Pseudonim:
"Kropelka"
Data urodzenia:
1923-09-06
Data śmierci:
2009-07-07
Funkcja:
łączniczka - sanitariuszka
Stopień:
podporucznik
Miejsce urodzenia:
Ursus (Czechowice)
Imiona rodziców:
Jan - Aleksandra z domu Kifer
Wykształcenie do 1944 r.:
Absolwentka Żeńskiego Gimnazjum im. Haliny Gepner przy ul. Moniuszki 8 w Warszawie. Dodatkowo kształciła się w kierunku wokalnym. W latach okupacji niemieckiej uczęszczała na tajne komplety z zakresu liceum ogólnokształcącego w tzw. szkole Krygierów w Piastowie.
Udział w konspiracji 1939-1944:
Od kwietnia 1940 r. żołnierz Związku Walki Zbrojnej, od 1942 r. Armii Krajowej. Do konspiracji wprowadzona przez brata - Tadeusza Kifera ps. ”Kruszynka”. Była komendantką 25-osobowej grupy żeńskiej w oddziale dywersyjno-sabotażowym Mirosława Palczewskiego "Mirka” i Tadeusza Mrówczyńskiego "Marsa”. Odbyła szkolenia wojskowe i sanitarne z ćwiczeniami w terenie, zakończone egzaminami. Kolportowała prasę podziemną, przewoziła broń, amunicję i meldunki na trasie Ursus - Warszawa i okolice; prowadziła nasłuchy radiowe, smarowała skażonymi substancjami klamki w niemieckich lokalach. Brała udział w akcjach sabotażowych skierowanych przeciwko niemieckim transportom kolejowym wiozącym broń i amunicję na wschód. Aresztowana przez policję niemiecką 1 października 1942 r., na skutek denuncjacji, w swoim domu w Ursusie wraz z matką Aleksandrą Kifer ps. "Oleńka” i bratem Tadeuszem (ojciec Jan Kifer zmarł w 1938 r.) oraz przyjaciółką Krystyną Nowicką ps. "Hawajka", przewieziona do siedziby Gestapo w al. Szucha i następnego dnia na Pawiak, w charakterze więźnia politycznego, pod zarzutem gromadzenia broni i przynależności do AK. W ich domu na strychu był magazyn broni i amunicji Armii Krajowej, archiwum prasy podziemnej oraz punkt nasłuchów radiowych. Po ostatnim przesłuchaniu 13 października 1942 r. w Gestapo na Szucha, maltretowana fizycznie i psychicznie, umieszczona została w szpitalu więzienia Pawiak. Nie przyznała się do działalności w AK. Torturowani nikogo z konspiracji nie wydali. Z Pawiaka została zwolniona wraz z matką 3 listopada 1942. Pomogły zeznania brata oraz starania organizacji podziemnej. Zaraz po wyjściu z więzienia matka zorganizowała pożyczkę i wpłaciła Niemcom przez pośrednika 80 tys. zł okupu. Pomimo wpłacenia okupu - Tadeusz Kifer został wywieziony do KL Auschwitz i zamordowany 9 grudnia 1942 r. Matka na skutek przeżyć zmarła 16 kwietnia 1944 r. Po wyjściu z Pawiaka Halina Kifer musiała przez pewien czas ukrywać się, ze względu na donos do policji niemieckiej, że została wykupiona z Pawiaka za pieniądze i nadal działa w AK. Pracowała też społecznie w delegaturze RGO i PCK w Ursusie. W lipcu 1944 r. wstąpiła w szeregi Wojskowej Służby Kobiet (WSK) w 6. Rejonie VII Obwodu AK "Obroża” w Ursusie. Pod komendą Jadwigi Lesnobrodzkiej ”Wigi” służyła jako łączniczka. Przenosiła meldunki z punktu kontaktowego w Ursusie przy ul. Szopena 4 do punktów kontaktowych w Piastowie i Pruszkowie - Żbikowie.
Adres przed Powstaniem Warszawskim:
Ursus (Czechowice), ul. Paderewskiego 2.
Oddział:
Armia Krajowa - zgrupowanie "Radosław" - batalion "Miotła" - do 12 sierpnia pluton por. "Gałązki” (Zygmunt Ziemięcki), po rozwiązaniu "Miotły" w batalionie "Czata 49" - do 21 sierpnia pluton ppor. "Małego” (Janusz Stolarski), następnie od 22 sierpnia - pluton por. "Torpedy” (Kazimierz Jackowski) do 4 października 1944 r. Pełniła funkcję łączniczki do dowództwa i sanitariiuszki.
Szlak bojowy:
Ursus - Wola - Stare Miasto - kanały - Śródmieście - Górny Czerniaków. W dniu 3 sierpnia 1944 r. wyruszyła na ochotnika z meldunkiem alarmowym z punktu kontaktowego przy ul. Szopena w Ursusie do walczącej Warszawy. Po drodze, zatrzymana przez Niemców, cudem uszła z życiem. Do tej niebezpiecznej wyprawy wybrała za towarzyszkę kuzynkę Wiesławę Wójcicką ps. "Sława”. Meldunek doręczyła 5 sierpnia por. ”Markowi” przy ul. Górczewskiej.
Odniesione rany:
19 sierpnia 1944 r. w czasie walk o remizę tramwajową na ul. Muranowskiej odniosła kontuzję kręgosłupa i nóg. Została przysypana gruzem z walących się ścian, gdy uderzył pocisk "krowy” (moździerz salwowy Nebelwerfer). 8 września 1944 r. przy ul. Książęcej 7, niosąc pomoc rannym, podczas ataku Niemców na pozycje powstańcze, zraniona w głowę odłamkiem pocisku artyleryjskiego. Straciła przytomność, po opatrzeniu leżała przez kilka dni na kwaterze.
Losy po Powstaniu:
Wyszła z Warszawy z ludnością cywilną, uciekła z transportu, który zatrzymał się w Ursusie, gdzie był obóz przejściowy. Po przebraniu się w domu w Ursusie, ponownie udała się do miejsca skąd zbiegła, by przekonać Niemców, żeby wypuścili z transportu kuzynkę Zofię Kosińską z matką. Przedłożyła fałszywe zaświadczenie, zdobyte od wójta, że matka kuzynki jest właścicielką gospodarstwa rolnego(sadu) w Ursusie (obowiązkowe kontyngenty na rzecz Rzeszy Niemieckiej) i krewne zostały zwolnione. W jej domu znalazło schronienie i wyżywienie 24 uchodźców z płonącej Warszawy. W odtwarzanym "Kedywie" Komendy Głównej AK pracowała do czasu rozwiązania Armii Krajowej.
Losy po wojnie:
Po zdaniu matury, rozpoczęła studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Wracając z uroczystości powstańczych w Warszawie 1 sierpnia 1947 r. została ranna w wypadku motocyklowym, spowodowanym przez funkcjonariuszy UB. Z ciężkimi obrażeniami ciała, nieprzytomną, przetransportowano do szpitala. Śledztwo w tej sprawie zostało umorzone (wypadek spowodowali tzw. "nieznani sprawcy”). Po wypadku była zmuszona przerwać studia na UW. Była długoletnim redaktorem miesięcznika "Polska - Zachód", promującym kulturę i sztukę polską za granicą. W 2000 r. została mianowana kapitanem Wojska Polskiego. Członek Związku Powstańców Warszawskich, Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, Stowarzyszenia Poszkodowanych przez III Rzeszę Niemiecką. Honorowy Członek Muzeum Powstania Warszawskiego.
Odznaczenia:
Krzyż Walecznych - dwukrotnie, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Armii Krajowej, Warszawski Krzyż Powstańczy, Krzyż Partyzancki, Medal za Warszawę 1939-1945, Odznaka Grunwaldzka, Złoty Medal Za Zasługi Dla Obronności Kraju, Medal Digno Laude (Godnemu Chwały), Odznaka Weterana Walk o Niepodległość, Patent Weterana Walk o Wolność i Niepodległość Ojczyzny oraz inne odznaczenia wojskowe i cywilne. Podczas Powstania przedstawiona przez dowódcę zgrupowania ppłk "Radosława" (Jan Mazurkiewicz) do odznaczenia Orderem Virtuti Militari V klasy, którego nie otrzymała, w związku z zakończeniem walk i nie ogłoszeniem tego w rozkazie. Z opinii dowódcy ppłk. "Radosława”: "od pierwszych dni Powstania do zakończenia wykazywała wiele odwagi i ofiarności w pełnieniu służby”.
Nazwisko po mężu:
Pomykalska
Miejsce śmierci:
Warszawa. Pogrzeb, z ceremoniałem wojskowym w obecności pocztów sztandarowych, odbył się 11 lipca 2009 r. na cmentarzu parafialnym w Warszawie przy ul. Ryżowej. Poprzedziła go Msza św. w kościele pw. św. Józefa Oblubieńca NMP w Warszawie - Ursusie.
Informacje dodatkowe:
Brat Haliny Kifer - Tadeusz Kifer "Kruszynka" ur.20.03.1922r. w Warszawie, mieszkaniec Ursusa, absolwent Męskiego Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego w Warszawie, harcerz - 2 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej, żołnierz ZWZ-AK, podchorąży rezerwy. We wrześniu 1939 r. mając 17 lat, wyruszył z harcerzami na wojnę. Wrócił w grudniu 1939 r. ciężko ranny. Od początku 1940 r. dowódca patrolu w oddziale dywersyjno-sabotażowym, działającym na terenie Ursus-Warszawa i okolice. Do konspiracji wprowadził oprócz siostry Haliny i matki, także braci ciotecznych, kolegów i koleżanki siostry. Współtworzył przyszły pluton batalionu "Miotła". Utworzył w domu rodzinnym, przy aprobacie matki i siostry Haliny, pierwszy w Ursusie magazyn broni i amunicji Armii Krajowej. Za przynależność do AK i gromadzenie broni, aresztowany z matką i siostrą, przewieziony z nimi na Szucha i na Pawiak. Z Pawiaka skierowany do KL Auschwitz, gdzie został zamordowany 9 grudnia 1942 r. w wieku 20 lat. Nikogo z konspiracji nie wydał, całą "winę" wziął na siebie. Pośmiertnie, za działalność w AK , odznaczony został Krzyżem Walecznych.
Źródła:
MPW, archiwum rodzinne
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Halina Maria Kifer - Pomykalska "Kropelka" (1923-2009). Fot. z archiwum rodzinnego udostępniła p. Małgorzata Stańczyk z domu Pomykalska

