Mieczysław Roman Niedzielski

Pseudonim:
"Żywiciel"
Data urodzenia:
1897-08-09
Data śmierci:
1980-05-18
Funkcja:
Komendant Obwodu
Stopień:
Oficer służby stałej saperów Wojska Polskiego: major (1939), podpułkownik (11.11.1942)
Miejsce urodzenia:
Jeziorna
Imiona rodziców:
Aleksander - Helena z domu Sabelman
Wykształcenie (w tym wojskowe):
Do czerwca 1914 r. uczył się w Szkole Zgromadzenia Kupców w Warszawie kończąc tam VI klasę. Ukończył kurs pontonowy w Modlinie (kwiecień-czerwiec 1921) i wojskowe kursy maturalne w Wilnie (od października 1921), otrzymując tam w marcu 1923 r. świadectwo dojrzałości.
Przebieg służby wojskowej do 1939 r.:
Od stycznia 1919 r. w Wojsku Polskim, początkowo w 1. pułku inżynieryjnym. Od czerwca dowódca plutonu 2. batalionu saperów, od lipca 1919 r. dowodził patrolem minerskim, przydzielonym do 4., potem 11. pułku ułanów na linii demarkacyjnej z Niemcami i Litwą. Od kwietnia 1920 r. ponownie dowódca plutonu saperów w 2. batalionie saperów (w styczniu 1921 przemianowanym na 3. batalion saperów). Ukończył kurs pontonowy w Modlinie (kwiecień-czerwiec 1921) i wojskowe kursy maturalne w Wilnie (od października 1921), otrzymując tam w marcu 1923 świadectwo dojrzałości. Od kwietnia 1923 r. ponownie dowódca w 3. batalionie saperów, od czerwca 1923 r. dowodził tam kompanią sztabową. Po ukończeniu kursu doszkolenia w Kościuszkowskim Obozie Szkolnym Saperów w Wilnie (styczeń-sierpień 1924) został przydzielony do batalionu maszynowego saperów (w styczniu przemianowanego na batalion elektrotechniczny). Był tam kolejno: dowódcą plutonu, od sierpnia 1925 r. p.o. dowódcy kompanii, od października 1926 r. instruktorem w szkole podoficerskiej, od marca 1927 r. ponownie p.o. dowódcy kompanii, od listopada 1928 r. p.o. kwatermistrza batalionu elektrotechnicznego. Od czerwca 1931 r. kierownik Biura Handlowo-Administracyjnego kolejno w Wojskowym Instytucie Badań Inżynieryjnych, a od grudnia 1934 r. - w Biurze Badań Technicznych Broni Pancernych. Od 1936 r. dowódca kompanii motorowej 3. batalionu pancernego, a od maja 1938 r. - dowódca kompanii szkolnej batalionu elektrotechnicznego saperów.
Udział w wojnie obronnej 1939 r.:
We wrześniu 1939 r. dowódca kompanii reflektorów przeciwlotniczych na lotnisku wojskowym Warszawa-Okęcie.
Nazwisko konspiracyjne:
Wojciechowski
Pseudonimy:
"Boruta", "Papuga", "Sadownik", "Wojciechowski", "Żywiciel"
Udział w konspiracji 1939-1944:
W konspiracji od stycznia 1940 r. - oficer Związku Walki Zbrojnej - Armii Krajowej w Warszawie. Od wiosny 1940 r. Komendant II Obwodu (XXII) Żoliborz Okręgu Warszawa-Miasto ZWZ, i późniejszego Samodzielnego Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej. Służył w stopniu majora, pod pseudonimem początkowo "Boruta", a od 1943 r. "Sadownik" i "Wojciechowski". Rozkazem L.65/BP z 11 listopada 1942 r. mianowany podpułkownikiem służby stałej.
Oddział:
W czasie Powstania Warszawskiego nadal Komendant II Obwodu Żoliborz ("Żywiciel") Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej, dowodził Obwodem pod pseudonimem "Żywiciel", a od 9.08.1944 r. ponownie "Boruta". Od 20.09.1944 r. jako p.o. dowódcy 8. Dywizji Piechoty Armii Krajowej im. Romualda Traugutta Warszawskiego Korpusu Armii Krajowej.
Awanse:
24.09.1944 r. Komendant Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej gen. Antoni Chruściel "Monter" przedstawił go do awansu na pułkownika służby stałej, jednak podczas Powstania wniosek ten nie został zatwierdzony przez Dowódcę AK.
Szlak bojowy:
Żoliborz. Obroną dzielnicy dowodził do końca września. Na kapitulację Żoliborza zgodził się dopiero po osobistej interwencji wysłannika KG AK płk "Wachnowskiego" (Karol Ziemski).
Odniesione rany:
Dwukrotnie ranny: 23 i 30 września 1944 r.
Odznaczenia:
Krzyż Virtuti Militari V klasy (2.10.1944), Krzyż Walecznych (1921), Medal Niepodległości
Losy po Powstaniu:
Po kapitulacji Żoliborza (30.09.1944) wyniesiony na noszach, przebywał w obozach jenieckich; kolejno w Stalagu XI A Altengrabow i Stalagu X B Sandbostel. W tym ostatnim w kwietniu 1945 r. został (razem m.in. z płk "Wachnowskim") aresztowany przez Gestapo i przewieziony do obozu koncentracyjnego KL-Neuengamme (oskarżony przez Niemców o próbę opanowania Oflagu Sandbostel siłą). Życie polskich oficerów uratowała osobista interwencja szwedzkiego arystokraty hr. Folke Bernadotte u Reichsführera SS Heinricha Himmlera. Wysłany następnie do Oflagu X C Lübeck, gdzie w maju 1945 r. został wyzwolony przez oddziały brytyjskie.
Numer jeniecki:
47378
Losy po wojnie:
Po wojnie pozostał na emigracji. 1.01.1946 r. mianowany pułkownikiem. Początkowo mieszkał w Wielkiej Brytanii, a od 1947 r. w USA, gdzie pracował jako robotnik fizyczny w Chicago. 28 stycznia 1946 r. były SS-Obergruppenführer Erich von dem Bach zeznając przed polskim prokuratorem Sawickim w Norymberdze powiedział: "Chciałbym zwrócić uwagę na dowódcę odcinka z Żoliborza. Z nim w ogóle nie mogłem rozpocząć negocjacji. Każda jego odpowiedź była dla mnie obraźliwa. To był bohater. Ten człowiek był fanatykiem".
Miejsce śmierci:
Zmarł w szpitalu w Chicago.
Miejsce pochówku:
Prochy ppłk. Niedzielskiego sprowadzone do Polski w 1992 r. spoczywają na Powązkach Wojskowych w kwaterze A 28, rząd 14, grób 1
Źródła:
MPW-baza uczestników PW, fot. MPW-zbiory
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Mieczysław Roman Niedzielski "Żywiciel" (1897-1980). Fot. portretowa ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn.  MPW-IK/3130

