Pseudonim:
"Korzeń"
Data urodzenia:
1923-12-18
Data śmierci:
2011-07-05
Funkcja:
-
stopień:
-
Miejsce urodzenia:
Kobiałka gmina Nieporęt
Imiona rodziców :
Aleksander - Marianna z domu Smoczyńska
Wykształcenie (w tym wojskowe):
Przed wybuchem II wojny światowej ukończył szkołę powszechną. W czasie wojny uczęszczał do tajnej szkoły podoficerskiej w Nieporęcie.
Praca w czasie okupacji:
Pracował w rodzinnym gospodarstwie rolno-ogrodniczym w Kobiałce.
Udział w konspiracji 1939-1944:
W konspiracji od 1940 roku, wprowadzony przez stryja, Jana Gajdę. Zaprzysiężony 2 lutego 1941 roku w mieszkaniu drużynowego Aleksandra Świetlika. Konspiracyjne spotkania odbywały się m. in. w szkole w Nieporęcie, w ramach Ochotniczej Straży Pożarnej w Stanisławowie Pierwszym oraz w domach prywatnych. Edward miał swoją sekcję, do której należało ok. 30 mężczyzn i sam również prowadził szkolenia. Przydział: VII Obwód "Obroża" (powiat warszawski) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej - 1 Rejon "Brzozów" (Legionowo) - III batalion - 8 . kompania - pluton 723 - 2. drużyna, w okresie 1942 do lipca 1944 w oddziale specjalnym dowodzonym przez ppor. Jerzego Domaradzkiego ps. Ksawery.
Miejsce koncentracji na godzinę "W":
Las Nieporęcki, przy cmentarzu
Oddział :
VII Obwód "Obroża" (powiat warszawski) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej - 1 Rejon "Brzozów" (Legionowo) - III batalion - 8 . kompania - pluton 723 - 2. drużyna. Dowódcą batalionu był ppor. Bronisław Tokaj. Edward Gajda w czasie Powstania Warszawskiego przydzielony został do grupy uderzeniowej pod dowództwem por. Konstantego Mikołaja Radziwiłła ps. Korab (1902-1944). W połowie sierpnia na rozkaz por. Bronisława Tokaja dokonał rozpoznania niemieckiej kompanii stacjonującej przy ulicy Ostródzkiej w dawnej wsi Stare Bródno (rejon: Ostródzka, Św. Wincentego, Kondratowicza). Wraz z 80 żołnierzami AK atakował (14/15 VIII lub z 15/16 VIII) nieprzyjaciela zlokalizowanego nieopodal niemieckiej aparatury radiolokacyjnej, której ślady do dziś pozostały w Lesie Bródnowskim.
Szlak bojowy:
Nieporęt - Kobiałka - Bródno
Odniesione rany:
Ranny w nogę odłamkiem granatu podczas nocnych walk na Starym Bródnie.
Losy po Powstaniu:
9 września 1944 roku podczas wysiedlenia przez Niemców mieszkańców Kobiałki został wywieziony wraz z bratem Kazimierzem do twierdzy Modlin, a następnie do Piły. Ostatecznie zostali wysłani na roboty przymusowe do Niemiec, gdzie pracowali w Hucie Żelaza i Stali Eisen-und Blechwarenwerke w Okręgu Siegen 100 km od Kolonii. Następnie od lutego 1945 roku Edward Gajda pracował jako robotnik przymusowy w rolnictwie we wsi Niederholzhausen.
Losy po wyzwoleniu :
Wyzwolony wraz z bratem Kazimierzem Gajdą w kwietniu 1945 roku przez wojska alianckie, wstąpił do Kompanii Wartowniczych na terenie Niemiec w amerykańskiej strefie okupacyjnej, do roku 1949.
Awanse:
Do stopnia kaprala (1945)
Odznaczenia:
Krzyż Armii Krajowej, Odznaka Pamiątkowa Akcji Burza, Odznaka Weterana Walk o Niepodległość, Odznaka „Żołnierzom AK Społeczeństwo 1. Rejonu VII Obwodu ”Obroża", Odznaka Kościuszko, Odznaka Polskiej Kompanii Wartowniczej.
Losy po wojnie:
Po zakończeniu służby w 1949 roku wyemigrował do Stanów Zjednoczonych. Do kraju powrócił w 1958 roku. Mieszkał w Warszawie, członek Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.
Miejsce pochówku:
Cmentarz w Nieporęcie, powiat legionowski
Źródła:
Muzeum Powstania Warszawskiego, Teczki personalne uczestników Powstania Warszawskiego, w tym kopie dokumentów i biogram w oprac. p. Olgi Gajdy, córki Powstańca, Olga Gajda, 80 lat od Powstania Warszawskiego w Legionowie i okolicy (10/2024).
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

kpr. Edward Gajda jako żołnierz Kompanii Wartowniczych, po wyzwoleniu, 1945 r. Fot. ze zbiorów rodzinnych p. Olgi Gajdy, córki Powstańca

kpr. Edward Gajda jako żołnierz Kompanii Wartowniczych, po wyzwoleniu, 1945 r. Fot. ze zbiorów rodzinnych p. Olgi Gajdy, córki Powstańca

Karta pracy (Arbeitskarte) wystawiona dla robotnika przymusowego Edwarda Gajdy. Fot. nadesłała p. Olga Gajda

Karta pracy (Arbeitskarte) wystawiona dla robotnika przymusowego Edwarda Gajdy. Fot. nadesłała p. Olga Gajda

Edward Gajda, robotnik przymusowy po Powstaniu Warszawskim, zdjęcie z jesieni 1944 roku. Ze zbiorów rodzinnych p. Olgi Gajdy, córki Powstańca

Edward Gajda, robotnik przymusowy po Powstaniu Warszawskim, zdjęcie z jesieni 1944 roku. Ze zbiorów rodzinnych p. Olgi Gajdy, córki Powstańca

Ze zbiorów rodzinnych p. Olgi Gajdy, córki Powstańca

Ze zbiorów rodzinnych p. Olgi Gajdy, córki Powstańca