Pseudonim:
"Topór"
Data urodzenia:
1922-02-08
Data śmierci:
1944-08-16
Funkcja:
-
Pozycja na murze pamięci:
Kolumna: 203 Miejsce: 16
Stopień:
strzelec
Miejsce urodzenia:
Warszawa
Imiona rodziców:
Stefan - Irena
Wykształcenie (w tym wojskowe):
Od 1935 r. uczęszczał do Gimnazjum oo. Marianów, znanej na Bielanach szkoły średniej. Po złożeniu matury wiosną 1941 r. na tajnych kompletach, dostał się na polonistykę tajnego Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie zetknął się ze Zdzisławem Stroińskim, poetą, studentem prawa.
Udział w wojnie obronnej 1939 r.:
We wrześniu 1939 roku, jako junak Przysposobienia Wojskowego wyruszył na wschód, by walczyć, pieszo dotarł aż do Włodawy, nie został jednak wcielony w szeregi Wojska Polskiego. Do stolicy powrócił już po jej kapitulacji.
Nazwiska konspiracyjne:
Karol Topornicki, Roman Oścień, Witold Orczyk
Pseudonimy:
"Karol Topornicki", "Roman Oścień", "Constant", "K. T.", "k. top.", "Witold Orczyk", "Topór"
Udział w konspiracji 1939-1944:
Pod koniec 1941 roku został członkiem konspiracyjnej organizacji Konfederacja Narodu (KN). W okresie, kiedy ukazał się tom "Widma" (1943), wraz z Wacławem Bojarskim (redaktor "Sztuki i Narodu") i Zdzisławem Stroińskim wziął udział w akcji złożenia kwiatów pod pomnikiem Mikołaja Kopernika 25 maja 1943 roku - w dzień po 400 rocznicy śmierci wielkiego astronoma. Uczestnicy akcji spłoszeni przez polskiego policjanta "granatowego" uciekli ulicą Kopernika. Tam policjant niemiecki postrzelił Bojarskiego, którego w stanie ciężkim przewieziono do szpitala przy ul. Koszykowej, gdzie zmarł 5.06.1943. Stroiński został aresztowany - Gajcemu udało się uciec. Zadebiutował w roku 1942 wierszem "Wczorajszemu" drukowanym na łamach almanachu "Sztuka i Naród". Otrzymał dwie nagrody od redakcji "Biuletynu Literackiego" za wiersze: "Uderzenie", "Śpiew murów" i "Rapsod o Warszawie". Jego publikacje pojawiały się również w miesięczniku "Kultura Jutra". Podczas okupacji ogłosił dwa tomiki: "Widma" i "Grom Powszedni". Wiosną 1944 r. uczestniczył w kursach Prasowych Sprawozdawców Wojennych (PSW), organizowanych przez Biuro Informacji i Propagandy Komendy Głównej Armii Krajowej (VI Oddział Sztabu KG AK). W lipcu otrzymał przydział do Dywizjonu Motorowego Obszaru Warszawskiego Armii Krajowej.
Oddział:
Dywizjon Motorowy Obszaru Warszawskiego Armii Krajowej, od 1.08.1944 r., pod pseudonimem "Topór", walczył na Starym Mieście w drużynie szturmowo-wypadowej kpr. pchor. "Marka Chmury", którym był jego przyjaciel - poeta Zdzisław Stroiński.
Szlak bojowy:
Stare Miasto
Miejsce (okoliczności) śmierci:
Poległ 16 sierpnia 1944 r. razem ze Zdzisławem Stroińskim w wysadzonej przez Niemców kamienicy Weldta przy ul. Przejazd 3/5/7. Prawdopodobnie tego dnia niemieccy saperzy wykorzystali tam bliżej nieznaną broń "Taifungerät". Według innej wersji miał zginąć "21 lub 22 sierpnia na terenie Arsenału" przy ul. Długiej, jednak ekshumacja przeprowadzona wiosną 1946 r. na ul. Przejazd ostatecznie obaliła tę wersję. Pochowany w Warszawie na Powązkach Wojskowych.
Odznaczenia:
2 sierpnia 2009 r. Prezydent RP Lech Kaczyński pośmiertnie odznaczył Tadeusza Gajcego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej oraz za osiągnięcia w działalności na rzecz rozwoju polskiej kultury.
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Tadeusz Gajcy ps. „Karol Topornicki”, „Roman Oścień”, „Topór” (1922-1944).  Fotografia podarowana przez matkę Tadeusza - p. Irenę Gajcy Włodzimierzowi Choroszowi, synowi chrzestnemu Tadeusza.  Obecnie zbiory Muzeum Powstania Warszawskiego.

Tadeusz Gajcy ps. „Karol Topornicki”, „Roman Oścień”, „Topór” (1922-1944). Fotografia podarowana przez matkę Tadeusza - p. Irenę Gajcy Włodzimierzowi Choroszowi, synowi chrzestnemu Tadeusza. Obecnie zbiory Muzeum Powstania Warszawskiego.

Zdjęcie portretowe Tadeusza Gajcego ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IP/5101

Zdjęcie portretowe Tadeusza Gajcego ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IP/5101

 Fot. domena publiczna

Fot. domena publiczna

Fot. domena publiczna

Fot. domena publiczna

Nasz newsletter