Pseudonim:
"Włodek"
Data urodzenia:
1913-05-27
Data śmierci:
1988-07-14
Funkcja:
zbrojmistrz
Stopień:
porucznik, kapitan (26 IX 1944)
Miejsce urodzenia:
Puławy
Imiona rodziców:
Jan - Maria Mancweld
Przebieg służby wojskowej do 1939:
Po ukończeniu Gimnazjum im. Stanisława Konarskiego w Dubnie służy w Wojsku Polskim w Rembertowie od 1 XI 1930 r. do 26 IX 1939 r., jako podoficer zawodowy na stanowisku zbrojmistrza 32 D.A.L. (Dywizjon Artylerii Lekkiej). W roku 1933 kończy szkołę podoficerską w Legionowie, w Kompanii Szkolnej 2 Batalionu Mostów Kolejowych, gdzie otrzymuje nominację na starszego sapera. Na przełomie 1935/36 zdobywał wiedzę w szkole uzbrojenia na zbrojmistrza. W latach 1936-1937, jako kapral nadterminowy kończy III kurs fachowy dla nadterminowych rusznikarzy i zostaje zbrojmistrzem 32 D.A.L. w Rembertowie na stanowisku kierownika warsztatów. W maju 1939 r., jako ekstern uzyskuje świadectwo dojrzałości w Liceum Handlowym w Dubnie.
Udział w wojnie obronnej 1939:
Zmobilizowany w Rembertowie, w sierpniu 1939 r. zostaje z macierzystą jednostką przerzucony na granicę z Prusami Wschodnimi. Walczy pod Ostrołęką i Różanem, jako dowódca sekcji CKM wz. 30. Po pierwszych sukcesach wojsk polskich (w jednym przypadku wojny obronnej) na ówczesnym terytorium wroga dostaje się do niewoli w okolicach Nidzicy. Ucieka szczęśliwie z transportu do obozu jenieckiego i przedostaje się do stolicy, gdzie bierze czynny udział w jej obronie.
Udział w konspiracji 1939-1944:
Od 18 VIII 1941 r. związuje się z organizacją konspiracyjną Związek Walki Zbrojnej (od lutego 1942 - AK) w Rembertowie. Otrzymuje oryginalną metrykę nieżyjącego już Włodzimierza Nowotnego ur. w 1911 roku w Łucku oraz komplet dokumentów tj. "lewą" Kennkartę, legitymację maszynisty kolejowego, przepustki i meldunki mieszkań konspiracyjnych oraz mundur kolejarza polskiego, w którym występuje na ulicach Warszawy niemalże przez cały okres okupacji. Od tej pory posługując się lewymi dokumentami już jako Włodzimierz Nowotny - "Włodek" wielokrotnie wprowadza w błąd władze okupacyjne, a zarazem unika aresztowań w czasie łapanek, tłumacząc iż wozi transporty sprzętu armii niemieckiej na front wschodni. Zajmuje się szkoleniem młodej kadry wojskowej, członków Szarych Szeregów uczy bronioznawstwa, zasad teoretycznych i praktycznych obsługi broni ręcznej i maszynowej. Wykorzystuje punkty kontaktowe przy ulicy Marszałkowskiej 28, Krochmalnej 11, Brzeskiej 14, Czerniakowskiej 131 i Pytlasińskiego. Prowadzi warsztat naprawy broni przy ulicy Opaczewskiej, Mokrej 7 i w Al. Niepodległości. Przez cały okres okupacji gromadzi broń zdobywaną na Niemcach, kupowaną od Węgrów, Ukraińców i zdemoralizowanych żołnierzy Wehrmachtu. Wywozi ją do stodół - magazynów do Kępy Nadbrzeskiej koło Otwocka Wielkiego, do starszego kolegi z AK Leona Zawadki. 18 I 1943 r. udaje mu się uciec z konspiracyjnego mieszkania w Warszawie przy ul Marszałkowskiej 128. Okrążony przez Gestapo ucieka przez okno budynku na V piętrze na dach, skąd, będąc bez szans, skacze do komina. Poraniony, zatrzymuje się na wysokości II piętra, a wybuch sadzy w kuchni mieszkania daje znak sąsiadom. Po przebiciu komina, koledzy z AK (por. Janusz Pudykiewicz - późniejszy dyrektor Domu Słowa Polskiego) wydostają nieprzytomnego "Włodka" i w pojemnikach na śmieci wywożą go do szpitala, gdzie po paru tygodniach dochodzi do siebie (według relacji Konstantego Kostki). Związany blisko ze środowiskiem Kedywu AK w Rembertowie ukrywa się u swego przyjaciela Czesława Rawy ps. "Mucha". Jest to ojciec przyszłej żony Barbary (ps. "Baśka" - łączniczka AK). Pod koniec 1943 r. po kolejnym przerzucie broni z fabryki amunicji "Pocisk" w Rembertowie, "Mucha" zostaje aresztowany przez Gestapo, a następnie po bestialskim przesłuchaniu w al. Szucha i na Pawiaku, rozstrzelany w centrum Warszawy 27 I 1944 r. Przez kolejne miesiące zagrożony aresztowaniem, ukrywa się w okolicach Warszawy. Jeszcze przed wybuchem Powstania Warszawskiego Konstanty Kostka zostaje mianowany na stopień podporucznika AK dnia 3 V 1941 r. w Korpusie oficerów broni. W tym czasie współpracuje z mjr. "Janem" Kajusem Andrzejewskim (dowódcą "Brody 53), kpt. "Topolnickim", por. Leszkiem Hasiakiem, chor. Zenobiuszem Garbcem ps. "Rafał". Jego ostatnim przydziałem przed Powstaniem jest Kedyw KG AK - Brygada Dywersyjna "Broda 63" - kompania "Topolnicki" (zbrojmistrz)
Nazwisko konspiracyjne:
Włodzimierz Nowotny
Oddział:
Armia Krajowa - zgrupowanie "Radosław" - pułk "Broda 53" - kompania "Topolnicki". Na Czerniakowie - zgrupowanie "Kryska" (zbrojmistrz)
Szlak bojowy:
Wola - Stare Miasto - kanały - Śródmieście Północ - Śródmieście Południe - Górny Czerniaków
Losy po Powstaniu:
Przepłynął Wisłę. 18 X 1944 r. w Lublinie wstąpił do 1. Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki, w której służył do 1945 r. przechodząc w składzie 3. pułku piechoty szlak bojowy - Wał Pomorski - Berlin. W latach 1946-50 Wyższa Szkoła Piechoty - Rembertów. W latach 1950-63 w MON, ostatni stopień wojskowy - pułkownik (1970)
Odznaczenia:
Krzyż Virtuti Militari V klasy (24 IX 1944 - za brawurowe zniszczenie granatami jednego czołgu i zmuszenie drugiego do odwrotu podczas walk na Czerniakowie), Krzyż Walecznych (1944 - dwukrotnie), Srebrny Medal Zasłużonym na Polu Chwały (1944), Srebrny Krzyż Zasługi (1945), Złoty Krzyż Zasługi (1946), Krzyż Partyzancki, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1968), Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1982)
Miejsce śmierci:
Warszawa
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Konstanty Kostka - zdjęcie przedwojenne w mundurze podchorążego. Fot. archiwum rodzinne

