Pseudonim:
"Scarlet"
Data urodzenia:
1925-07-29
Data śmierci:
1997-08-20
Funkcja:
łączniczka
Stopień:
plutonowy podchorąży
Miejsce urodzenia:
Kowno
Imiona rodziców:
Witold - Tatiana z domu Smirnow
Wykształcenie:
Uczennica polskiej szkoły im. Adama Mickiewicza w Kownie.
Udział w konspiracji 1939-1944:
Kedyw Komendy Głównej Armii Krajowej - kompania "Pegaz", od lata 1944 r. - batalion "Parasol" - 2. kompania. W początkach 1943 roku - w wieku niespełna 17 lat - ukończyła z pierwszą lokatą podziemną podchorążówkę "Agrycola" w stopniu plutonowego podchorążego i z opinią strzelca wyborowego w strzelaniu z pistoletu. W tym samym roku znalazła się w szeregach bojowego oddziału "Agat" (od "antygestapo"), później nazwanego "Pegaz" ("przeciw gestapo"), który do historii chwały polskiego oręża przeszedł pod nazwą batalionu "Parasol". Służyła w 2. kompanii, którą dowodził o rok od niej starszy jej przyszły mąż, Jerzy Zapadko "Mirski". "Scarlett" była łączniczką, która dostarczała na miejsce broń zamachowcom i ukrywała ją po zakończeniu operacji. Prowadziła także rozpoznanie na miejscu, które poprzedzało planowanie i wykonanie zamachu. Była wreszcie instruktorką, która uczyła koleżanki obchodzenia się z bronią i zakładania min. Najważniejsze akcje: prowadziła rozpoznanie do zamachu na Waltera Stamma, szefa IV Wydziału
Adres przed Powstaniem Warszawskim:
Warszawa ul. Wilanowska 18 m.20
Oddział:
Armia Krajowa - zgrupowanie "Radosław" - batalion "Parasol" - 2. kompania
Szlak bojowy:
Wola - Stare Miasto - kanały - Śródmieście - Górny Czerniaków - Śródmieście
Losy po Powstaniu:
Wyszła z Warszawy z ludnością cywilną.
Losy po wojnie:
Wkrótce po wkroczeniu Armii Czerwonej została aresztowana, ale zdołała uciec i przedostała się przez Czechosłowację do Włoch. Tam spotkała swego dowódcę z "Parasola", Jerzego Zapadkę "Mirskiego". W roku 1946 pobrali się w Rzymie. Po ukończeniu uniwersytetu w Rzymie Janina studiowała w Londynie i zdobyła dyplom inżynierii lądowej. Po przeniesieniu się do Stanów Zjednoczonych stała się wybitną i wysoko szanowaną ekspertką w konstruowaniu budowli wytrzymałych na trzęsienia ziemi. Zajęła stanowisko kierownicze w US Veterans Administration (Departamencie Spraw Weteranów). Zmarła nagle 20 sierpnia 1997 roku w Waszyngtonie w wieku lat 72.
Nazwisko po mężu:
Janina Lutyk-Zapadko-Mirska
Miejsce śmierci:
Waszyngton, USA
Informacje dodatkowe:
Polka z litewskim paszportem. Urodziła się 25.VII.1925 w Kownie, gdzie dorastała. W 1938 roku cała rodzina przeniosła się do Warszawy. W czasie Powstania Warszawskiego 19-letnia Janina Lutyk-"Scarlett" przeszła w szeregach batalionu "Parasol" cały krwawy, bojowy szlak 63 dni: od na Woli poprzez Stare Miasto, przejście kanałami do Śródmieścia, następnie krwawą obronę Przyczółka Czerniakowskiego w daremnym oczekiwaniu odsieczy zza Wisły. Kanałami przechodziła trzykrotnie: ze Starówki do Śródmieścia, ze Śródmieścia na Mokotów i z Mokotowa, po upadku dzielnicy, jeszcze raz do Śródmieścia.
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Janina Lutyk-Zapadko-Mirska ps. "Scarlett" (1925-1997). Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IP/5894

Janina Lutyk-Zapadko-Mirska ps. "Scarlett" (1925-1997). Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IP/5894

Od lewej: Jerzy Zapadko-Mirski, Janina Lutyk-Mirska ps.Scarlett, Jan Nowak-Jeziorański. Plac Marszałka Józefa Piłsudskiego, Warszawa, 1 sierpnia 1994 (fot. Andrzej Kobos)

Od lewej: Jerzy Zapadko-Mirski, Janina Lutyk-Mirska ps.Scarlett, Jan Nowak-Jeziorański. Plac Marszałka Józefa Piłsudskiego, Warszawa, 1 sierpnia 1994 (fot. Andrzej Kobos)

Nasz newsletter