Janusz Jacek Wyszogrodzki

Pseudonim:
"Janusz"
Data urodzenia:
1913-09-11
Data śmierci:
2009-05-25
Funkcja:
dowódca batalionu / pułku
Stopień:
porucznik służby stałej piechoty - kapitan (26.08.1944)
Miejsce urodzenia:
Warszawa
Imiona rodziców:
Julian - Maria z domu Lewicka
Wykształcenie do 1939 r.:
Uczeń gimnazjów w Nakle, Bydgoszczy i Warszawie. Po maturze rozpoczął studia na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu im. Józefa Piłsudskiego w Warszawie, nie uzyskał dyplomu.
Przebieg służby wojskowej do 1939 r.:
Ukończył Szkołę Podchorążych Piechoty przy 28. Dywizji Piechoty w Dęblinie w stopniu plutonowego podchorążego. Po ukończeniu kursu dowódców kompanii w Centrum Wyszkolenia Saperów w Warszawie, w 1938 został awansowany do stopnia podporucznika. W latach 1936-1939 był kontraktowym oficerem w 12. Batalionie Junackich Hufców Pracy.
Udział w wojnie obronnej 1939 r.:
Wybuch wojny zastał go wraz z macierzystym 12. Batalionem JHP w rejonie Osowca, przy granicy Prus Wschodnich, podczas prac fortyfikacyjnych. Wraz z oddziałem, wyruszył na wschód, docierając do Grodna. Po zajęciu miasta przez oddziały sowieckie rozpuścił oddział, unikając niewoli, wydostał się z miasta i dotarł do Warszawy.
Udział w konspiracji 1939-1944:
W konspiracji od października 1939 - pod pseudonimem "Janusz" oficer Związku Czynu Zbrojnego. Zorganizował oddział konspiracyjny, który był zalążkiem późniejszej 1. kompanii Mokotów i w 1940 liczył około 100 przeszkolonych żołnierzy. W latach 1942-1943 był zastępcą mjr. "Zyga-Wnuka" (Zygmunt Peitler), dowódcy 4. Rejonu V Obwodu (Mokotów) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej. Od 1943 pełnił funkcję oficera broni i zrzutów, odpowiedzialny również za organizację i magazynowanie broni V Obwodu, za wydawanie broni oddziałom, uzupełniania jej zasobów i dokonywanie zakupów - w czym uczestniczył osobiście. Przydział w lipcu 1944 - V Obwód (Mokotów) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej.
Oddział:
V Obwód (Mokotów) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej - sztab, następnie batalion "Oaza" - od 23.08.1944 dowódca; od śmierci por. "Jaszczura" (Czesław Szczubełek) komendant 5. Rejonu V Obwodu, po 15.09.1944 dowódca połączonych batalionów "Oaza-Ryś"; po zranieniu ppłk. Waligóry" (Remigiusz Grocholski) 25.09.1944 objął dowodzenie 30. pułkiem piechoty AK "Waligóra".
Szlak bojowy:
Mokotów - Las Kabacki - Lasy Chojnowskie - Sadyba - Mokotów.
Odniesione rany:
Ranny.
Losy po Powstaniu:
Niewola niemiecka - jeniec obozów przejściowych w Pruszkowie i Skierniewicach, następnie w Stalagu X B Sandbostel, potem w Oflagu X C Lübeck, wyzwolony 5 maja 1945 przez oddziały brytyjskie.
Numer jeniecki:
224615
Losy po wojnie:
W latach 1945-1946 pełnił funkcję dowódcy zgrupowania podchorążych w Nahe koło Hamburga, od 1947 do 1949 funkcję komendanta 313 Grupy Transportu w składzie Brytyjskiej Armii Renu (BAOR - British Army of the Rhine). Po demobilizacji (08.1949) wyjechał z Niemiec do Australii, gdzie przebywał w obozie przejściowym w Greta (Nowa Południowa Walia). W latach 1950-1952 bardzo ciężko pracował fizycznie w fabrykach wyrobów cementowych i metalowych w Melbourne, gdzie następnie zdobył kwalifikacje menadżera. W 1953 z Hildegardą Studnik założył rodzinę, miał dwoje dzieci: Krystynę i Jacka. Aktywny działacz polonijny, społeczny; Sekretarz Związku Polaków, Prezes Związku Polaków, Referent Budowy lub zakupu Domu Polskiego; działacz Klubu Seniora. Od 1990 odwiedzał Polskę z córką Krystyną. W 2003 awansowany do stopnia pułkownika w stanie spoczynku.
Odznaczenia:
Krzyż Virtuti Militari V klasy, Krzyż Walecznych, Krzyż Armii Krajowej, Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami, Warszawski Krzyż Powstańczy, Krzyż Partyzancki, Krzyż Kampanii Wrześniowej, Medal Wojska, Medal Za udział w wojnie obronnej 1939, Medal Za Warszawę 1939-1945.
Miejsce śmierci:
Melbourne
Źródła:
Muzeum Powstania Warszawskiego, baza uczestników PW, Polski Czerwony Krzyż, informacje rodzinne przekazane przez p. Krystynę Duszniak z domu Wyszogrodzką, córkę Powstańca
Uwagi:
W niektórych zapisach jenieckich figuruje błędnie jako Jacek Janusz Wyszogrodzki. Właściwa kolejność imion jest odwrotna.
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Janusz Wyszogrodzki - w środku, w furażerce - 1938 r.

Janusz Wyszogrodzki - w środku, w furażerce - 1938 r.

Janusz Wyszogrodzki po lewej, obok chłopca, Warszawa 1938 r.

Janusz Wyszogrodzki po lewej, obok chłopca, Warszawa 1938 r.

Janusz Wyszogrodzki z prowadzonym przez siebie chórem Junackich Hufców Pracy - 1938 r.

Janusz Wyszogrodzki z prowadzonym przez siebie chórem Junackich Hufców Pracy - 1938 r.

Janusz Wyszogrodzki

Janusz Wyszogrodzki

Janusz Wyszogrodzki

Janusz Wyszogrodzki

Nasz newsletter