Powstańcze Biogramy - Tomasz Morawski

Pseudonim:

"Gryf II"

Funkcja:

-

Stopień:

starszy strzelec

Miejsce urodzenia:

Warszawa

Imiona rodziców:

Wiktor - Apolonia z domu Bansleben

Udział w konspiracji 1939-1944:

W konspiracji od wiosny 1943 r., wprowadzony przez szkolnego kolegę "Żbika" (Włodzimierz Stefański). Wszedł do kompanii organizowanej częściowo na bazie "Jerzyków". Dowódcą plutonu był brat "Żbika" - "Zenon" (Ryszard Stefański). Jesienią 1943 r. przydzielony na kurs Młodszych Dowódców, który ukończył wiosną 1944 r. z wynikiem bardzo dobrym, otrzymując awans na starszego strzelca. Egzaminował mjr. Lubański, a wykładowcami byli: dowódca kompani "Tosiek" (Antoni Woszczyk), zastępca dowódcy "Antek" (Antoni Bochniak") oraz "Iwar" (Janusz Remiszewski). Zamieszkiwał wówczas z żoną, Zofią, przy ul. Orlej 3 m.5, gdzie prowadzone były także spotkania konspiracyjne i przechowywano kompanijną broń. Przydział w lipcu 1944 r. - Komenda Główna Armii Krajowej - pułk "Baszta" - batalion "Karpaty" - kompania K-3.

Oddział:

Komenda Główna Armii Krajowej - pułk "Baszta" - batalion "Karpaty" - kompania K-3.

Szlak bojowy:

Mokotów - Służewiec - Lasy Chojnowskie - Sadyba - Mokotów.1.08.1944 r. z plutonem "Georga" (Jan Glickzeliger) brał udział w uderzeniu z cmentarza na Wyścigi na Służewcu. 2.08.1944 r. dostał się do niewoli w Pyrach, skąd po 5 dniach wraz z "Jeżem" (Jerzy Bryks) uciekł do Lasów Chojnowskich, gdzie odnalazł swoją kompanię. Z plutonem "Georga" przebił się na Sadybę, a następnie walczył na Górnym Mokotowie, w rejonie ulic Naruszewicza, Krasickiego, Woronicza, Domaniewskiej, Królikarni i Puławskiej 162. W ostatnich dniach kompania por."Tośka" tworzyła osłonę dla innych oddziałów wycofujących się po skarpie w rejonie Parku Dreszera. W nocy z 25/26.09.1944 r. jako ostatni oddział wycofali się skarpą z por."Tośkiem" i "Georgiem" - następnego dnia powstańcy zostali wzięci do niewoli w rejonie ul. Racławickiej.

Odznaczenia:

Za udział w akcji osłonowej, ostatnim rozkazem dowódcy "Baszty", został odznaczony Krzyżem Walecznych po raz pierwszy.

Losy po Powstaniu:

Niewola niemiecka - jeniec Stalagu X B Sandbostel, w połowie listopada 1944 r. przeniesiony do Stalagu XVIII C Markt-Pongau. W dniu 1.05.1945 r., wraz z całą grupą jeńców zatrudnionych w komandzie pracy w Tschubach (Kreis Ladech) w Austrii, dostał się do Szwajcarii, gdzie przebywał początkowo w obozie Enges (kanton Neuchatel) a następnie w Wintertur do połowy listopada 1945 r.

Numer jeniecki:

220776

Losy po wojnie:

W końcu listopada 1945 r. dotarł do II Korpusu gen. Andersa, otrzymując przydział do kompanii sztabowej dowodzonej przez kpt. Dawidowicza w składzie 3. Dywizji Strzelców Karpackich. W sierpniu 1946 r. przewieziony z Korpusem do Anglii, powrócił do kraju w dniu 10.01.1947 r. Po powrocie z Zachodu, z powodu utraty mieszkania w Warszawie, osiedlił się w Żyrardowie a następnie w Pruszkowie. W okresie powojennym zatrudniony był w administracji skarbowej, w przedsiębiorstwie "Veritas", a w ostatnich latach życia pracował jako księgowy w firmach prywatnych. Żonaty z Zofią Bujnik, z którą miał jedynego syna - Marka (ur. 1950).

Miejsce śmierci:

Warszawa. Pochowany wraz z żoną na Starych Powązkach (kwatera 189, rząd 5, grób 22).

Źródła:

MPW-baza uczestników PW, fotografie z okresu Powstania Warszawskiego:; MPW-zbiory, fotografie prywatne i dokumenty pochodzą z archiwum rodzinnego syna, p. Marka Morawskiego

Tomasz Henryk Morawski

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Tomasz Henryk Morawski

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Nasz newsletter