Pseudonim:
"Mirski"
Data urodzenia:
1924-03-18
Data śmierci:
1998-04-23
Funkcja:
dowódca kompanii
Stopień:
podporucznik
Miejsce urodzenia:
Warszawa
Imiona rodziców:
Stefan - Janina z domu Spryszyńska
Wykształcenie do 1944 r.:
Ukończył Publiczną Szkołę Powszechną nr 194 przy ul. Leszno i w 1939 r. zdał egzamin do Gimnazjum im. Lelewela. Maturę uzyskał na tajnych kompletach w Liceum Administracyjno-Handlowym im. Roesslerów, które podczas okupacji przemianowano na Szkołę Handlową II stopnia. Do harcerstwa wstąpił w 1938 r., uzyskując w 38. Warszawskiej Drużynie Harcerzy stopień Ćwika.
Nazwisko konspiracyjne:
Sułkowski
Pseudonimy:
"Kornik," "Dzik," "Mirski"
Udział w konspiracji 1939-1944:
Już na początku 1940 r. znalazł się w Szarych Szeregach, zostając wkrótce dowódcą 89. Drużyny, która wraz z 23. Warszawską Drużyną Harcerską utworzyła krąg "Pomarańczarni". W tym samym roku podjął akcje w ramach Organizacji Małego Sabotażu "Wawer". Dalszą działalność prowadził w Hufcu "Ochota". Do jego codziennych zadań należało umieszczanie napisów na murach, zrywanie niemieckich flag, rozprowadzanie ulotek i "gazowanie" sal kinowych. W tym czasie był zatrudniony na etacie w Straży Ogniowej w Fabryce Fuchsa, której komendantem był oficer Związku Walki Zbrojnej. W 1942 r. został skierowany na kurs podharcmistrzowski o kryptonimie "Szkoła za lasem", ukończył go ze stopniem podharcmistrza. Po podziale Szarych Szeregów na trzy grupy wiekowe wszedł w skład Grup Szturmowych. Brał udział m.in. w akcji przeciw komendantowi Werkschutzu w Zakładach Ursus, akcji "Meksyk II" (odbicie Jana Bytnara "Rudego" pod Arsenałem) i ochronie śmiertelnie rannego "Alka" (Maciej Dawidowski), w wysadzaniu mostu pod Czarnocinem, a 30.06.1943 r. dowodził akcją wysadzenia pociągu Wehrmachtu nr 424 na linii Warszawa-Pilawa pod Śródborowem, dowodził także akcją wykonania wyroku śmierci na oprawcy "Rudego" - Auguście Lange. Szczególną odwagę wykazał w akcji "Wilanów". W 1943 r. ukończył Zastępczy Kurs Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty "Agricola" i w drugiej połowie tego roku przeszedł z oddziału OS "Jerzy", do nowo utworzonego Oddziału Specjalnego Kedywu KG AK "Agat", w którym jako plutonowy podchorąży został dowódcą II plutonu. Planował i przygotowywał wiele operacji bojowych "Agatu" - późniejszego batalionu "Parasol", bezpośrednio dowodząc m.in. akcją "Rodewald" oraz zamierzoną, lecz nie zrealizowaną akcją przeciwko szefowi Gestapo w Warszawie, Ludwigowi Hahnowi. Mimo młodego wieku wykazywał zdolności przywódcze, co potwierdziło się w dniach Powstania Warszawskiego. Przydział w lipcu 1944 r. - Kedyw Komendy Głównej Armii Krajowej - batalion "Parasol" - 2. kompania - dowódca.
Adres przed Powstaniem Warszawskim:
Warszawa ul. Leszno 94
Oddział:
Armia Krajowa - zgrupowanie "Radosław" - batalion "Parasol" - 2. kompania - dowódca, od 14.09.1944 r. p.o. dowódcy batalionu.
Szlak bojowy:
Wola - Stare Miasto - kanały - Śródmieście - Górny Czerniaków - kanały - Mokotów - kanały - Śródmieście Południe.
Odniesione rany:
Dwukrotnie ranny: 3 i 26 sierpnia 1944 r.
Odznaczenia:
Krzyż Virtuti Militari V klasy, Krzyż Walecznych (dwukrotnie).
Losy po Powstaniu:
Niewola niemiecka - jeniec Oflagu VII A w Murnau, wyzwolony 29.04.1945 r. przez armię amerykańską.
Numer jeniecki:
102296
Losy po wojnie:
Po wyzwoleniu dołączył do II Korpusu Polskiego we Włoszech. Jako oficer ze znajomością walk dywersyjnych został przydzielony do Batalionu Komandosów, przechodząc dodatkowe przeszkolenie na południu Włoch. Potem uzyskał stypendium i rozpoczął studia ekonomiczne na uniwersytecie w Rzymie. Bardzo ważnym wydarzeniem w jego osobistym życiu był ślub z Janiną Lutyk "Scarlett", łączniczką "Parasola", zawarty 30 lipca 1946 r. w skromnej zakonnej kaplicy w Rzymie. Świadkiem był Melchior Wańkowicz. Po studiach w Rzymie i przeniesieniu w 1946 r. Korpusu Polskiego do Wielkiej Brytanii, ukończył sławną London School of Economics. W czasie studiów zarabiał na życie, przez dłuższy czas ciężko pracując, jako ogrodnik w parku. W 1951 r. wraz z żoną, na zaproszenie jej stryja przenieśli się do USA. Zamieszkali w Waszyngtonie. W Stanach Zjednoczonych Jerzy zmienił nazwisko na Zapadko-Mirski. Janina, jako inżynier konstruktor dość szybko rozpoczęła pracę, Jerzy długo miał z tym trudności. Wreszcie w małym prywatnym banku jego angielski dyplom znalazł uznanie - dostał pracę jako pomocnik kasjera. Znalazł czas, by wykorzystując dostępne źródła napisać rozprawę doktorską o strukturach bankowych i obronić ją na Uniwersytecie Georgetown, uzyskując stopień doktora ekonomii (Ph.D.) Dzięki temu uzyskał samodzielne stanowisko w Banku Federalnym (Agency for International Development), a potem w Banku Światowym. W miarę zyskiwania doświadczenia stał się ekspertem w zakresie reformy walutowej i zmniejszania inflacji. Jego praca i jej wyniki uzyskały wysoką ocenę Departamentu Stanu i szefa Banku Światowego. W krótkim czasie został zaliczony do grupy ekspertów, a terenem jego działań stały się kraje Ameryki Łacińskiej, do których często wyjeżdżał jako doradca ich rządów. Szczególnie pomyślnie zakończyła się wprowadzona przez niego reforma walutowa w Gwatemali. Od 1989 r., po przejściu na emeryturę, pracował jako konsultant w Polsce i przeprowadził dla Banku Światowego analizę państwowych banków regionalnych i systemu banków spółdzielczych. W 1990 r. przygotował dla Unii Europejskiej analizę problematyki i restrukturyzacji przemysłu w Polsce, i na tej podstawie przedstawił założenia Polskiego Banku Rozwoju, zatwierdzone przez rząd w czerwcu 1990 r. W latach 1991-1994, jako wolontariusz, doradzał temu bankowi. W roku 1994 dokonał całościowej oceny banków spółdzielczych w Polsce. Od lat 70. utrzymywał stałe kontakty ze Środowiskiem byłych żołnierzy batalionu "Parasol", wielokrotnie odwiedzał towarzyszy walk mieszkających w kraju. Z tych przyjazdów najważniejszymi datami były 50-lecie utworzenia "Parasola" w 1993 roku i 50. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego obchodzona w 1994 roku. W listopadzie 1997 r. po raz ostatni odwiedził przyjaciół w Warszawie. Został wówczas przyjęty w poczet Kawalerów Maltańskich.
Miejsce śmierci:
Waszyngton - USA.
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Jerzy Aleksander Zapadko "Mirski" (1924-1998). Fot. z okresu okupacji. Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IK/980

