Data urodzenia:
1923-06-07
Miejsce urodzenia:
Warszawa
Imiona rodziców:
Józef - Antonina z domu Mikonowicz
Wykształcenie do 1944 r. :
Przed wojną uczęszczał do gimnazjum im. Stefana Żeromskiego. Do czasu wybuchu II wojny światowej ukończył trzy klasy tego gimnazjum. W tym samym okresie należał do 76 WDH. W okresie okupacji niemieckiej od 1940 roku kontynuował tajnie naukę w liceum przerabiając kurs klasy IV i przygotowując się do tzw. małej matury. Oficjalnie szkoła działała jako technikum przygotowawcze do liceów zawodowych i mieściło się na ulicy Młynarskiej. Następnie uczęszczał do Liceum Budownictwa Wodnego i Lądowego, gdzie poznał
Janusza Mierkowskiego ps. Merkury, który wprowadził go do konspiracji i Armii Krajowej.
Udział w konspiracji 1939-1944:
Warszawski Okręg Armii Krajowej - VIII Samodzielny Rejon Okęcie - 7 pułk piechoty "Garłuch" - III batalion
Adres przed Powstaniem Warszawskim:
Warszawa ul. Nowomiejska 18/20 m. 7
Miejsce koncentracji o godzinie "W":
Oddział:
VIII Obwód (Okęcie) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej - 7 pułk piechoty "Garłuch"
Szlak bojowy:
Okęcie. Po potyczce z Niemcami w rejonie ul. Włodarzewskiej Henryk Chmielewski "Jupiter" i
Zbigniew Piotrowski ps. Turek nadal kierowali się w stronę Okęcia. Następnie już sam, próbował przedostać się na Mokotów na ul. Puławską.
Losy po Powstaniu:
Został zatrzymany przez niemiecki patrol w rejonie Fortu Mokotów i trafił do willi przy ul. Racławickiej, w której Niemcy przetrzymywali cywilów. Po tygodniu spędzonym w piwnicy willi przy Racławickiej Henryk Chmielewski został przewieziony na teren składów budowlanych "Polmin" w rejonie obecnej ul. Łopuszańskiej, gdzie utworzono tymczasowy obóz. Znajomość języka niemieckiego spowodowała, że został przydzielony do grupy 17 mężczyzn kierowanych do prac ewakuacyjnych magazynów na lotnisku Okęcie. Pracował również przy załadunku pociągów sprzętem, który Niemcy zabierali, ewakuując się z Okęcia. Po kapitulacji Powstania uciekł, wtapiając się w tłum ludności cywilnej wychodzącej z miasta i przedostał się do rodziny w Skierniewicach, gdzie doczekał wkroczenia Armii Czerwonej.
Losy po wojnie:
Powrócił do Warszawy kilka dni po jej zajęciu, jednak widząc zbombardowaną kamienicę, spalone mieszkanie i zniszczone miasto, zdecydował się na zamieszkanie w Łodzi. Wkrótce został zmobilizowany. Trafił do jednostki artylerii Wojska Polskiego w Toruniu, gdzie wykorzystując swoje zdolności rysunkowe, kreślił projekty na potrzeby wojska.
Po zakończeniu służby powrócił do Warszawy i 1 września 1947 r., polecony przez kolegę z wojska, rozpoczął pracę w redakcji „Świata Przygód” jako karykaturzysta. Dopiero w 1950 r. został studentem reaktywowanej Akademii Sztuk Plastycznych [od 1957 r. ponownie Akademia Sztuk Pięknych – red.] i w 1956 r. uzyskał dyplom na wydziale grafiki. W tym czasie „Świat Przygód” został przemianowany na „Świat Młodych”, a Henryk Chmielewski zaczął rysować komiks „Tytus, Romek i A’Tomek”. Był autorem kontynuacji serii komiksowej „Sierżant King z królewskiej konnicy” (1947) oraz komiksów własnego pomysłu „Półrocze bumelanta” (1951) i „Witek sprytek” (1955‐1956). Szerzej znany z bardzo popularnej, ukazującej się od 1957 r. serii komiksów „Tytus, Romek i A'Tomek”
Odznaczenia:
Warszawski Krzyż Powstańczy, Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski "za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, za osiągnięcia w działalności na rzecz rozwoju polskiej kultury"(02.08.2009)
Źródła:
Muzeum Powstania Warszawskiego, Teczki personalne uczestników Powstania Warszawskiego: Chmielewski Henryk Jerzy ps. Jupiter, kopia wniosku o odznaczenie WKP podpisana przez Prezesa Środowiska Żołnierzy Pułku AK "Garłuch" w ZBoWiD, kpt. Stefana Sosnowskiego, Archiwum Akt Nowych - ankiety uczestników Powstania Warszawskiego, arch. R. Śreniawy-Szypiowskiego. Fot. ze zbiorów rodzinnych, dzięki uprzejmości dzieci Powstańca, p. Monique Chmielewskiej-Lehman i p. Artura Chmielewskiego, skan udostępniło Wyd. Prószyński Media
Literatura:
Papcio Chmiel - Henryk J. Chmielewski, Urodziłem się w Barbakanie. Autobiografia na tle historii warszawskiego Barbakanu. Warszawa 1999. Prószyński i S-ka. 1999, Monique Chmielewska-Lehman, Artur Chmielewski, Karolina Prewęcka, Papcio Chmiel udomowiony, Prószyński Media, 2023
Archiwum Historii Mówionej:
