Pseudonim:
"Prezes"
Data urodzenia:
1899-09-29
Data śmierci:
1983-04-28
Funkcja:
Szef Oddziału KG AK
Stopień:
Dyplomowany oficer służby stałej piechoty Wojska Polskiego: podpułkownik (1938), pułkownik (1.VII.1940)
Miejsce urodzenia:
Warszawa
Imiona rodziców:
Kazimierz - Izabela z domu Moszczeńska
Wykształcenie (w tym wojskowe):
Uczył się w Gimnazjum im. A. Kreczmara. Po ukończeniu kursu wyszkolenia w Zamborowie (sierpień 1917) został kadetem klasy "A" Szkoły Aspirantów Oficerskich, utworzonej we wrześniu 1917 r. w Ostrowi Mazowieckiej i przekształconej później w Szkołę Podchorążych Piechoty. Gdy wstąpił w szeregi Wojska Polskiego ukończył kurs dowódców kompanii w Rembertowie (listopad 1920 - kwiecień 1921) oraz kurs dowódców kompanii i batalionów we Francji (czerwiec-sierpień 1921). W 1920 r. otrzymał świadectwo dojrzałości i następnie studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego (1921-1922) i w Szkole Nauk Politycznych w Warszawie (1923-1924). W tym samym czasie (1924) ukończył Wyższą Szkołę Wojenną w Warszawie.
Przebieg służby wojskowej do 1939 r.:
Od maja 1914 r. należał do Związku Strzeleckiego, a od sierpnia tego roku służył w 1. pułku piechoty Legionów Polskich, awansując na dowódcę sekcji. Po kryzysie przysięgowym (lipiec 1917) wstąpił do Polskiej Siły Zbrojnej. Po ukończeniu kursu w Ostrowi Mazowieckiej w styczniu 1918 r. był tam instruktorem, a od czerwca 1918 r. dowódcą plutonu, potem zastępcą Stefana Roweckiego, dowódcy klasy "F". Od listopada 1918 r. w szeregach odrodzonego Wojska Polskiego, nadal był instruktorem, dowódcą plutonu i zastępcą dowódcy klasy w Szkole Podchorążych Piechoty. Od maja do grudnia 1919 r. dowódca kompanii III batalionu 3. pułku piechoty Legionów na froncie, następnie do listopada 1922 r. wykładowca i dowódca klasy w Szkole Podchorążych Piechoty. Po ukończeniu WSWoj.
Udział w wojnie obronnej 1939 r.:
We wrześniu 1939 r. szef Oddziału III Sztabu Armii "Kraków". Nie podporządkował się decyzji kapitulacji oddziałów Armii "Lublin" i "Kraków" pod Tomaszowem (20 września) i przedarł się do Warszawy.
Udział w konspiracji 1939-1944:
W konspiracji od października 1939 r. szef sztabu Okręgu Warszawa-Miasto SZP-ZWZ (Służba Zwycięstwu Polski - Związek Walki Zbrojnej) pod pseudonimem "Białynia", następnie "Krawczyk". Rozkazem L.1 z 1 lipca 1940 r. mianowany pułkownikiem służby stałej. Od października 1940 r. szef Oddz. VI BiP (Biuro Informacji i Propagandy) Komendy Głównej ZWZ-AK pod pseudonimami: "Burmistrz", "Górski", "Prezes", "Rejent", "Sędzia", "Wolski". Kierował aparatem propagandowym i informacyjnym aż do upadku Powstania Warszawskiego, przyczyniając się w poważnym stopniu do jego rozbudowy i osiągnięcia wysokiej sprawności organizacyjnej, kładąc duży nacisk na rozwój prasy konspiracyjnej i propagandy dywersyjnej (akcja "N"). Jednocześnie od stycznia 1941 r. do stycznia 1942 r. redaktor fachowego miesięcznika wojskowego "Insurekcja". Z racji stanowiska szefa BiP K-dy Gł. AK wchodził do Rady Propagandowej, złożonej z przedstawicieli AK i Delegatury Rządu RP na Kraj, oraz do KWP (Kierownictwo Walki Podziemnej), utworzonego w lipcu 1943 r. W marcu 1944 r. złożył na ręce gen. Tadeusza "Bora"-Komorowskiego, Dowódcy AK, memoriał "Ocena położenia", konstatujący "przesuniecie się światopoglądów na lewo" i domagający się idących w tym kierunku przemian politycznych. Autor broszury "W rocznicę czynu wrześniowego (1940) i współautor zbioru "Siły Zbrojne Trzeciej Rzeczypospolitej" (1942, 1943).
Używane pseudonimy:
"Białynia", "Burmistrz", "Górski", "Krawczyk", "Ożóg", "Prezes", "Rejent", "Sędzia", "Ślusarczyk", "Wolski"
Adres w latach okupacji:
Warszawa, ul. Filtrowa 71
Oddział:
W czasie Powstania Warszawskiego nadal szef Oddziału VI BiP KG AK.
Szlak bojowy:
Wola, Stare Miasto, Śródmieście Północ, Śródmieście Południe
Odznaczenia:
Virtuti Militari V klasy - 1923 r. Krzyż Niepodległości - 1932 r. Krzyż Walecznych - trzykronie, - po raz trzeci 28 IX 1944 r.
Po Powstaniu:
Od 5.X.1944 w niewoli niemieckiej. Początkowo przebywał w Oflagu Lamsdorf (Łambinowice k/Opola) następnie Woldenberg
Losy po wojnie:
Mianowany w marcu 1945 r. I zastępcą gen. Leopolda Okulickiego "Niedźwiadka", po jego aresztowaniu w końcu tego miesiąca został p.o. komendanta organizacji "Nie" ("Niepodległość"). Następnie stał na czele Delegatury Sił Zbrojnych, utworzonej w kwietniu (formalnie mianowany na to stanowisko w 13 maja 1945 r.) i rozwiązanej w sierpniu 1945 r. Następnie został prezesem Głównego Komitetu Wykonawczego Zrzeszenia "WiN" ("Wolność i Niezawisłość"), powołanego we wrześniu tego roku. Używał wówczas pseudonimów: "Ożóg" i "Ślusarczyk". Aresztowany przez UB 5 listopada 1945 r., w procesie kierownictwa "WiN" (toczącym się przed Rejonowym Sądem Wojskowym w Warszawie od 4 stycznia do 3 lutego 1947) został skazany na karę 8 lat więzienia z zaliczeniem aresztu śledczego. Ułaskawiony decyzją prezydenta RP B. Bieruta w pierwszym dniu jego urzędowania (5.02.1947), 22 kwietnia wygłosił odczyt pt: "Wyjdź z podziemia - buduj Polskę", którego tekst opublikowano następnie w kilku pismach. Od 1947 r. wicedyrektor Wojskowego Instytutu Naukowo-Wydawniczego, potem pracownik Wydziału Studiów Akademii Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. Od 1949 r. ponownie więziony. Zwolniony w grudniu 1955 r. i zrehabilitowany, został pracownikiem naukowym Instytutu Historycznego Polskiej Akademii Nauk, gdzie uzyskał doktorat. Od grudnia 1956 r. członek Zarządu Głównego i Rady Naczelnej ZBoWiD (Związek Bojowników o Wolność i Demokrację), w pracach ZG jednak nie brał udziału i w 1958 r. został z niego usunięty, natomiast członkiem RN pozostawał do 1959 r. Od tego roku wchodził do komitetu redakcyjnego czasopisma "Najnowsze Dzieje Polski. Materiały i studia z okresu II wojny światowej".
Miejsce śmierci:
Warszawa
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