Jerzy Aleksander Zapadko "Mirski" (1924-1998). Fot. z okresu okupacji. Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IK/980

Irena Malento „Jenny” i ppor. Jerzy Zapadko „Mirski” w czasie ćwiczeń terenowych w Garwolinie. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, zbiór Stanisława Kopfa, sygn. MPW-IK/369

Irena Malento „Jenny” i ppor. Jerzy Zapadko „Mirski” w czasie ćwiczeń terenowych w Garwolinie. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, zbiór Stanisława Kopfa, sygn. MPW-IK/369

Fotografia z Powstania Warszawskiego. Stare Miasto, plac Krasińskich. W redakcji powstańczej gazetki. Bliższe miejsce nieustalone. Jest to ostatnie zdjęcie por. Jerzego Zborowskiego "Jeremi" ze sztabu batalionu "Parasol" (po lewej). Po prawej, dowódca 2. kompanii batalionu "Parasol"- ppor. Jerzy Zapadko "Mirski". Ze zbiorów Muzeum Powstania warszawskiego, sygn. MPW-IH/5308. Autor: Tadeusz Garliński

Fotografia z Powstania Warszawskiego. Stare Miasto, plac Krasińskich. W redakcji powstańczej gazetki. Bliższe miejsce nieustalone. Jest to ostatnie zdjęcie por. Jerzego Zborowskiego "Jeremi" ze sztabu batalionu "Parasol" (po lewej). Po prawej, dowódca 2. kompanii batalionu "Parasol"- ppor. Jerzy Zapadko "Mirski". Ze zbiorów Muzeum Powstania warszawskiego, sygn. MPW-IH/5308. Autor: Tadeusz Garliński

Nasz newsletter