Mieczysław Roman Niedzielski "Żywiciel" (1897-1980). Fot. portretowa ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IK/3130

Płk Mieczysław Niedzielski "Żywiciel" - na zdjęciu w roku 1945. Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IH/5808

Płk Mieczysław Niedzielski "Żywiciel" - na zdjęciu w roku 1945. Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IH/5808

Fotografia z Powstania Warszawskiego. Żoliborz. Od lewej ppłk Mieczysław Niedzielski "Żywiciel" i kpt. Marian Kamiński "Żaglowiec" "Jur" z wiązanką kwiatów po nabożeństwie odprawionym 18 sierpnia w domu przy Pogonowskiego 22. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IH/5124

Fotografia z Powstania Warszawskiego. Żoliborz. Od lewej ppłk Mieczysław Niedzielski "Żywiciel" i kpt. Marian Kamiński "Żaglowiec" "Jur" z wiązanką kwiatów po nabożeństwie odprawionym 18 sierpnia w domu przy Pogonowskiego 22. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IH/5124

Fotografia z Powstania Warszawskiego. Żoliborz, żołnierze Zgrupowania "Żaglowiec" w towarzystwie dowódcy "Żywiciela" po nabożeństwie przy ul. Pogonowskiego 22. Od lewej: ppor. Stefan Szuba "Leszcz" - zastępca dowódcy Zgrupowania, ppor. Zenon Czarnomski "Krzew" adiutant "Żaglowca", w środku ppłk. Mieczysław Niedzielski "Żywiciel" - dowódca II Obwodu, kpt. Marian Kamiński "Żaglowiec" "Jur" - dowódca Zgrupowania "Żaglowiec", trzyma w ręku wiązankę kwiatów. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn.  MPW-IP/5436

Fotografia z Powstania Warszawskiego. Żoliborz, żołnierze Zgrupowania "Żaglowiec" w towarzystwie dowódcy "Żywiciela" po nabożeństwie przy ul. Pogonowskiego 22. Od lewej: ppor. Stefan Szuba "Leszcz" - zastępca dowódcy Zgrupowania, ppor. Zenon Czarnomski "Krzew" adiutant "Żaglowca", w środku ppłk. Mieczysław Niedzielski "Żywiciel" - dowódca II Obwodu, kpt. Marian Kamiński "Żaglowiec" "Jur" - dowódca Zgrupowania "Żaglowiec", trzyma w ręku wiązankę kwiatów. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IP/5436

Ppłk Mieczysław Niedzielski "Żywiciel" w obozie jenieckim. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IH/588

Ppłk Mieczysław Niedzielski "Żywiciel" w obozie jenieckim. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IH/588

Stoją od lewej : pierwszy - płk. Mieczysław Niedzielski "Żywiciel", trzecia od lewej Janina Haubold "Zula"Fot. Piotr Glegoła - zbiory rodzinne

Stoją od lewej : pierwszy - płk. Mieczysław Niedzielski "Żywiciel", trzecia od lewej Janina Haubold "Zula"Fot. Piotr Glegoła - zbiory rodzinne

płk. Mieczysław Niedzielski "Żywiciel",  Janina Haubold "Zula". Fot. Piotr Glegoła - archiwum rodzinne

płk. Mieczysław Niedzielski "Żywiciel", Janina Haubold "Zula". Fot. Piotr Glegoła - archiwum rodzinne

Zdjęcie Mieczysława Niedzielskiego z małżonką Franciszką z d. Mirecką wykonane w Chicago latem 1957 r. Mieczysław Niedzielski w Chicago występował pod nazwiskiem Kowalski. Fot. z archiwum  Małgorzaty Leczyckiej.

Zdjęcie Mieczysława Niedzielskiego z małżonką Franciszką z d. Mirecką wykonane w Chicago latem 1957 r. Mieczysław Niedzielski w Chicago występował pod nazwiskiem Kowalski. Fot. z archiwum Małgorzaty Leczyckiej.

Nasz newsletter