Powstańcze Biogramy - Józef Załoga

Powstańcze biogramy

Edytuj ten biogram

Pseudonim:

"Andrzej"

Data urodzenia:

1907-03-05

Data śmierci:

1990-09-11

Funkcja:

Stopień:

porucznik (1934), kapitan (1944), major (01.01.1945)

Miejsce urodzenia:

Petersburg

Imiona rodziców:

Wojciech - Anna z domu Czekster

Nazwisko konspiracyjne:

Władysław Pytkowski

Działalność do 1939 r., przebieg służby wojskowej:

Urodził się w Petersburgu. Po odzyskaniu przez Polskię niepodległości przyjechałdo kraju 15.08.1921 r. W 1927 roku otrzymał świadectwo dojrzałości. W 1931 roku ukończył Szkołę Podchorążych Piechoty (SPPiech.) w Komorowie - Ostrowi Mazowieckiej, gdzie otrzymał nominację na podporucznika piechoty. Przebieg służby wojskowej: dowódca plutonu w 8. kompanii strzel. w 66 Kaszubskim Pułku Piechoty im. Marszałka Józefa Piłsudskiego (66 pp), następnie K. Podof. Zaw.; Dyw. K. Pchor. Rez. Piech 16 DP. W 1934 r. awansowany zostaje do stopnia porucznika. Dowodzi 4. kompanią strzelecką 66 pp. Pełni obowiązki adiutanta dowódcy 66 pp.

Udział w Wojnie Obronnej 1939 r. :

W dniach 1-3.09. 1939 roku dowodził 3. kompanią Batalionu ON "Świecie". Batalion został sformowany wiosną 1939 r. w składzie Pomorskiej Brygady ON. Jednostką gospodarczą był 66 pp w Chełmnie. Po mobilizacji batalion został skoncentrowany na terenie poligonu w Grupie. 27 sierpnia marszem pieszym przeszedł w rejon miejscowości Owczarki na północ od Grudziądza. Tutaj został włączony w skład OW "Grudziądz" z 16 Dywizji Piechoty. Batalion został wzmocniony ochotniczą kompanią junaków PW z Grudziądza oraz baterią artylerii z III/16 pal. i zajął pozycję obronną od ujścia Osy do toru kolejowego Grudziądz-Gardeja, natomiast pluton zwiadu batalionu dozorował prawy brzeg Wisły od Parska do południowego skraju Nowej Wsi. 1 września pozycje batalionu były intensywnie bombardowane przez lotnictwo nieprzyjaciela. Od godzin południowych batalion wraz z przydzieloną kompanią PW, przy wsparciu 8 baterii 16 pal, skutecznie odpierał ataki niemieckie. 2 września nieprzyjacielska artyleria ostrzelała pozycje batalionu, a następnie niemiecka piechota podjęła próbę sforsowania Osy. Batalion ogniem broni maszynowej i baterii artylerii zmusił piechotę niemiecką do wycofania się. W godzinach południowych na torze kolejowym w Gardei pojawił się niemiecki pociąg pancerny, ostrzeliwując polskie pozycje w rejonie mostu na Osie. W ślad za pociągiem podeszły oddziały piechoty. Pionierzy batalionu wysadzili most kolejowy udaremniając wdarcie się pociągu pancernego w głąb pozycji polskich. 3 września od rana batalion mimo poważnych strat nadal odpierał ataki nieprzyjaciela. W godzinach wieczornych dowódca baonu został powiadomiony o rozkazie opuszczenia pozycji. Przeświadczony o zajęciu Grudziądza przez Niemców, został wraz z batalionem zepchnięty do Nowej Wsi. Usiłując wycofać się w kierunku Tarpna i dalej na południe został ostrzelany z broni maszynowej i ogniem artylerii z rejonu Książęcej Góry. Mjr Dobrzański poległ, a batalion został rozproszony. Por. Józef Załoga zostaje powołany przez ppłk. Tadeusza Majewskiego na adiutanta dowódcy 208 pułku piechoty ppłk. Jana Szewczyka i bierze udział w dalszych walkach na szlaku bojowym: Toruń - Aleksandrów - Nieszawa, a nastęnie Włocławek - Kowal - Gostynin - Iłów - Kamion- Witkowice. Po rozporoszeniu resztek 208 pp pod Iłowem samotnie przeprawia się przez Bzurę. Wymyka się z otoczonej przez Niemców Puszczy Kampinoskiej i z por. Michałem Kucharczykiem z 65 pp dociera w dniu 6.10.1939 r. do Radzynia Podlaskiego.

