Pseudonim:
"Tosia"
Data urodzenia:
1915-01-17
Data śmierci:
1986-03-09
Funkcja:
z-ca dowódcy Kobiecych Patroli Minerskich
stopień:
W 1944 roku otrzymała stopień kapitana czasu wojny
Miejsce urodzenia:
Warszawa
Imiona rodziców:
Tomasz - Bronisława z domu Wojtczak
Działalność przed wojną :
W wieku 18 lat rozpoczęła pracę jako świetliczanka w „Domu Dziewcząt” na warszawskim Kole. Od 1934 roku działała aktywnie w strukturach Przysposobienia Wojskowego Kobiet. Była m.in. kierowniczką Ośrodka Pracy dla uczestniczek PWK, działającego przy ul. Okopowej w Warszawie. W 1937 roku ukończyła wyższy kurs instruktorski
Udział w wojnie obronnej 1939 r. :
W czasie oblężenia Warszawy we wrześniu 1939 roku pełniła służbę jako sanitariuszka.
Wykształcenie do 1944 r. :
W latach 1942–1944 była słuchaczką Prywatnej Szkoły Zawodowej dla Pomocniczego Personelu Sanitarnego doc. Jana Zaorskiego.
Udział w konspiracji 1939-1944:
W konspiracji od listopada 1939 roku, kolejno w szeregach: Służby Zwycięstwu Polski (SZP) - Związku Walki Zbrojnej (ZWZ) - Armii Krajowej (AK). Wprowadzona dzięki znajomości z dr Zofią Franio ps. „Doktór”. Początkowo służyła jako łączniczka kpt. Jana Kiwerskiego, następnie weszła w skład pierwszego kobiecego patrolu minerskiego, zorganizowanego w marcu 1940 roku przez Zofię Franio. Wiosną 1940 roku ukończyła specjalny kurs minerski, po czym zorganizowała własny patrol dywersyjny. Jednocześnie służyła w strukturach Biura Badań Technicznych Wydziału Saperów Komendy Głównej ZWZ-AK, gdzie kierowała działem produkcji. Podległy jej zespół był początkowo odpowiedzialny za wytwarzanie prototypów oraz wzorców sprzętu minerskiego dla celów doświadczalnych i szkoleniowych, później natomiast prowadził produkcję min precyzyjnych, ładunków wybuchowych i środków zapalających na potrzeby warszawskich oddziałów dyspozycyjnych ZWZ/AK. Do obowiązków Mijal należało przy tym nie tylko kierowanie produkcją, lecz także uzgadnianie ilości i rodzaju materiałów potrzebnych na akcję oraz daty i miejsca ich przekazania oddziałom bojowym Uczestniczyła ponadto w prowadzonej przez BBT działalności szkoleniowej. Pod koniec 1942 roku zdała dowództwo patrolu i kierowanie pracownią, przechodząc na stanowisko zastępcy dowódcy kobiecego oddziału minerskiego „Doktór”. Na tym stanowisku zastał ją wybuch Powstania Warszawskiego. Przydział w lipcu 1944 r. :Kedyw Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej - Kobiece Patrole Minerskie. Antonina Mijal podczas okupacji uczestniczyła w wielu akcjach bojowych Armii Krajowej, m. in. konstruując bombę zegarową, która 19 maja 1942 roku posłużyła do zamachu na kasyno przy al. Szucha. Uczestniczyła w akcji „Wieniec” (7/8 października 1942), podczas której w pobliżu stacji Pyry na trasie Okęcie–Piaseczno dowodzony przez nią patrol wysadził tor pod przejeżdżającą lokomotywą. 3 marca 1943 roku wraz z ppor. „Lasso” z Kedywu Okręgu Warszawskiego AK nadała na Poczcie Głównej dziewięć paczek zaadresowanych do okupacyjnych urzędów w Warszawie, które zawierały bomby ukryte w pudełkach na cygara. W wyniku ich eksplozji zginęło lub zostało rannych kilku urzędników i funkcjonariuszy niemieckich. Brała także udział w dostarczaniu broni do getta warszawskiego.
Oddział:
Okręg Warszawski Armii Krajowej - Szefostwo saperów - Kobiece Patrole Minerskie
Szlak bojowy:
Śródmieście Północ
Losy po Powstaniu:
Wyszła z Warszawy z ludnością cywilną. Zamieszkała w Milanówku, gdzie zaangażowała się w niesienie pomocy wysiedleńcom z Warszawy
Losy po wojnie :
W 1945 roku rozpoczęła studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego. W tym samym roku została aresztowana przez Urząd Bezpieczeństwa, ostatecznie zwolniono ją jednak po kilku tygodniach. Dyplom lekarza medycyny uzyskała w 1951 roku. W latach 1951–1970 pracowała jako lekarz w Warszawie, Zakopanem i ponownie w stolicy. W listopadzie 1972 roku wyjechała na ośmiomiesięczny staż do kliniki reumatologicznej w Paryżu. Od 1973 roku pracowała jako lekarz przemysłowy. Była jedną z założycielek i wieloletnim sekretarzem Komisji Historii Kobiet w Walce o Niepodległość.
Nazwisko po mężu:
Antonina Mijal - Bartoszewska - pierwsza żona Władysława Bartoszewskiego ps. "Teofil" (ślub w 1949 roku, syn Władysław Teofil - ur. 1955)
Odznaczenia :
Srebrny Krzyż Orderu Wojennego Virtuti Militari, Krzyż Walecznych, Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami.
Miejsce śmierci:
Warszawa
Miejsce pochówku :
Pochowana na Starych Powązkach w kwaterze 155 b
Źródła:
MPW-baza uczestników PW, fot. MPW-zbiory sygn. MPW-IH/113, informacje dodatkowe - archiwum rodzinne syna.
Publikacje :
Bogdan Kobuszewski: Mijal Antonina Felicja. W: Krzysztof Komorowski (red.): Warszawa walczy 1939–1945. Leksykon. Warszawa: Fundacja Warszawa Walczy 1939–1945 i Bellona SA, 2014.; Henryk Witkowski: „Kedyw” Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej w latach 1943–1944. Warszawa: Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, 1986; Tomasz Strzembosz: Akcje zbrojne podziemnej Warszawy 1939–1944. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1983; Tomasz Strzembosz: Oddziały szturmowe konspiracyjnej Warszawy 1939–1944. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983.
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Antonina Mijal - Bartoszewska "Tosia" (1915 - 1986). Fotografia portretowa ze zbiorów Muzeum Powstania warszawskiego, sygn. MPW-IH/113

Antonina Mijal - Bartoszewska "Tosia" (1915 - 1986). Fotografia portretowa ze zbiorów Muzeum Powstania warszawskiego, sygn. MPW-IH/113

Nasz newsletter