP "Żbik"

Odpis Legitymacji AK. Ze zbiorów Marii Biernackiej / Archiwum 2. HBAP "Żbik"

Odpis Legitymacji AK. Ze zbiorów Marii Biernackiej / Archiwum 2. HBAP "Żbik"

Karta pocztowa do przebywającej w niewoli Marii Sturgólewskiej. Ze zbiorów Marii Biernackiej  / Archiwum 2. HBAP "Żbik"

Karta pocztowa do przebywającej w niewoli Marii Sturgólewskiej. Ze zbiorów Marii Biernackiej / Archiwum 2. HBAP "Żbik"

Maria Sturgólewska. Ze zbiorów Marii Biernackiej  / Archiwum 2. HBAP "Żbik"

Maria Sturgólewska. Ze zbiorów Marii Biernackiej / Archiwum 2. HBAP "Żbik"

Dokumenty wojskowe i nieśmiertelnik Marii Sturgólewskiej oraz artykuł w Gazecie Polskiej. Ze zbiorów Marii Biernackiej / Archiwum 2. HBAP "Żbik"

Dokumenty wojskowe i nieśmiertelnik Marii Sturgólewskiej oraz artykuł w Gazecie Polskiej. Ze zbiorów Marii Biernackiej / Archiwum 2. HBAP "Żbik"

Nasz newsletter