Tadeusz Józef Towarnicki

Pseudonim:
"Naprawa"
Data urodzenia:
1910-05-19
Data śmierci:
1944-08-01
Funkcja:
dowódca plutonu
Pozycja na murze pamięci:
Kolumna: 147 Miejsce: 57
Stopień:
Oficer rezerwy piechoty Wojska Polskiego: podporucznik: 3.05.1944 r.
Miejsce urodzenia:
Lwów
Imiona rodziców:
Józef Towarnicki herbu Sas - Wanda z domu Leopold
Wykształcenie (w tym wojskowe):
Po ukończeniu 7 klas gimnazjum we Lwowie przeniósł się w 1928 r. do Państwowej Szkoły Morskiej w Tczewie (potem w Gdyni). Tam w 1929 r. otrzymał świadectwo dojrzałości i następnie ukończył dwa kursy na Wydziale Mechanicznym, odbywając szereg rejsów do portów europejskich, afrykańskich, azjatyckich i amerykańskich. Powołany do Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty Nr 6a w Rawie Ruskiej, w grudniu 1931 r. został zwolniony ze służby wojskowej z powodu choroby serca. Od 1932 r. studiował w Wyższej Szkole (późniejszej Akademii) Handlu Zagranicznego we Lwowie, gdzie w czerwcu 1936 r. uzyskał dyplom.
Udział w wojnie obronnej 1939 r.:
We wrześniu 1939 r. walczył w szeregach Armii "Poznań" uczestnicząc w bitwie nad Bzurą, potem w obronie Warszawy.
Nazwiska używane w konspiracji:
Tadeusz Gałęzowski, Tadeusz Mączyński
Używane pseudonimy:
"de Vran", "Tadeusz de Vran", "Naprawa"
Udział w konspiracji 1939-1944:
W konspiracji początkowo należał do organizacji "Orzeł Biały", założonej przez E. Koniecznego-Kowalewskiego i wyruszył z grupą partyzancką na Lubelszczyznę. Razem z ppor. Leszkiem Kowalewskim "Twardym" zdołał wydostać się z zasadzki przygotowanej przez Koniecznego (jak się później okazało - prowokatora) i wrócił do Warszawy. Później prowadził działalność konspiracyjną na własną rękę, tocząc swoją "prywatną wojnę z Niemcami". Sprawę skierowano do Wojskowego Sądu Specjalnego (WSS), ale jej rozpatrzenie odłożono do zakończenia wojny. Zmienił wówczas pseudonim z "de Vran" na "Naprawa" i w listopadzie 1941 r. został zastępcą ppor. "Twardego", dowódcy utworzonego wówczas oddziału "993/W" kontrwywiadu Oddziału II Komendy Głównej ZWZ-AK w stopniu kaprala podchorążego. Jednocześnie był dowódcą patrolu, a potem II plutonu tego oddziału, do którego wprowadził kilku żołnierzy z 7. pułku piechoty Armii Krajowej "Madagaskar" - "Garłuch", gdzie równocześnie także dowodził plutonem. Uczestniczył w wielu akcjach oddziału "993/W", m.in. w kawiarni "Europejska" (30.03.1943) i w barze "Za Kotarą" (8.10.1943), a kilkunastoma z nich (m.in. zamachem na Ernsta Dürrfelda 25.06.1943) osobiście dowodził. Mianowany podporucznikiem rezerwy rozkazem L.406/BP z 13 lipca 1944 ze starszeństwem z 3 maja 1944 r.
Oddział:
Komenda Główna Armii Krajowej II Odział - Batalion Specjalny (od 2.08.1944 kryptonim "Pięść") - 1. kompania - II pluton - dowódca plutonu.
Szlak bojowy:
Wola
Odniesione rany:
Ciężko ranny 1.08.1944 r. na ul. Okopowej 25.
Odznaczenia:
Virtuti Militari V klasy (pośmiertnie 14.08.1944), Krzyż Walecznych (dwukrotnie: 3.02.1943 i 20.10.1943)
Rodzeństwo walczące w Powstaniu Warszawskim:
Jego brat Adam walczył w tym samym oddziale. Ciężko ranny na Starym Mieście, zamordowany przez Niemców 2.09.1944 r. w Szpitalu Polowym przy ul. Długiej 7
Miejsce (okoliczności) śmierci:
1 sierpnia 1944 r. około godziny 18-ej ppor. "Naprawa" został wysłany przez mjr. "Okonia" (Alfons Kotowski) na czele swoich dziesięciu ludzi na ul. Okopową 25 (przy skrzyżowaniu z Żytnią) po trzy niemieckie ciężarówki wojskowe, które miał doprowadzić w rejon koncentracji batalionu - na Cmentarz Ewangelicki. Niemieckie załogi ciężarówek zaskoczone wybuchem Powstania zostały częściowo wystrzelane przez koncentrujące się w tym rejonie oddziały AK. Po dotarciu na miejsce, patrol "Naprawy" został ostrzelany przez Niemców, ukrytych w stojącej naprzeciwko kamienicy (Okopowa 18). "Naprawę", ciężko rannego w brzuch, ułożono na drzwiach wyjętych z zawiasów i odniesiono do Domu Starców przy ul. Żytniej róg Karolkowej, gdzie zorganizowano pierwszy punkt sanitarny batalionu. Zmarł na stole operacyjnym nie odzyskawszy przytomności.
Miejsce pochówku:
Pochowany 3 sierpnia 1944 roku vis a vis hali fabrycznej zakładów odlewniczych „Fabryka Maszyn i Zakłady Przemysłowe Bracia Geisler, Okolski i Patschke S.A przy ul. Karolkowej 72/76, na placyku u zbiegu ul. Żytniej i Karolkowej (obecnie miejsce to jest upamiętnione krzyżem brzozowym). Ekshumację z terenu cmentarzyska przy ul. Żytniej i Karolkowej (dawnego terenu cmentarza ewangelickiego) przeprowadzono w lipcu i sierpniu 1952 r. Ekshumowano wówczas 25 osób, których szczątki złożono do wspólnej mogiły na Cmentarzu Powstańców Warszawy przy ul. Wolskiej, w kwaterze 158 mogile 6. Przez lata miejsce pochówku Tadeusza Towarnickiego ”Naprawy„ uważano za nieznane. Dopiero w 2015 roku udało się wskazać i upamiętnić miejsce ostatecznego miejsca pochowania ppor. ”Naprawy".
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Tadeusz Józef Towarnicki ps. "Naprawa" (1910-1944). Fot. Muzeum Powstania Warszawskiego,  MPW-IK/1033