Udział w konspiracji 1939-1944:

Po kampanii wrześniowej wstępuje do ZWZ-AK przyjmując pseudonim „Ostrożny„ i obejmuje stanowisko zastępcy komendanta Obwodu AK Radzyń Podlaski, kryptonim Rokitna, Rozmaryn (okres od grudnia 1941 do jesieni 1943). W Radzyniu Podlaskim bierze czynny udział w odprawach szkoleniowych na całym obszarze powiatu radzyńskiego. Po ”wsypie„ i aresztowaniach członków sztabu Radzyńskiego Obwodu AK, Józef Załoga uszedł do lasów turowsko-międzyrzeckich, gdzie na rozkaz komendanta Obwodu zorganizował z zaalarmowanych oddziałów Obwodu, specjalny oddział do zadań partyzanckich. Poszukiwany przez gestapo przedostał się do Warszawy. W Warszawie posługuje się ”lewym„ nazwiskiem Władysław Pytkowski i przymuje nowy pseudonim: ”Andrzej„. Obejmuje stanowisko Kierownika Referatu II (Wywiad Ofensywny) w VII Obwodzie AK ”Obroża", które piastuje od listopada 1943 do końca Powstania. Przydział przed Powstaniem: VII Obwód ”Obroża„ (powiat warszawski) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej - sztab - oficer informacyjny.

Oddział:

VII Obwód "Obroża" (powiat warszawski) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej - sztab. Od 1 sierpnia 1944 r. bierze czynny udział w Powstaniu Warszawskim organizując siatkę obserwatorów w różnych punktach odcinka obronnego zgrupowania (batalionu) "Zaremba" - "Piorun" (na terenie operacyjnym 3. rejonu Śródmieście Południe), w rejonie otoczonym ulicami: Wspólna - Marszałkowska - Hoża - Emilii Plater.

Szlak bojowy:

Śródmieście Południe

Rodzina biorąca udział w Powstaniu Warszawskim:

Pierwszą żoną Józefa Załogi była Weronika Załoga z domu Jędrzejewska ps. Wera, ur. 4.09.1906 zm. 1.10.1980 r. Ślub wzięli w czasie wojny.

Losy po Powstaniu:

Niewola niemiecka - jeniec Obozu Przejściowego w Ożarowie, nastęnie osadzony w Stalagu X B Sandbostel.

Numer jeniecki:

225063

Odznaczenia:

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Walecznych, Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939, Medal za udział w Wojnie Obronnej 1939, Medal Zwycięstwa i Wolności 1945, Medal Wojska (czterokrotnie), Krzyż Armii Krajowej, Odznaka Pamiątkowa Oddziałów Specjalnych i Oddziału Dyspozycyjnego Prawobrzeżnego "Kedywu" Okręgu Warszawskiego AK, Odznaka Pamiątkowa VII Obwodu AK "Obroża".

Losy po wojnie:

Po wyzwoleniu przebywał w obozie Byłych Jeńców Wojennych Nr 1 w koszarach "Bessier" w Paryżu, a następnie powrócił do kraju (1945), gdzie podjął pracę przy odbudowie stolicy. Pracował w przedsiębiorstwach budowlanych w Warszawie. Po uzyskaniu dyplomu ukończenia wyższych studiów administracyjnych na Uniwersytecie Warszawskim pracował w Biurze Projektów CEWOK, SPEC. W 1972 roku przeszedł na emeryturę.

Miejsce pochówku:

Warszawa, Cmentarz katolicki na Woli, kwatera B, rząd 1, grób 19.

Źródła:

Muzeum Powstania Warszawskiego, Teczki personalne uczestników Powstania Warszawskiego: Załoga Józef, zasób Pokoju Kombatanta MPW, PCK, archiwum rodzinne- prezentowane w biogramie materiały udostępniła córka, p. Izabela Rola z domu Załoga. Data śmierci zgłoszona przez córkę.

Uwagi :

W niewoli figuruje jako Władysław Pytkowski, ur. 1905-07-31 w miejscowości Borucza, zawód: urzędnik, numer jeńca 225063, Stalag X B

Nasz newsletter