Pseudonim:
"Irys"
Data urodzenia:
1925-07-07
Data śmierci:
1998-04-21
Funkcja:
łączniczka
Stopień:
strzelec
Miejsce urodzenia:
Nowy Dwór Mazowiecki
Imiona rodziców:
Wykształcenie do 1944 r. :
W 1932 roku rozpoczęła naukę w szkole powszechnej w Bochni. Następnie uczyła się w Gimnazjum im. Jachowicza, w którym w 1939 roku ukończyła klasę pierwszą. W tym samym okresie należała w szkole do drużyny harcerek. W czasie okupacji kontynuowała naukę w dawnym Gimnazjum i Liceum Żeńskim im. Aleksandry Piłsudskiej przy pl. Inwalidów 10. Od 1942 roku uczęszcza na tajne komplety organizowane przez nauczycieli tejże szkoły.
Praca w czasie okupacji niemieckiej:
W czasie wojny pracowała w zakładzie rzemieślniczym wykonującym ramy do obrazów i portretów. Po zdaniu małej matury od 1943 roku pracuje do lipca 1944 roku w szwalni „Opus-Asko” przy ul. Chłodnej w Warszawie.
Udział w konspiracji 1939-1944:
Kedyw Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej - Oddział Dyspozycyjny A ("Kolegium A"). W konspiracji od 1942 roku na Żoliborzu. Początkowo w oddziale konspiracyjnym ZWZ-AK składającym się z uczniów Gimnazjum i Liceum im. Księcia Józefa Poniatowskiego oraz ich kolegów z Marymontu. Na początku 1943 roku po utworzeniu Kierownictwa Dywersji (Kedyw) i przeorganizowaniu oddziału w 9 Kompanię Dywersji Bojowej „Żniwiarz”, stanowiącą oddział dyspozycyjny komendanta II Obwodu Żoliborz (DB-17) pełniła w nim funkcję łączniczki. Uczestniczyła również w obstawie lokali podczas spotkań konspiracyjnych. W tym samym roku przechodzi do wywodzącej się z Tajnej Organizacji Wojskowej „Grupy Andrzeja” (Oddział Dyspozycyjny A Kedyw - "Kolegium A"). Pierwszym dowódcą oddziału jest ppor. Józef Rybicki „Andrzej”, następnie Tadeusz Wiwatowski ps. „Olszyna”
Adres zamieszkania przed Powstaniem Warszawskim:
Od listopada 1939 roku wraz z matką i braćmi zamieszkuje w Warszawie przy ul. Krechowieckiej. Ze względów bezpieczeństwa (w mieszkaniu Wnęków odbywały się m. in. zajęcia tajnej podchorążówki, a matka i brat Jerzy byli czynnie zaangażowani w konspirację) - w czasie okupacji czterokrotnie zmienia miejsce zamieszkania. Ostatni adres przedpowstaniowy: Warszawa ul. Bagno 3 m. 57
Oddział:
Kedyw Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej - Oddział Dyspozycyjny A ("Kolegium A") - od 2.08.1944 r. w zgrupowaniu "Radosław": oddział dyspozycyjny dowódcy zgrupowania, od 12.08.1944 r. w pułku "Broda 53" - batalion "Zośka" - oddział ppor. "Śnicy"
Szlak bojowy:
Wola - Stare Miasto - ul. Senatorska - Ogród Saski - ul. Zielna ("przebicie") - Śródmieście - Górny Czerniaków - przepłynęła Wisłę (w nocy z 16/17.09.1944)
Odniesione rany :
Ciężko ranna podczas przeprawy przez Wisłę.
Losy po Powstaniu :
Początkowo przebywa w szpitalu w Otwocku, a od października 1944 do stycznia 1945 roku przebywa w szpitalu ss. Szarytek w Lublinie.
Losy po wojnie:
