Powstańcze Biogramy

Powstańcze biogramy

Edytuj ten biogram

Pseudonim:

"Wojtuś"

Data urodzenia:

1923-01-26

Data śmierci:

2004-04-27

Funkcja:

Stopień:

st. strzelec - kapral podchorąży (awans 5.09.1944 rozkazem nr 24)

Numer legitymacji AK:

022 / O, 3781/C, 3821/C

Miejsce urodzenia:

Warszawa

Imiona rodziców:

Jan - Maria z domu Rennert

Wykształcenie do 1944 roku:

Do wybuchu wojny ukończył trzy klasy gimnazjum. Naukę w szkole średniej kontynuował w czasie okupacji. W 1943 roku ukończył w Warszawie Miejską Szkołę Budowlaną II stopnia, uzyskując tytuł technika budowlanego.

Praca w czasie okupacji niemieckiej:

Po zakończeniu szkoły, od 1943 roku aż do wybuchu Powstania Warszawskiego pracował w Przedsiębiorstwie Budowlanym St. Maksysia i J. Smoleńskiego

Udział w konspiracji 1939-1944:

W konspiracji od lutego 1942 roku - Armia Krajowa - batalion „Kiliński” - 4. kompania „Watra” - pluton 169, wprowadzony wraz z kolegami przez Janusza Susdorfa ps. Szary z kompanii Watra. Do konspiracji przystąpili wówczas: Włodzimierz Zaczyński ps. Dzidziuś, Roman Fryze ps. Norton, Leonard Schile ps. Blondynek, Czesław Marx ps. Miś, Zbigniew Szołowski ps. Beniek i Jan Wierny ps. Wojtuś. Dowództwo nad nimi objął pchor. Jerzy Hauptman ps. Okularnik. W początkowym okresie ze względu na brak broni zajmowali się tzw. małym sabotażem, tj. wieszaniem flag narodowych, wykonywaniem napisów na murach itd. Jako biorąca udział wraz z nimi w małym sabotażu "Watry" wymieniana jest również Małgorzata Helena Dzierżanowska ps. Żenia. Niezależnie od działań w małym sabotażu kompania zdobywała i zabezpieczała broń na wypadek dnia walki oraz szkoliła się wojskowo. W 1944 roku został skierowany na kurs tajnej szkoły podchorążych przy 4. rejonie prowadzonym przez ppor. Edwarda Osiejewskiego ps. Osa. Podchorążówkę Jan Wierny ukończył w maju 1944 roku i otrzymał nominację na st. strzelca. Równocześnie odbywały się szkolenia poszczególnych drużyn z zakresu walki w mieście, a zadaniem żołnierzy było rozpracowywanie obiektów zajmowanych przez Niemców, w szczególności na rogu ulic Leszna i Żelaznej, budynku szkoły zajmowanego przez jednostki niemieckie oraz Szpitala Św. Zofii przy ul. Żelaznej 88 (w 1942 roku przedwojenny Miejski Szpital Ginekologiczno-Położniczy został przez Niemców zamknięty, a w budynku szpitalnym otwarty został szpital więzienny Pawiaka, a po kilku miesiącach przekształcono go w koszary żandarmerii niemieckiej, które działały tam do połowy stycznia 1945 roku). Część szkoleń teoretycznych odbywała się w mieszkaniu Pani Marii Wiernej z d. Rennert, matki Jana, przy ul. Miedzianej 15. Dużą stratą dla oddziału było aresztowanie w listopadzie 1943 roku przewożącego bibułę Janusza Susdorfa „Szarego", którego następnie wywieziono do obozów koncentracyjnych w Dachau i Gross Rosen.

Adres zamieszkania przed Powstaniem Warszawskim:

Warszawa ul. Miedziana 15 m. 8

Oddział:

Armia Krajowa - batalion "Kiliński" - 4. kompania "Watra" - pluton 169; Po przejściu na Stare Miasto i zajęciu stanowisk w PWPW następuje zmiana organizacji kompanii - z plutonów 169, 170 i 171 powstanie kompania por. "Osy" podporządkowana majorowi "Pełce" [Mieczysław Chyżyński "Pełka", dowódca PWB/17], przydział: zgrupowanie „Róg”, kompania „Osa” wywodząca się z batalionu AK im. Jana Kilińskiego - łącznie 188 osób, d-ca Edmund Osiejewski – „Osa” (1906-1990). W Śródmieściu na odcinku "Sarna", jako ranny umieszczony przy ul. Skorupki, jednak ze względu na swój stan zostaje wyłączony z dalszego udziału w walkach powstańczych.

