Pseudonim:
"Tomek"
Data urodzenia:
1924-12-04
Data śmierci:
-
Funkcja:
-
Stopień:
starszy strzelec
Miejsce urodzenia:
Warszawa
Imiona rodziców:
Bogdan - Zofia z domu Dydzińska
Wykształcenie do 1944 r.:
Przed wojną był uczniem Szkoły Rodziny Wojskowej przy ulicy Czarneckiego na Żoliborzu, a następnie uczęszczał do Publicznej Szkoły Powszechnej im. Adama Skwarczyńskiego, prowadzonej przez panią Kościałkowską, byłą żonę ówczesnego premiera Zyndrama Kościałkowskiego. Po ukończeniu szkoły powszechnej poszedł do Państwowego Gimnazjum Męskiego im.Tadeusza Czackiego w Warszawie przy ulicy Kapucyńskiej 21 (budynek zniszczony w czasie II wojny światowej, obecnie w tym miejscu znajduje się trasa W-Z).
Udział w konspiracji 1939-1944:
W konspiracji od lutego 1942 roku, wprowadzony do młodzieżowej organizacji PET przez przyjaciela i sąsiada, Stanisława Huskowskiego, następnie w Szarych Szeregów - GS - Hufiec „Centrum” („CR”), dowodzony przez Sławomira Bittnera ps. „Maciek”, 5 drużyna CR-500. W marcu 1943 r. uczestniczył w kolportażu podrobionego dodatku nadzwyczajnego „Nowego Kuriera Warszawskiego” z tytułem: „Hiszpania przystąpiła do wojny". Przydział przed Powstaniem: Kedyw Komendy Głównej Armii Krajowej - Brygada Dywersyjna „Broda 53” - batalion „Zośka” - 1. kompania „Maciek” - I pluton.
Adres przed Powstaniem Warszawskim:
Warszawa, ul. Mickiewicza 30 m 49
Miejsce koncentracji na godzinę „W”:
Wola, fabryka Telefunkena przy ul. Mireckiego róg Karolkowej na Woli, jednak 1 sierpnia 1944 r. nie udało mu się dotrzeć na wyznaczony punkt koncentracji baonu „Zośka”, ponieważ wraz z kolegami z I plutonu został odcięty na Żoliborzu, na którym pierwsze walki rozpoczęły się już o godz. 13:50. Żołnierze ci stanowiący część I plutonu „Włodek„ 1. kompanii ”Maciek" na Żoliborzu zostali włączeni do plutonu 226 jako drużyna dowodzona przez ppor. Tadeusza Huskowskiego ps. ”Tadeusz„ (1923-1984). Plutonem 226 dowodził Bogdan Kunert ps. Szajer (1921-1945), a następnie Tadeusz Huskowski.
Oddział:
II Obwód "Żywiciel" (Żoliborz) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej - zgrupowanie "Żniwiarz" - pluton 226
Szlak bojowy:
Żoliborz
Losy po Powstaniu:
Niewola niemiecka - jeniec Stalagu XI A Altengrabow.
Numer jeniecki:
45570
Rodzeństwo biorące udział w Powstaniu Warszawskim:
Jego rok starsza siostra Wanda Zofia Nowakowska (po wojnie Janicka) brała udział w konspiracji od lutego 1944 roku, przydział: Kedyw Komendy Głównej Armii Krajowej - kompania „Pegaz”, od lata 1944 r. - batalion „Parasol” - 1. kompania. Do konspiracji wprowadzona przez Stanisława Huskowskiego ps. Ali. Odbyła szkolenie w ramach tajnej podchorążówki „Belweder” oraz szkolenie sanitarne i szkolenie z zakresu motoryzacji.W czasie Powstania Warszawskiego w dniach 4 - 6 sierpnia 1944 r. pełniła funkcję łączniczki przy dowództwie 1. kompanii „Parasola" na terenie cmentarza ewangelickiego i sąsiednich ulicach. Podczas wycofywania się z ostrzeliwanego cmentarza ewangelickiego została ranna odłamkami pocisku w obie nogi. Z powodu odniesionych ran na Starówce wyłączona z dalszych działań.
Informacje dodatkowe - losy rodziny:
Jego ojciec Bogdan Nowakowski (1887-1945) był artystą - malarzem, ilustratorem książek, grafikiem i plakacistą. Studiował w Warszawie, Lwowie i Monachium. Już przed I wojna światową rozpoczął współpracę z licznymi pismami satyrycznymi, gdzie zamieszczał karykatury politycznie i obyczajowe. Stworzył ilustracje do licznych książek, także dla dzieci. Pracował dla „Kolców”, „Kuriera Świątecznego’, „Marchołta”, „Muchy”. W czasie II wojny wykonywał cykle satyrycznych rysunków z życia okupowanej Warszawy. Największe zbiory jego rysunków znajdują się w Muzeum Narodowym w Warszawie i w Muzeum Karykatury w Warszawie.
Źródła:
Muzeum Powstania Warszawskiego - Teczki personalne uczestników Powstania Warszawskiego: Nowakowski Jakub Tomasz, zasób Pokoju Kombatanta MPW, w tym ankieta Muzeum Powstania Warszawskiego - biogram, kopia wniosku o odznaczenie Warszawskim Krzyżem Powstańczym, kserokopia arkusza ewidencyjnego/deklaracji członkowskiej Związku Powstańców Warszawskich, kserokopia deklaracji członkowskiej ZBoWiD (oryginał w posiadaniu archiwum Urzędu ds Kombatantów i Osób Represjonowanych), Polski Czerwony Krzyż - wyciąg z akt, Lista Strat PCK - 20398, kserokopia zaświadczenia Środowiska Batalionu „Zośka” z dn. 09.09.1983 podpisana przez sekretarza Środowiska, Stanisława Sieradzkiego „Śwista", oświadczenia świadków: Władysława Wajnerta ps. Władek z dn. 02.02.1983 i Jana Wiesława Kobyleckiego ps. Wiesiek z dn. 04.06.1983, życiorys, kopia ankiety jeńca wojennego ze zbiorów Centralnego Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach-Opolu, nota biograficzna w opracowaniu Środowiska (Włodzimierz Trojan, Ci, którzy przeżyli ...: biografie żołnierzy batalionu "Zośka" Armii Krajowej, Warszawa 2002), ilustracje: fotografia z 1947 r. (P/9790/23) - odbitka współczesna.
Archiwum Historii Mówionej:
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Jakub Tomasz Nowakowski „Tomek” „Tomasz” -  fotografia powojenna, 1947 rok. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego - Teczki personalne uczestników Powstania Warszawskiego, zasób Pokoju Kombatanta MPW, przeniesiona do zasobu: P/9790/23

Jakub Tomasz Nowakowski „Tomek” „Tomasz” - fotografia powojenna, 1947 rok. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego - Teczki personalne uczestników Powstania Warszawskiego, zasób Pokoju Kombatanta MPW, przeniesiona do zasobu: P/9790/23

Jakub Tomasz Nowakowski „Tomek” „Tomasz”. Zdjęcie z serii portretów Powstańców Warszawskich wykonanych w ramach projektu "1944/70/2014" realizowanego przez grupę WWPHOTO dla uczczenia 70. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. Muzeum Powstania Warszawskiego, 22.07-04.08 2013.

Jakub Tomasz Nowakowski „Tomek” „Tomasz”. Zdjęcie z serii portretów Powstańców Warszawskich wykonanych w ramach projektu "1944/70/2014" realizowanego przez grupę WWPHOTO dla uczczenia 70. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. Muzeum Powstania Warszawskiego, 22.07-04.08 2013.

Nasz newsletter