W 1949 roku rozpoczyna pracę jako sekretarka w Biurze Administracyjnym Kancelarii Sejmu. W latach 1953-1958 pozostaje na utrzymaniu męża, zajmując się dziećmi. Od 1958 do 1990 roku, mimo dolegliwości zdrowotnych – trwałego inwalidztwa, dla zapewnienia środków utrzymania jest początkowo pracownikiem socjalnym, a następnie kasjerką w Spółdzielni Inwalidów „Inspol” w Warszawie (po śmierci męża w roku 1966 pozostała w trudnych warunkach z dwojgiem dzieci). Od 1990 roku na emeryturze. Ostatnie lata życia spędziła w Domu Pracownika Służby Zdrowia w Warszawie.
Odznaczenia:
Krzyż Walecznych (dwukrotnie) - 1944, Order Wojenny Virtuti Militari V kl. (1966), Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 (1973), Medal za Warszawę 1939 -1945 (1973), Warszawski Krzyż Powstańczy (1982), Krzyż Armii Krajowej (1983)
Nazwisko po mężu:
Irena Wnęk - Kulczycka - w 1948 roku wyszła za mąż za kpr. pchor. Jana Kulczyckiego ps. „Argos” (1923-1966)
Miejsce śmierci:
Warszawa
Miejsce pochówku:
Warszawa, Cmentarz Północny (Wólka Węglowa) w kwaterze W-II, rząd V. Uroczystość pogrzebowa odbyła się 4 maja 1998 r. Irena Wnęk - Kulczycka pochowana jest w jednej mogile z matką Jadwigą Wnęk z Godlewskich ps. "Jaga" i synem Jerzym Kulczyckim (1951-2011)
Informacje dodatkowe - losy rodziny :
Ojciec, kpt. Jan Wnęk był uczestnikiem walk legionowych w szeregach 6 pp Legionów Polskich, od 1919 roku w Kompanii Gospodarczej 8 Dywizji Piechoty w Łomży, następnie w Baonie Elektrotechnicznym , a od 1933 roku w 5 Dywizjonie Taborów. Uczestniczył w kampanii wrześniowej 1939 roku. Zamordowany został przez NKWD w 1940 roku w Starobielsku. Matka, Jadwiga Wnęk z domu Godlewska "Jaga" uczestniczyła w konspiracji i Powstaniu Warszawskim. Została ciężko ranna 28 sierpnia 1944 r. na skutek niemieckiego ostrzału artyleryjskiego. Brat Ireny, Jerzy ps. "Gozdawa" (ur. 23.12.1923) w czasie okupacji był żołnierzem żoliborskiego oddziału dywersyjno-bojowego Kedywu - „DB-17”. Poległ 8.06.1944 roku podczas akcji na ul. Skaryszewskiej od postrzału w skroń (akcja Bolongino - wykonanie wyroku śmierci na na sadystycznym komendancie obozu przejściowego Arbeitsamtu Eugenie Bolongino). W akcji poległ również pchor. Zbigniew Kryst „Wilimowski”, którego Jerzy chciał ratować. Młodszy brat - Janusz Wnęk, rocznik 1926, ujęty został przez Niemców w 1941 roku w łapance i wywieziony do obozów koncentracyjnych Gross - Rosen (niem. Groß-Rosen, filia KL Sachsenhausen), numer więźnia 27569, a następnie do KL Flossenbürg w Bawarii (numer obozowy 11761). Na skutek ciężkiej pracy w kamieniołomach przewlekle chory, zmarł w 1945 roku wkrótce po powrocie z niewoli do kraju.
Źródła:
MPW-baza uczestników PW, fot. MPW-zbiory
Publikacje :
Anna Borkiewicz-Celińska: Batalion "Zośka". Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1990, s. 645, 787, W. Trojan, Ci, którzy przeżyli... : biografie żołnierzy batalionu "Zośka" Armii Krajowej, Warszawa: Środowisko Batalionu "Zośka" Armii Krajowej, 2002, s. 412-415
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Irena Wnęk - Kulczycka "Irys" (1925-1998). Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego - batalion Zośka

