Zygmunt Sowiński „Ostoja”

Zygmunt Sowiński „Ostoja” (268)

Wachm. pchor. Zygmunt Sowiński „Ostoja” urodził się 13 stycznia 1912 r. w Warszawie. Od września 1923 r. należał do harcerstwa. Przed wojną zdobył średnie wykształcenie handlowe i odbył szkolenie wojskowe. W 1939 r. walczył w obronie Kowla. 15 stycznia 1940 r. dołączył do konspiracyjnego Związku Walki Zbrojnej, przekształconego później w Armię Krajową. W 1943 r. ukończył podziemną Szkołę Podchorążych Piechoty. Działał w konspiracyjnej grupie wywiadowczej „Kameleon”. Podczas Powstania Warszawskiego walczył w Batalionie „Chrobry I”, początkowo na Woli, potem na Starym Mieście. Był dowódcą, a następnie zastępcą dowódcy plutonu w 1. kompanii. Brał udział w walkach o Pasaż Simonsa, Ogród Krasińskich i pałac Mostowskich, gdzie 12 sierpnia został ranny. Po przejściu kanałami do Śródmieścia trafił do powstańczego szpitala przy ulicy Konopczyńskiego, później przy Śniadeckich. 25 września powrócił do oddziału i do upadku Powstania sprawował funkcję oficera gospodarczego. Po kapitulacji wyszedł z miasta z jego mieszkańcami. Przez pewien czas przebywał w okolicach Krakowa. Po powrocie do Warszawy zaangażował się w akcję ekshumacyjną w ruinach Pasażu Simonsa. Organizował pochówki na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach, zbierał pieniądze na opiekę nad grobami. Jego działalność zwróciła uwagę sił bezpieczeństwa. W styczniu 1949 r. został aresztowany, a następnie osądzony na podstawie fałszywych zeznań świadków i skazany na osiem lat więzienia za rzekomą działalność mającą na celu „obalenie ustroju Polski Ludowej”. Wyrok skrócono o trzy lata na mocy amnestii. Po odzyskaniu wolności Sowiński pracował w instytucjach związanych z przemysłem drobnym. W latach 60. i 70. był wielokrotnie odznaczony, m.in. Krzyżem Armii Krajowej, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 22 czerwca 1978 r. w Warszawie.

Powstańcze fotografie Zygmunta Sowińskiego „Ostoi” stanowią amatorską kronikę szlaku bojowego Batalionu „Chrobry I”. Pokazują żołnierzy podczas szkoleń, odpoczynku oraz ze zdobycznym działkiem przeciwpancernym, a także miejsca, w których walczyli: Ogród Krasińskich, Arsenał, Pasaż Simonsa. W szpitalach powstańczych Śródmieścia ranny Sowiński fotografował innych pacjentów i personel, a po powrocie do oddziału uwieczniał na zdjęciach ulice, barykady i zniszczone budynki. Zbiór fotografii z okresu powojennego zawiera dokumentację zburzonych obiektów, głównie staromiejskich kościołów. Szczególnie wartościowy jest cykl zdjęć, przedstawiających ruiny kościoła pw. Świętej Rodziny przy ul. ks. Siemca 7/9, który po wojnie nie został obudowany. Osobną grupę tworzy dokumentacja akcji ekshumacyjnej na terenie Pasażu Simonsa, którą Zygmunt Sowiński kierował w 1947 roku.

Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie

Pomóż uzupełnić bazę ofiar cywilnych