Pseudonim:
"Oporczyk"
Data urodzenia:
1903-08-01
Data śmierci:
1987-06-27
Funkcja:
zastępca Komendanta Rejonu
Stopień:
kapitan
Miejsce urodzenia:
Warszawa
Imiona rodziców:
Józef - Florentyna z domu Szrajner
Służba wojskowa do 1939 r.:
Walczył w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 r. Pod pseudonimami "Szczepan" i "Czarny" uczestnik I i III Powstania Śląskiego, inwalida wojenny (nr leg. 35809 z 14.05.1936 ).
Udział w wojnie obronnej 1939:
W sierpniu 1939 r. jako inwalida wojenny nie objęty mobilizacją. Po ewakuacji Zakładów Amunicyjnych "Pocisk” (6/7.09.1939) zatrudnieni w nich oficerowie i podoficerowie zostali skierowani do Rembertowa, gdzie organizowano jednostki obrony stolicy. Tam przydzielony do Batalionu Obrony Narodowej mjr. Rosieka. W czasie walk w rejonie Czerniakowa przydzielony do grupy gen. Czumy, do osobistych zleceń mjr. Janoty i ppłk. Galińskiego. W nocy z 20/21.09 ranny (11 ran głowy i ciała).
Wykształcenie i praca do 1944 r.:
Technik, do 5.09.1939 zatrudniony w Zakładach Amunicyjnych "Pocisk” w Rembertowie, od 1.12.1939 do 31.07.1944 zatrudniony w Parowozowni Głównej Warszawa-Praga.
Nazwisko konspiracyjne:
Stefan Oporczyk
Udział w konspiracji 1939-1944:
Dnia 6.11.1939 r. złożył przysięgę jako członek Związku Polski Niepodległej (założonym przez b. Powstańców Śląskich), pod dowództwem dr. Sebastiana Chorzowskiego ps. "Serek”. Zorganizował i dowodził oddziałem grupy destrukcyjnej (zorganizowanej na wzór oddziału "Wawelberga” w III Powstaniu Śląskim) o kryptonimie "Pr-2", działającym w rejonie Praga-Pelcowizna (w systemie 6-kowym, w sile 36 ludzi). W lipcu 1940 wraz z oddziałem włączony do Związku Walki Zbrojnej, do zgrupowania płk. Noteckiego, pełnił funkcję dowódcy 12. odcinka kolejowego; w lutym 1942 r. włączony do Wojskowej Służby Ochrony Powstania (WSOP - "Niagara-Nazaret”), do 30.08.1944 r. pełnił funkcję zastępcy komendanta 1. Rejonu VI Obwodu Praga Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej, kryptonim 3102. Pierwszym komendantem zgrupowania był Kubiak, drugim "Roland” (St. Habros), krypt. 3101.
Oddział:
VI Obwód (Praga) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej - 1 Rejon - WSOP (Wojskowa Służba Ochrony Powstania) - zastępca Komendanta Rejonu.
Szlak bojowy:
Bródno, Pelcowizna, Targówek
Losy po Powstaniu:
Wyszedł z Warszawy z ludnością cywilną, poprzez obóz w Pruszkowie (Dulag 121) wywieziony do obozu rozdzielczego w Soestein, skąd skierowany do obozu KZ Münde w Westfalii. W obozie tym skierowany do pracy w Bomben-Kommando. Podczas nocnego nalotu 3.11.1944 ucieka z obozu do Bohum-Nord, gdzie dostaje się do kolejnego obozu, Ausländerlager. W okresie ofensywy w Ardenach (12.1944) skierowany do robót przy fortyfikacjach w Nadrenii. Tam nawiązuje kontakt z oddziałem kpt. Bussaca, do którego ucieka z grupą towarzyszy; - w marcu 1945 połączenie oddziału z 1. Armią Francuską; - pod koniec kwietnia 1945 r. skierowany rozkazem do Duisburg-Meiderich w celu zorganizowania samodzielnej jednostki Wojska Polskiego. Objął funkcję oficera ewidencyjnego i organizacyjnego w dowództwie batalionu (dowodził kpt. Buczyński).
Losy po wojnie:
Z początkiem czerwca 1945 r. batalion kpt. Buczyńskiego odesłano do Francji; w okresie 9.06.45-31.10.1945 w stopniu kapitana pełni funkcję oficera łącznikowego Polskiej Misji Wojskowej na okręg Alzacji z mp. w Strasburgu; - w listopadzie skierowany do obozu w Homburgu (koło Saarbrücken), gdzie obejmuje dowództwo batalionu i pełni funkcje komendanta obozu (głównie zdemobilizowani żołnierze, byli jeńcy, robotnicy przymusowi, dużo kobiet); - z początkiem maja 1945 r. organizuje transport 460 ludzi i wraca do Polski. W okresie 3.07.1946 do 31.12.1951 r. zatrudniony w Zarządzie Miejskim w oddziale księgowości, od 3.01.1952 r. do 2.05.1962 r. pracuje w Państwowym Przedsiębiorstwie Geodezyjnym w Warszawie. Pracował w ZBoWiD, zajmując się głównie Kołem Powstańców Śląskich środowiska warszawskiego.
Odznaczenia:
Odznaczony m.in.: Krzyżem Virtuti Militari V klasy (przez Komendę Główną Związku Polski Niepodległej), Krzyżem Walecznych, Warszawskim Krzyżem Powstańczym, Śląskim Krzyżem Powstańczym, Medalem Niepodległości, Medalem "Za Warszawę 1939-1945", Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski
Miejsce śmierci:
Warszawa. Pochowany na Powązkach Wojskowych w kwaterze Powstańców Śląskich.
Źródła:
MPW-baza uczestników PW, MPW-kontakt (2011): prof. UKSW dr hab. Mieczysław Mejor
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Fot. udostępnił Mieczysław Mejor

Fot. udostępnił Mieczysław Mejor

Nasz newsletter