Halina Maria Kifer - Pomykalska "Kropelka" (1923-2009). Fot. z archiwum rodzinnego udostępniła p. Małgorzata Stańczyk z domu Pomykalska

Z archiwum rodzinnego udostępniła p. Małgorzata Stańczyk z domu Pomykalska

Z archiwum rodzinnego udostępniła p. Małgorzata Stańczyk z domu Pomykalska

Halina z bratem Tadeuszem. 1929 rok. Fot. archiwum rodzinne

Halina z bratem Tadeuszem. 1929 rok. Fot. archiwum rodzinne

Halina z matką Aleksandrą Kifer przed aresztowaniem w 1942 r. Fot. archiwum rodzinne

Halina z matką Aleksandrą Kifer przed aresztowaniem w 1942 r. Fot. archiwum rodzinne

Halina Kifer jako studentka UW. 1946 rok. Fot. z archiwum rodzinnego

Halina Kifer jako studentka UW. 1946 rok. Fot. z archiwum rodzinnego

Ursus,  1 marca 2020 roku - uroczystość nadania alei w Parku Czechowickim imienia Haliny Kifer - Pomykalskiej ps. Kropelka. Na ławce siedzą byli żołnierze z Batalionu AK "Miotła": kpt. Jerzy Mindziukiewicz ps. Jur i ppor. Kazimierz Gabara ps. Łuk (z Ursusa) w asyscie Komandosów Jednostki Wojskowej z Lublińca. Obok sztandar Batalionu AK "Miotła" i Zgrupowania "Radosław" z przedstawicielami Stowarzyszenia GH Zgrupowania "Radosław", poczty sztandarowe szkół i Koła nr 6 Helenów Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej z Ursusa. Autorem zdjęcia jest p.  Małgorzata Stańczyk, córka kpt. Haliny Kifer-Pomykalskiej "Kropelki"

Ursus, 1 marca 2020 roku - uroczystość nadania alei w Parku Czechowickim imienia Haliny Kifer - Pomykalskiej ps. Kropelka. Na ławce siedzą byli żołnierze z Batalionu AK "Miotła": kpt. Jerzy Mindziukiewicz ps. Jur i ppor. Kazimierz Gabara ps. Łuk (z Ursusa) w asyscie Komandosów Jednostki Wojskowej z Lublińca. Obok sztandar Batalionu AK "Miotła" i Zgrupowania "Radosław" z przedstawicielami Stowarzyszenia GH Zgrupowania "Radosław", poczty sztandarowe szkół i Koła nr 6 Helenów Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej z Ursusa. Autorem zdjęcia jest p. Małgorzata Stańczyk, córka kpt. Haliny Kifer-Pomykalskiej "Kropelki"

Nasz newsletter