Data urodzenia:
1928-09-30
Pseudonimy:
"Prosna", "Prosna II"
Miejsce urodzenia:
Bieganowo, powiat września
Imiona rodziców:
Edward - Janina z domu Prądzyńska
Wykształcenie do 1944 r.:
Uczennica Szkoły Podstawowej w Bieganowie.
Adres przed Powstaniem:
Warszawa, ul. Lindleya 14 m. 10
Oddział:
Armia Krajowa - I Obwód "Radwan" (Śródmieście) - zgrupowanie "Chrobry II" - I batalion "Lecha Żelaznego" - 1. kompania "Warszawianka” - III pluton
Szlak bojowy:
Śródmieście Północ
Rodzeństwo walczące w Powstaniu:
Losy po Powstaniu, losy rodziny:
Wyszła z Warszawy z ludnością cywilną.
W ramach ewakuacji Ochoty (między 9 a 14 sierpnia), Teresa wraz z rodzicami i siostrą Barbarą, została skierowana do obozu przejściowego w Pruszkowie ( Durchgangslager 121). Podczas krótkiego pobytu w Pruszkowie, jej ojciec, Edward Grabski, otrzymał od jednej z lekarek Międzynarodowego Czerwonego Krzyża propozycję pomocy w opuszczeniu obozu, jednak z niej nie skorzystał. 14.08.1944 roku z Pruszkowa wysłano ją razem z rodzicami i siostrą na roboty przymusowe do Niemiec. Najpierw trafili do obozu przejściowego w Ludwigsburgu. Tutaj wprowadzono ich do ewidencji i nadano numery (Teresa jako jedyna spośród rodziny nie otrzymała numeru). Z Ludwigsburga zostali wysłani do Furtwangen im Schwarzwald w Badenii, gdzie przebywali od 28.08.1944 roku. W Furtwangen Edward Grabski z żoną mieszkał w prywatnym domu Emilie i Jakoba Beissinger przy Gartenstrasse 26, zaś obie córki (Teresę i Barbarę) umieszczono w Ostarbeiterlager (obóz dla pracowników ze Wschodu, tzw. obóz rosyjski) przy Bregstrasse 7, gdzie przebywały do października 1944. Następnie Teresa Grabska została zakwaterowana u Josefa Paulusa przy Roessleplatz 1, a od 01.01.1945 u Primusa Pfrengle. Zatrudniona jako robotnik przymusowy początkowo w Badische Uhrenfabrik GmbH w Furtwangen oraz od 14.10.1944 roku w DAT-Fabrik Emila Furtwenglera jako pomoc kuchenna.
Miejsce (okoliczności) śmierci:
Dwukrotnie hospitalizowana w szpitalu w Furtwangen. Podczas drugiego pobytu w szpitalu zmarła na gruźlicę płuc, a także z powodu ogólnego wycieńczenia organizmu.
Miejsce pochówku:
Pochowana na cmentarzu w Furtwangen
Informacje dodatkowe:
Przełożoną Teresy była "Wisła" - Janina Grabska-Brzezińska, koleżanką z okresu okupacji i konspiracji - Zofia Medyńska-Radziszewska. W Powstaniu brali udział także jej bracia Leon, Edward i siostra Barbara.
Źródła:
Archiwum rodzinne, L. Strat PCK -11262. Akta zgonów Polaków zmarłych w czasie II wojny światowej na terytorium Niemiec, przekazane przez Delegaturę PCK w Spenge. Informacje dotyczące pobytu Teresy Grabskiej w Furtwangen przekazane przez dr Ludgera Beckmanna - głównego archiwistę Archiwum Miejskiego w Furtwanegen; Archiwum w Bad Arolsen (ID: 72.439.798 Kriegszeitkartei)
Publikacje:
"Wielka ilustrowana encyklopedia Powstania Warszawskiego. T. 5, Wykaz uczestników-żołnierzy powstania warszawskiego A-Kö" / red. nauk. Piotr Rozwadowski. Bellona 2002; Joanna Jadwiga Białkiewicz, Marek Błaszczyk: "Edward Grabski. Bogu, Ojczyźnie, Rodzinie" Bieganowo-Kraków 2012; Joanna Jadwiga Białkiewicz "Okruchy pamięci o rodzinie Roztoczyńskich", Kraków 2011, s.164-170
