Pseudonim:
"Brodaty"
Data urodzenia:
1903-02-14
Data śmierci:
1947-02-24
Funkcja:
-
Stopień:
porucznik
Miejsce urodzenia:
Strzyżawka - powiat Winnicki - Podole
Imiona rodziców:
Tadeusz - Zofia z domu Zamoyska
Wykształcenie:
Gimnazjum ukończył w 1925 w Tarnowie, a w 1927 lub 1928 Akademię Handlową w Belgii. Po studiach powrócił do Polski i do 1939 administrował majątkiem ziemskim.
Pseudonimy:
"Brodaty", "Leonard"
Udział w konspiracji 1939-1944:
W 1939 r. był dwukrotnie aresztowany przez Niemców, został przewieziony do Piły, posądzony o to, że jest ukrywającym się pułkownikiem Wojska Polskiego. Osadzony w niemieckim obozie koncentracyjnym KL Auschwitz (Oświęcim), zwolniony dzięki staraniom żony, Polki urodzonej w Austrii. W konspiracji od 1943 r. - oficer wywiadu 1. Rejonu V Obwodu (Mokotów) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej.
Oddział:
V Obwód (Mokotów) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej - 5. Rejon - batalion "Oaza"
Szlak bojowy:
Sadyba
Rodzeństwo walczące w Powstaniu:
Jego brat Remigiusz był Komendantem 5. Rejonu V Obwodu Warszawskiego Okręgu AK.
Losy po Powstaniu:
Wyszedł z Warszawy z ludnością cywilną. Przeszedł przez obóz w Pruszkowie.
Losy po wojnie:
Po przejściu frontu powrócił do Warszawy, gdzie został administratorem domu Czetwertyńskich (obecnie teren Ambasady USA). W grudniu 1945 Waldemar Baczak zwerbował go do WiN. Aresztowany w 1946 i fałszywie oskarżony o współpracę z Gestapo oraz o to, że jako łącznik WiN dostarczał ambasadzie angielskiej w Warszawie "tajne informacje".
Miejsce (okoliczności) śmierci:
14 stycznia 1947 ława Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie pod przewodnictwem ppłk. Mariana Bartonia (sygn. akt. R.S.328/47) skazała go na podstawie art 14 Dekr. z 13.06.1946 na karę śmierci. Wraz z nim skazani zostali Waldemar Baczak i Witold Karlicki. 7 lutego 1947 r. Najwyższy Sąd Wojskowy utrzymał ten wyrok w mocy. Prezydent Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Polska i zagraniczna opinia publiczna zaangażowała się w obronę życia skazanych, m.in. z Gentofl (Dania) do kancelarii Bieruta nadszedł telegram nadany przez znanego duńskiego publicystę i dziennikarza Emila Dehna. Ksawery Grocholski został stracony wraz ze współskazanymi 24 lutego 1947 w więzieniu mokotowskim przy ul. Rakowieckiej. Jego dokładne miejsce pochówku jest nieznane. Mogiła symboliczna znajduje się na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie - w Kwaterze "na Łączce".
Rehabilitacja:
17 stycznia 1991 r. prezes Izby Wojskowej SN założył rewizję nadzwyczajną na korzyść skazanych, zarzucając błędy w ustaleniach faktycznych i postulując uniewinnienie od zarzutów. 8 marca 1991 Izba Wojskowa SN uniewinniła oskarżonych od zarzutu popełnienia przypisywanych im przestępstw.
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Nasz newsletter