Konstanty Kostka - zdjęcie przedwojenne w mundurze podchorążego. Fot. archiwum rodzinne

Konstanty Kostka  - kapral 2 Pułku Mostów Kolejowych Jabłonna-Legionowo - 1936. Fot. archiwum rodzinne

Konstanty Kostka - kapral 2 Pułku Mostów Kolejowych Jabłonna-Legionowo - 1936. Fot. archiwum rodzinne

Odpis świadectwa Szkoły Uzbrojenia - 1936 r.

Odpis świadectwa Szkoły Uzbrojenia - 1936 r.

Wypis z Aktu urodzenia -  Łuck, 15 października 1938 r.

Wypis z Aktu urodzenia - Łuck, 15 października 1938 r.

Okupacja, rok 1943, w tym czasie był już ppor AK - zbrojmistrzem "Brody 53"

Okupacja, rok 1943, w tym czasie był już ppor AK - zbrojmistrzem "Brody 53"

Kennkarte wystawiona na prawdziwe nazwisko 19 czerwca 1942 r. W "karcie rozpoznawczej" podano prawdziwy zawód - rusznikarz ("Waffenmajster") oraz adres zamieszkania: Warszawa, ul. Poznańska 20

Kennkarte wystawiona na prawdziwe nazwisko 19 czerwca 1942 r. W "karcie rozpoznawczej" podano prawdziwy zawód - rusznikarz ("Waffenmajster") oraz adres zamieszkania: Warszawa, ul. Poznańska 20

"Personenausweis Ostbahn - Kolej Wschodnia" - fałszywy dowód tożsamości wystawiony na nazwisko Włodzimierz Nowotny z datą 1 VII 1943 r.

"Personenausweis Ostbahn - Kolej Wschodnia" - fałszywy dowód tożsamości wystawiony na nazwisko Włodzimierz Nowotny z datą 1 VII 1943 r.

Fałszywy "Bescheinigung" (na nazwisko Nowotny) - poświadczenie dokonania rejestracji w warszawskim Urzędzie Pracy (Arbieitsamt in Warschau) z października 1943 r.

Fałszywy "Bescheinigung" (na nazwisko Nowotny) - poświadczenie dokonania rejestracji w warszawskim Urzędzie Pracy (Arbieitsamt in Warschau) z października 1943 r.

Legitymacja Armii Krajowej wystawiona w czasie Powstanie Warszawskiego 15 VIII 1944  na nazwisko Włodzimierz Nowotny

Legitymacja Armii Krajowej wystawiona w czasie Powstanie Warszawskiego 15 VIII 1944 na nazwisko Włodzimierz Nowotny

Powstanie Warszawskie. 8 sierpnia 1944 na Okopowej 55a ("Twierdza") - pluton por. "Topolnickiego" prowadzony przez por."Halinkę" - Konstanty Kostka w środku grupy w tyle

Powstanie Warszawskie. 8 sierpnia 1944 na Okopowej 55a ("Twierdza") - pluton por. "Topolnickiego" prowadzony przez por."Halinkę" - Konstanty Kostka w środku grupy w tyle

Październik 1944 r. - w mundurze porucznika 1. Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki

Październik 1944 r. - w mundurze porucznika 1. Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki

Dokument "Komisji Likwidacyjnej b. A.K" podpisany przez por. "Anodę" (Jan Rodowicz) i ppor. "Długiego" (Stanisław Sieradzki), potwierdzający udział kpt. Kostki w Powstaniu Warszawskim, otrzymane odznaczenia oraz rany.

Dokument "Komisji Likwidacyjnej b. A.K" podpisany przez por. "Anodę" (Jan Rodowicz) i ppor. "Długiego" (Stanisław Sieradzki), potwierdzający udział kpt. Kostki w Powstaniu Warszawskim, otrzymane odznaczenia oraz rany.

Lata 60. - w mundurze pułkownika LWP

Lata 60. - w mundurze pułkownika LWP

Nasz newsletter