Tadeusz Józef Towarnicki ps. "Naprawa" (1910-1944). Fot. Muzeum Powstania Warszawskiego, MPW-IK/1033

Tadeusz Towarnicki  "Naprawa"  - zdjęcie wykonane przed wojną.  Fot. z archiwum rodzinnego Jadwigi Towarnickiej udostępnione przez Edytę Taraszkiewicz i Marcina Halickiego.

Tadeusz Towarnicki "Naprawa" - zdjęcie wykonane przed wojną. Fot. z archiwum rodzinnego Jadwigi Towarnickiej udostępnione przez Edytę Taraszkiewicz i Marcina Halickiego.

Warszawa - 1941 rok. Na zdjęciu od lewej : Edward Kolendo "Gryf",  w środku siostra Edwarda i żona Tadeusza - Jadwiga Towarnicka, obok Tadeusz Towarnicki "Naprawa". Fot. z archiwum rodzinnego Jadwigi Towarnickiej udostępnione przez Edytę Taraszkiewicz i Marcina Halickiego.

Warszawa - 1941 rok. Na zdjęciu od lewej : Edward Kolendo "Gryf", w środku siostra Edwarda i żona Tadeusza - Jadwiga Towarnicka, obok Tadeusz Towarnicki "Naprawa". Fot. z archiwum rodzinnego Jadwigi Towarnickiej udostępnione przez Edytę Taraszkiewicz i Marcina Halickiego.

Warszawa, 1942 rok. Tadeusz Towarnicki ps. "Naprawa" na zdjęciu po lewej. Fot.  z archiwum rodzinnego Jadwigi Towarnickiej udostępnione przez Edytę Taraszkiewicz i Marcina Halickiego.

Warszawa, 1942 rok. Tadeusz Towarnicki ps. "Naprawa" na zdjęciu po lewej. Fot. z archiwum rodzinnego Jadwigi Towarnickiej udostępnione przez Edytę Taraszkiewicz i Marcina Halickiego.

Początek sierpnia 1944 r.: zbiórka kompanii „Zemsta” Batalionu „Pięść” w czasie pogrzebu ppor. Tadeusza Towarnickiego „Naprawy”. Modlitwa nad trumną ppor. „Naprawy”, po lewej mjr Alfons Kotowski „Okoń”, trzeci por. Stefan Matuszczyk „Porawa”. Nad trumną ks. mjr Jan Władysław Zbłowski „Struś”, dziekan III Obwodu AK Wola. Fot. por. Stefan Bałuk „Kubuś” „Starba”.  Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn.  <a href="   http://www.1944.pl/galerie/fototeka/foto/7781/?szukaj=matuszczyk">MPW-IS/148</a>. Prawa autorskie : MPW

Początek sierpnia 1944 r.: zbiórka kompanii „Zemsta” Batalionu „Pięść” w czasie pogrzebu ppor. Tadeusza Towarnickiego „Naprawy”. Modlitwa nad trumną ppor. „Naprawy”, po lewej mjr Alfons Kotowski „Okoń”, trzeci por. Stefan Matuszczyk „Porawa”. Nad trumną ks. mjr Jan Władysław Zbłowski „Struś”, dziekan III Obwodu AK Wola. Fot. por. Stefan Bałuk „Kubuś” „Starba”. Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IS/148. Prawa autorskie : MPW