Odniesione rany:

Ranny w nogę 30 sierpnia 1944 r. podczas ciężkich walk na Starym Mieście - ul. Kościelna. Ginie wówczas ranna "Miłka" transportowana przez "Dzidziusia", ranna zostaje "Ninka", a zabici "Blondynek" i "Stary Kowal". "Wojtuś" zostaje ranny w nogę.

Szlak bojowy:

Wola (cmentarz ewangelicki 1-2 VIII, ul. Ogrodowa, ul. Leszno do 6 VIII 1944) - Stare Miasto (PWPW) - kanały - Śródmieście Północ - Śródmieście Południe

Losy po Powstaniu:

Niewola niemiecka - od października 1944 do stycznia 1945 roku jeniec Stalagu X B Sandbostel, następnie osadzony w Gross-Borstel-Hamburg (do kwietnia 1945). Od kwietnia 1945 do maja 1945 przebywał w Husum - Schleswig-Holstein.

Numer jeniecki:

222096

Odznaczenia:

Order Virtuti Militari (14.09.1944 - wpis w legitymację AK z podpisem mjr. „Sarny"), Krzyż Walecznych (1944), Krzyż Armii Krajowej (1971), Medal Wojska po raz 1 i 2 (1971), Medal Zwycięstwa i Wolności (1972), Medal za Warszawę 1939-1945 (1973), Krzyż Partyzancki (1973), Odznaka Grunwaldzka (1970) Odznaka Batalionu AK ”Kiliński„ (1986), Odznaka Pamiątkowa Akcji Burza (1994), Odznaka Weterana Walk o Niepodległość (1995).

Awanse:

W 2000 roku mianowany na stopień podporucznika WP (w stanie spocz.)

Losy po wojnie:

W 1946 roku powrócił do kraju. W latach 1946-1952 zatrudniony był w wykonawstwie budowlanym. Jednocześnie studiował na Politechnice Warszawskiej. W 1952 roku uzyskał dyplom i tytuł inżyniera budownictwa przemysłowego. W latach 1952-1964 pracował w biurach projektowych "Miastoprojekt - Specjalistyczne", Biurze Projektów Służby Zdrowia przy ul. Chełmskiej 30/34 oraz Biurze Studiów i Projektów Radia i Telewizji, pełniąc funkcje: starszego projektanta, głównego projektanta konstrukcji Szpitala Akademii Medycznej w Lublinie oraz kierownika zespołu. Od 1964 do 1968 roku pracował w WSS Społem - Zakładzie Remontowo-Budowlanym (Warszawska Spółdzielnia Spożywców Zakłady Remontowo - Budowlane w Warszawie) na stanowisku kierownika działu. W kwietniu 1968 roku podjął pracę w Centrali PZU na stanowisku Specjalisty ds. Inwestycji i Remontów, skąd przeniesiony został do Centralnego Zarządu Budownictwa Rolniczego. Za swą pracę zawodową uhonorowany Złotą Odznaką Zasłużony dla Budownictwa.

Miejsce śmierci:

Warszawa

Miejsce pochówku :

Warszawa, Cmentarz Ewangelicko-Augsburski przy ul. Młynarskiej 54/56/58, AL. 33, rząd 1, grób 34

Źródła:

Muzeum Powstania Warszawskiego, Baza Ewidencyjna uczestników Powstania Warszawskiego, teczki personalne uczestników Powstania Warszawskiego: Wierny Jan, w tym kserokopia wniosku awansowego z dn. 4.09.1944, życiorys (dokumentacja UdsKiOR), kserokopia aktu zgonu, nekrolog prasowy, Gazeta Wyborcza, data emisji 30.04-03.05.2004; Polski Czerwony Krzyż - kartoteka jeniecka II, Archiwum Akt Nowych - wniosek o nadanie WKP poświadczony przez Środowisko Batalionu AK „Kiliński”, „Relacja z działań w Powstaniu sporządzona przez Jana Wiernego, żołnierza plutonu 169, kompanii Watra, bat, Kilińskiego", archiwum rodzinne p. Joanny Lechowicz, córki Powstańca.

Uwagi:

W powojennym życiorysie podawał, że jako kapral podchorąży na koniec Powstania "prawdopodobnie został awansowany na stopień podporucznika" - jednak najprawdopodobniej na skutek kapitulacji nie doszło do zapowiedzianego awansu. Nominację na wyższy stopień oficerski (podporucznika) otrzymał w 2000 r.

Jan Eugeniusz Wierny Pseudonim: "Wojtuś" Zobacz grób

Jan Eugeniusz Wierny

Pomóż uzupełnić bazę biogramów