Data urodzenia:
1898-05-22
Miejsce urodzenia:
Rzeszów
Imiona rodziców:
Michał - Anna z domu Wetzel
Działalność do 1939 r. :
Instruktorka harcerska i nauczycielka. Już w młodości zaangażowała się w działalność harcerską w szeregach Pomorskiej Chorągwi Harcerek. Była jednym z organizatorów obozu ogólnopolskiego na Polance Redłowskiej, który odwiedziło kilkuset instruktorów brytyjskich z małżeństwem Baden Powellów na czele. W 1934 organizowała Zlot Pomorskiej Chorągwi Harcerek w Funce koło Chojnic, na którym przygotowała swoje podopieczne do sprawdzianu umiejętności na III Jubileuszowym Zlocie Harcerstwa Polskiego w Spale, zorganizowanego w XXV-lecie ZHP. Poza pracą ze starszą młodzieżą aktywnie zajmowała się ruchem zuchowym oraz drużynami wiejskimi. Kładąc nacisk na patriotyczne wychowanie kierowała się hasłami programowymi – "Trzymamy straż nad Bałtykiem" i "Twierdzą nam będzie każdy próg". W 1938 jako podinspektor Przysposobienia Obronnego Kobiet, została komendantką Pomorskiego Pogotowia Harcerek.
Wrzesień 1939 r. :
We wrześniu 1939 czynnie uczestniczyła w obronie Torunia, m.in. kopiąc rowy i zajmując się obsługą transportów wojskowych i ludności cywilnej. Po kilku dniach na polecenie władz wojskowych (i zgodnie z poleceniem Naczelnictwa ZHP) wyruszyła wraz z innymi instruktorkami do Warszawy, ale nie zdążyła tam dotrzeć przed Niemcami. W tej sytuacji powróciła do Torunia.
Okres okupacji niemieckiej :
Zagrożona aresztowaniem musiała opuścić Toruń. Do marca 1940 pracowała jako nauczycielka w mniejszych miejscowościach. Wiosną 1940 znalazła się w Warszawie, gdzie przez kilka miesięcy pracowała w Wydziale Opieki nad Dzieckiem Polskiego Czerwonego Krzyża, a następnie na polecenie harcmistrzyni Józefiny Łapińskiej (ogólnopolskiej komendantki Pogotowia Harcerek) w Radzie Głównej Opiekuńczej, w sekcji Opieki nad Dzieckiem. Kierowała internatem na Żoliborzu dla chłopców – sierot i półsierot z rodzin wojskowych. W internacie była jedną z organizatorek tajnego nauczania. Przed wybuchem Powstania wyprowadziła swoich podopiecznych do Zalesia Górnego.
Godzina "W":
Po ewakuacji podopiecznych przystąpiła do organizcji w internacie punktu żywnościowego i szpitala powstańczego.
Oddział:
II Obwód "Żywiciel" (Żoliborz) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej - Kwatermistrzostwo - PŻ ("Pomoc Żołnierzowi") - kuchnia żołnierska. Wraz z druhną Wandą Biernacką udzielała w internacie na Czarneckiego schronienia osobom cywilnym oraz przebywającym na miejscu chłopcom, a także przygotowywała posiłki i piekła chleb.
Losy po Powstaniu :
Wyszła z Warszawy drogą przez obóz przejściowy w Pruszkowie (Dulag 121). Wywieziona do obozu koncentracyjnego w Ravensbrück, następnie przeniesiona do obozu w Litkeshof. Pod koniec stycznia 1945 wywieziono ją do Leupheim, gdzie doczekała wyzwolenia przez wojska francuskie.
Losy po wyzwoleniu:
Do września 1945 pozostała w Leupheim, gdzie uczyła dzieci Polaków wywiezionych na przymusowe roboty. Przez krótki czas pracowała także w szkole przy polskim obozie w Ulm.
Losy po wojnie:
W listopadzie 1945 powróciła do Polski. W Toruniu podjęła pracę nauczycielki w Szkole Powszechnej nr 22, była również referentką ds. wychowania pozaszkolnego w kuratorium, nie mogła natomiast powrócić do pracy w harcerstwie (m.in. z przyczyn organizacyjnych – siedzibę Pomorskiej Komendy Harcerek przeniesiono do Bydgoszczy). W tej sytuacji zdecydowała się niebawem na przeniesienie do Konstancina i pracę w miejscowym Domu Dziecka "Anusia". W 1946 ostatecznie przeniosła się do Gdańska i została kierowniczką internatu Państwowego Liceum Spółdzielczego; w 1951 przeniosła się do pracy w Technikum Finansowym w Sopocie (jako nauczycielka). Wraz z końcem 1953 ze względów zdrowotnych przeszła na wcześniejszą emeryturę. Do pracy zawodowej powróciła w 1958, była kierowniczką biblioteki Zaocznego Studium Nauczycielskiego w Gdańsku. Ostatecznie na emeryturze znalazła się 14 stycznia 1972. W Trójmieście powróciła do pracy w harcerstwie. Kierowała m.in. referatem kształcenia w Wydziale Gospodarczym Komendy Chorągwi Harcerek oraz Wydziałem Organizacyjnym Komendy Chorągwi Gdańsk, była również zastępcą komendanta chorągwi. Doszła do stopnia harcmistrzyni. Po przejściu na emeryturę zajęła się opracowaniem historii Pomorskiej Chorągwi Harcerek w latach 1919-1939. Efektem jej pracy stało się sześć tomów maszynopisu. Do końca życia utrzymywała kontakt z harcerzami wszystkich pokoleń, mimo utraty wzroku. Zmarła w wieku 90 lat.
Odznaczenia:
Odznaczona m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1981), Srebrnym Krzyżem Zasługi (dwukrotnie), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1980), a także odznakami harcerskimi (Krzyżem „Za Zasługi dla ZHP”, 1978) i regionalnymi (odznaką honorową "Zasłużonym Ziemi Gdańskiej"). W 2010 Instytut Yad Vashem przyznał jej pośmiertnie tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata
Miejsce pochówku :
Cmentarz Parafialny w Sopocie, kwatera E7, rząd C, grób 15
Źródła:
Muzeum Powstania Warszawskiego, Fundacja im. gen. Elżbiety Zawackiej -
teczka osobowa Jadwigi Luśniak, dostęp on-line: Kujawsko - Pomorska Biblioteka Cyfrowa, kpbc.umk.pl
Publikacje:
Krystyna Zielińska-Melkowska, Jadwiga Luśniak, w: Słownik biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego (pod redakcją Stanisława Gieszewskiego), tom III, Gdańsk 1997, Paweł Rościszewski, „Obóz Czarniecczyków”, "Nasz Żoliborz", nr 17
Uwagi :
Numer obozowy 74724. Według niektórych publikacji aresztowana przez Niemców 20 września 1944