Fotografia z Powstania Warszawskiego. Wola. Żołnierze kompanii "Zemsta" batalionu "Pięść" niosący trumnę poległego ppor. Tadeusza Towarnickiego "Naprawa". Trumnę niosą ppor. Kazimierz Barszczewicz "Henryk" i ppor. NN "Ryś". Z lewej widoczny ppor. Jan Kowalczyk "Kieł", z lornetką po prawej Eugeniusz Kuźwa "Hipek" dowódca 169 plutonu batalionu "Kiliński". W tle po prawej widoczny budynek Zakładu dla umysłowo niedorozwiniętych na posesji Karolkowa 77. Autorem zdjęcia jest Stefan Bałuk. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IH/3444. Zdjęcie dostępne także w Fototece MPW, sygn. <a href=" http://www.1944.pl/galerie/fototeka/foto/7782/?szukaj=barszczewicz"> MPW-IS/149</a>

Fotografia z Powstania Warszawskiego. Wola. Żołnierze kompanii "Zemsta" batalionu "Pięść" niosący trumnę poległego ppor. Tadeusza Towarnickiego "Naprawa". Trumnę niosą ppor. Kazimierz Barszczewicz "Henryk" i ppor. NN "Ryś". Z lewej widoczny ppor. Jan Kowalczyk "Kieł", z lornetką po prawej Eugeniusz Kuźwa "Hipek" dowódca 169 plutonu batalionu "Kiliński". W tle po prawej widoczny budynek Zakładu dla umysłowo niedorozwiniętych na posesji Karolkowa 77. Autorem zdjęcia jest Stefan Bałuk. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IH/3444. Zdjęcie dostępne także w Fototece MPW, sygn. MPW-IS/149

Fotografia z Powstania Warszawskiego. Wola. Żołnierze kompanii "Zemsta" batalionu "Pięść" składający do grobu trumnę ppor. Tadeusza Towarnickiego "Naprawa". Autorem zdjęcia jest Stefan Bałuk.  Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego

Fotografia z Powstania Warszawskiego. Wola. Żołnierze kompanii "Zemsta" batalionu "Pięść" składający do grobu trumnę ppor. Tadeusza Towarnickiego "Naprawa". Autorem zdjęcia jest Stefan Bałuk. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego

Fotografia z Powstania Warszawskiego. Wola. Żołnierze kompanii "Zemsta" batalionu "Pięść" składający do grobu trumnę ppor. Tadeusza Towarnickiego "Naprawa". Autorem zdjęcia jest Stefan Bałuk.  Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego

Fotografia z Powstania Warszawskiego. Wola. Żołnierze kompanii "Zemsta" batalionu "Pięść" składający do grobu trumnę ppor. Tadeusza Towarnickiego "Naprawa". Autorem zdjęcia jest Stefan Bałuk. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego

Fotografia z Powstania Warszawskiego. Wola. Żołnierze kompanii "Zemsta" batalionu "Pięść" składający do grobu trumnę ppor. Tadeusza Towarnickiego "Naprawa". Autorem zdjęcia jest Stefan Bałuk.  Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IH/3448

Fotografia z Powstania Warszawskiego. Wola. Żołnierze kompanii "Zemsta" batalionu "Pięść" składający do grobu trumnę ppor. Tadeusza Towarnickiego "Naprawa". Autorem zdjęcia jest Stefan Bałuk. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IH/3448

Cmentarz  Powstańców Warszawy (kw.158) . Fot. Remigiusz Stefani

Cmentarz Powstańców Warszawy (kw.158) . Fot. Remigiusz Stefani

Cmentarz  Powstańców Warszawy (kw.158). Fot. Remigiusz Stefani

Cmentarz Powstańców Warszawy (kw.158). Fot. Remigiusz Stefani

Cmentarz  Powstańców Warszawy (kw.158). Fot. Remigiusz Stefani

Cmentarz Powstańców Warszawy (kw.158). Fot. Remigiusz Stefani

Cmentarz  Powstańców Warszawy (kw.158). Fot. Remigiusz Stefani

Cmentarz Powstańców Warszawy (kw.158). Fot. Remigiusz Stefani

Ul. Żytnia róg Karolkowej - miejsce pierwszego pochówku ppor. Tadeusza Towarnickiego. Fot. Remigiusz Stefani

Ul. Żytnia róg Karolkowej - miejsce pierwszego pochówku ppor. Tadeusza Towarnickiego. Fot. Remigiusz Stefani

Ul. Żytnia róg Karolkowej - miejsce pierwszego pochówku ppor. Tadeusza Towarnickiego.  Fot. Remigiusz Stefani

Ul. Żytnia róg Karolkowej - miejsce pierwszego pochówku ppor. Tadeusza Towarnickiego. Fot. Remigiusz Stefani

Nasz newsletter