Makary Bartłomiej Zakrzewski

Pseudonim:
"Skała"
Data urodzenia:
1924-01-02
Data śmierci:
1982-06-27
Funkcja:
-
Stopień:
kapral
Numer legitymacji AK:
15962
Miejsce urodzenia:
Monachium
Imiona rodziców:
Stanisław Zenon - Helena z domu Żelisko
Wykształcenie:
W latach 1937-39 uczeń Gimnazjum Męskiego i Liceum Matematyczno-Fizycznego Fundacji Wojciecha i Anieli Górskich, pod wezwaniem Św. Wojciecha
Udział w konspiracji 1939-1944:
12 sierpnia 1940 r. ujęty w łapance ulicznej i wywieziony do KL Auschwitz. W obozie przebywał do 15 października (nr obozowy 2158). Zwolniony z obozu (wykupiony) dzięki staraniom ojca, powrócił do Warszawy. W konspiracji od listopada 1941 r. żołnierz Związku Walki Zbrojnej - batalion "Vistula" - 1. kompania (21 marca 1943 r. nazwę zmieniono na batalion im. płk Jana Kilińskiego). Jego wprowadzającym był Andrzej Zajdler vel Zejdler. Spotkania odbywały się w mieszkaniu "Skały" przy ul. Raszyńskiej 3. Od 1943 r. był sekcyjnym, co wiązało się z udostępnieniem swojego mieszkania na potrzeby oddziału (zbiórki, szkolenia wojskowe).
Adres przed Powstaniem Warszawskim:
Warszawa ul. Raszyńska 3
Oddział:
Armia Krajowa - batalion "Kiliński" - 1. kompania "Wigry" - pluton 162. Po 20 sierpnia wraz z plutonem skierowany do zgrupowania kpt. "Hala" (batalion "Sowiński") - 1. kompania szturmowa - I pluton
Szlak bojowy:
Śródmieście Północ. Od 1 do 7 sierpnia 1944 r.przebywał w swoim mieszkaniu. W piwnicy miał schowane butelki zapalające (30 szt.), które przed godziną "W" miano odebrać i przetransportować na miejsce koncentracji do szkoły przy ul. Świętokrzyskiej 27. Jednak po butelki nikt się nie zgłosił i "Skała" pozostał w swoim mieszkaniu. 7 sierpnia rano, nie mogąc dłużej czekać na wyjaśnienie sytuacji wyszedł z domu i skierował się do Śródmieścia. Po dotarciu na Dworzec Pocztowy został zatrzymany przez oddział powstańczy - zrewidowany i wylegitymowany. Podejrzenia wzbudziło zwłaszcza jego miejsce urodzenia (Monachium). Pod eskortą przeprowadzono go na ul. Śliską. Dopiero tam zdołał przekonać żandarmerię AK, że nie jest szpiegiem tylko żołnierzem poszukującym swojego oddziału. Wypuszczony wkrótce dotarł na pl. Napoleona, gdzie na Poczcie Głównej stacjonował jego oddział. Przez kolejne tygodnie uczestniczył w walkach 1. kompanii batalionu "Kiliński" na całym jej szlaku bojowym: pl. Napoleona Poczta Główna - Prudential (7.08), ul. Królewska 35 róg Marszałkowskiej (7-20.08), ul. Grzybowska (20-25.08), ul. Ceglana - magazyny browarów "Haberbusch i Schiele" (25-27.08), ul. Łucka (27.08-1.09), ul. Grzybowska (1.09-2.10).
Awanse:
Awansowany do stopnia plutonowego (październik 1944)
Losy po Powstaniu:
Niewola niemiecka - jeniec Stalagu 318 (344) Lamsdorf.
Numer jeniecki:
104686
Losy po wojnie:
1 maja 1945 r. powrócił z niewoli do Warszawy. W 1947 r. ożenił się z Danutą Ossowską. Był wieloletnim pracownikiem PKS.
Odznaczenia:
Krzyż Walecznych (Londyn - 30.12.1949), Medal Wojska (po raz 1, 2 i 3 - Londyn 15.08.1948), Krzyż Armii Krajowej (Londyn 22.09.1981), Warszawski Krzyż Powstańczy (Warszawa 13.01.1982)
Miejsce śmierci:
Brwinów - pochowany w grobie rodzinnym na miejscowym cmentarzu
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Świadectwo chrztu

Świadectwo chrztu

Makary Bartłomiej Zakrzewski - zdjęcie prawdopodobnie z 1945 r.

Makary Bartłomiej Zakrzewski - zdjęcie prawdopodobnie z 1945 r.

5 października 1944 r. pl. Kercelego - kadr z niemieckiej kroniki filmowej "Die Deutsche Wochenschau". Żołnierze batalionu "Kiliński" zdają broń. Plutonowy "Skała" stoi po prawej - w czapce narciarskiej.

5 października 1944 r. pl. Kercelego - kadr z niemieckiej kroniki filmowej "Die Deutsche Wochenschau". Żołnierze batalionu "Kiliński" zdają broń. Plutonowy "Skała" stoi po prawej - w czapce narciarskiej.

Zdjęcie ślubne z żoną Danutą - rok 1947

Zdjęcie ślubne z żoną Danutą - rok 1947

Warszawa - Powązki, 12 sierpnia 1981 roku - pogrzeb Bronisława Lubicz-Nycza ps. "Leszek" - delegacja żołnierzy batalionu AK "Kiliński". Wieniec ze znakiem Polski Walczącej niesie plut. "Skała"

Warszawa - Powązki, 12 sierpnia 1981 roku - pogrzeb Bronisława Lubicz-Nycza ps. "Leszek" - delegacja żołnierzy batalionu AK "Kiliński". Wieniec ze znakiem Polski Walczącej niesie plut. "Skała"

Wspomnienia "Skały" ukazały się drukiem w 2009 roku

Wspomnienia "Skały" ukazały się drukiem w 2009 roku

Grób rodzinny Zakrzewskich na cmentarzu w Brwinowie

Grób rodzinny Zakrzewskich na cmentarzu w Brwinowie

Nasz newsletter