Irena Wnęk - Kulczycka "Irys" (1925-1998). Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego - batalion Zośka

Fotografia z Powstania Warszawskiego. Wola, ul. Okopowa. Powstańcy ze Zgrupowania "Radosław" w ogrodzie przy siedzibie RGO przy ul. Okopowej 41. Pierwszy z prawej kpr. pchor. Lech Rytarowski "Topór", w środku - Zygmunt Siennicki (Sieliński) "Bor". Obok niego łączniczka Irena Kulczycka "Irys". "Bor" poległ  31.08.1944 r. na terenie Ogrodu Saskiego , "Topór" -  we wrześniu na Wilanowskiej. Irena Wnęk - Kulczycka zmarła w 1998 r. w Warszawie.Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania warszawskiego, sygn. MPW-IP/7476

Fotografia z Powstania Warszawskiego. Wola, ul. Okopowa. Powstańcy ze Zgrupowania "Radosław" w ogrodzie przy siedzibie RGO przy ul. Okopowej 41. Pierwszy z prawej kpr. pchor. Lech Rytarowski "Topór", w środku - Zygmunt Siennicki (Sieliński) "Bor". Obok niego łączniczka Irena Kulczycka "Irys". "Bor" poległ 31.08.1944 r. na terenie Ogrodu Saskiego , "Topór" - we wrześniu na Wilanowskiej. Irena Wnęk - Kulczycka zmarła w 1998 r. w Warszawie.Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania warszawskiego, sygn. MPW-IP/7476

Fotografia z Powstania Warszawskiego. Wola, ul. Okopowa. Irena Wnęk - Kulczycka "Irys" w ogrodzie przy siedzibie RGO przy ul. Okopowej 41. Autor zdjęcia nieznany. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IP/7477

Fotografia z Powstania Warszawskiego. Wola, ul. Okopowa. Irena Wnęk - Kulczycka "Irys" w ogrodzie przy siedzibie RGO przy ul. Okopowej 41. Autor zdjęcia nieznany. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IP/7477

Fotografia z Powstania Warszawskiego. Wola. Żołnierze zgrupowania „Radosław”  w ogrodzie RGO przy  ul. Okopowej 41. Pierwsza z prawej Irena Wnęk - Kulczycka ps.  Irys", czwarty - Stanisław Aronson  Rysiek. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IK/1290

Fotografia z Powstania Warszawskiego. Wola. Żołnierze zgrupowania „Radosław” w ogrodzie RGO przy ul. Okopowej 41. Pierwsza z prawej Irena Wnęk - Kulczycka ps. Irys", czwarty - Stanisław Aronson Rysiek. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IK/1290

Fotografia z Powstania Warszawskiego. Wola. Żołnierze Kolegium "A" Kedywu OW AK. Siedzą w pierwszym rzędzie od lewej: drugi - Jan Kulczycki "Argos", czwarty - Czesław Kraśniewski "Kryst". Klęczą w drugim rzędzie od lewej: łączniczka Irena Wnęk - Kulczycka "Irys", Leszek Rytarowski "Leszek", Lucjan Kuberski "Wicek". W trzecim rzędzie stoi drugi od lewej Zygmunt Siennicki "Bor". Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IN/3629

Fotografia z Powstania Warszawskiego. Wola. Żołnierze Kolegium "A" Kedywu OW AK. Siedzą w pierwszym rzędzie od lewej: drugi - Jan Kulczycki "Argos", czwarty - Czesław Kraśniewski "Kryst". Klęczą w drugim rzędzie od lewej: łączniczka Irena Wnęk - Kulczycka "Irys", Leszek Rytarowski "Leszek", Lucjan Kuberski "Wicek". W trzecim rzędzie stoi drugi od lewej Zygmunt Siennicki "Bor". Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IN/3629

PCK - kartoteka

PCK - kartoteka

Nasz newsletter