płk. Jan Rzepecki, szef Biura Informacji i Propagandy AK. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego.

płk. Jan Rzepecki, szef Biura Informacji i Propagandy AK. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego.

Jan Rzepecki

Jan Rzepecki

Warszawa, 7 lutego 1947 r. Ułaskawieni przez Bolesława Bieruta członkowie WiN stoją przed bramą więzienia. Od lewej: Tadeusz Jachimek, Jan Rzepecki, Antoni Sanojca, Jan Szczurek-Cergowski i Emilia Malessa

Warszawa, 7 lutego 1947 r. Ułaskawieni przez Bolesława Bieruta członkowie WiN stoją przed bramą więzienia. Od lewej: Tadeusz Jachimek, Jan Rzepecki, Antoni Sanojca, Jan Szczurek-Cergowski i Emilia Malessa

Kamienica przy ul. Polnej, gdzie odkryto skrytkę z której korzystał płk Jan Rzepecki, foto: Muzeum Powstania Warszawskiego, Zbigniew Furman.

Kamienica przy ul. Polnej, gdzie odkryto skrytkę z której korzystał płk Jan Rzepecki, foto: Muzeum Powstania Warszawskiego, Zbigniew Furman.

Uratowana klapa z mechanizmem otwierającym od skrytki z ul. Polnej 46d.Fot. Zbigniew Furman, MPW

Uratowana klapa z mechanizmem otwierającym od skrytki z ul. Polnej 46d.Fot. Zbigniew Furman, MPW

Nasz newsletter