Data urodzenia:
1928-06-22
Miejsce urodzenia:
Warszawa
Imiona rodziców:
Paweł - Anna
Wykształcenie:
W czasie wojny była uczennicą warszawskiej prywatnej szkoły Świeżyńskiej-Słojewskiej przy ul. Marszałkowskiej 31A [1935]
Udział w konspiracji 1939-1944:
W konspiracji od wiosny 1943 roku - Narodowe Siły Zbrojne (NSZ). Przysięgę składała wraz z Marią Biedermann (obecnie Kowalewską) ps. "Myszka" przed ppor. Mieczysławem Szemelowskim ps. „Miłosz” (1921-1987). Odbyła szkolenie sanitarne i łącznościowe. Przydział: batalion NSZ im. Mączyńskiego, dowódca Florian Kuskowski ps. „Szary”
Miejsce koncentracji na godzinę „W”:
Wybuch Powstania zastał Wandę na Starym Mieście, wobec czego nie dotarła na miejsce zbiórki macierzystego oddziału.
Oddział w Powstaniu:
Uczestniczka Powstania Warszawskiego - nie mogąc dotrzeć do swego oddziału pozostała na Starym Mieście na ul. Miodowej 16, zgłaszając się do pracy w najbliższym punkcie sanitarnym.
Szlak bojowy:
Stare Miasto do 02.09.1944
Losy po Powstaniu:
Po upadku dzielnicy i zajęciu szpitala przez Niemców została wypędzona wraz ze wszystkimi mogącymi iść samodzielnie i skierowana do obozu przejściowego w Pruszkowie (Dulag 121). Z Pruszkowa została przetransportowana pociągiem do obozu koncentracyjnego Flossenbürg (numer więźnia 22610) W KL Flossenbürg przebywała do 15.09.1944 r. Po kilku tygodniach kobiety zabrano do obozu koncentracyjnego w Ravensbrück, a następnie przewieziono ją do obozu w Spandau pod Berlinem. Skierowana do pracy przymusowej (po 12 godzin dziennie) w niemieckiej fabryce amunicji. Zimą 1945 r. wraz z innymi więźniami obozu ewakuowana przez Niemców przed zbliżającym się frontem w tzw. "marszu śmierci". Wyzwolona przez Armię Czerwoną 2 maja 1945 roku.
Losy po wojnie:
Powróciła do kraju w maju 1945 r. W Warszawie odnalazła ją matka "Myszki". Początkowo więc zatrzymała się u rodziny Marii Biedermann w Gdynii i tam kontynuowała naukę. Wstąpiła do WiNu, jednak wg relacji p. Wandy po kilku tygodniach jej organizacja została rozbita, a ona ze względów bezpieczeństwa powróciła do Warszawy.*
Losy po wojnie:
W roku 1948 wyszła za mąż za lekarza Zbigniewa Lorenca. W 1967 roku wraz z czwórką dzieci wyjechali na stałe do USA. W 1991 roku przeszła na emeryturę. Była wieloletnią członkinią Polskiego Domu Narodowego w Glen Cove na Long Island, aktywną działaczką w Muzeum Polsko-Amerykańskim w Port Washington oraz członkinią Stowarzyszenia Polskich Kombatantów.
Odznaczenia:
Medal Wojska (1970), Krzyż Armii Krajowej (1990), Krzyż Oświęcimski (1993), Warszawski Krzyż Powstańczy (1995), Odznaka Pamiątkowa Żołnierza AK z okazji 50-lecia Powstania Warszawskiego, Odznaka Weterana Walk o Niepodległość, awansowana do stopnia porucznika rezerwy Wojska Polskiego.
Nazwisko po mężu:
Wanda Lorenc
Miejsce śmierci :
Nowy Jork, USA
Miejsce pochowania:
Cemetery of the Holy Rood w Westbury na Long Island
Informacje dodatkowe - losy rodziny:
Rodzice Wandy Lorenc z domu Woś - Paweł i Anna Wosiowie oraz brat Paweł Zenon Woś w czerwcu 1997 roku zostali odznaczeni przez Instytut Yad Vashem w Jerozolimie medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata przyznawanym osobom, które z narażeniem życia ratowały Żydów podczas II wojny światowej.
Źródła:
*MPW - relacja pisemna W. Lorenc z 2015 r. Informacja o śmierci - przekazana telefonicznie do Pokoju Kombatanta MPW w dn. 14.08.2019, uwaga - tu podano datę 12-08-2019
Uwagi:
Wanda Woś (Wos) figuruje w wykazie dzieci, które po wojnie powróciły z Niemiec do Polski. 40/O/Rep. źródło- PCK. PCK jako rok urodzenia podaje (błędnie) rok 1929.
