Pseudonim:
"Wala"
Data urodzenia:
1922-02-08
Data śmierci:
1991-06-10
Funkcja:
sanitariuszka
Miejsce urodzenia:
wieś Szczecin, powiat Brzeziny
Imiona rodziców :
Franciszek - Anna z domu Sobczyk
Wykształcenie do 1944 r. i praca w czasie wojny:
W 1936 roku ukończyła z wyróżnieniem szkołę powszechną w Dmosinie, następnie - po zdaniu egzaminu konkursowego, została przyjęta do Państwowego Gimnazjum i Liceum im. Emilii Szczanieckiej w Łodzi. Do wybuchu wojny ukończyła trzy klasy gimnazjalne. Naukę kontynuowała w Warszawie na tajnych kompletach i uzyskała w 1943 roku maturę. W 1943 roku rozpoczęła tajne studia medyczne na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Ziem Zachodnich. Jako studentka została przydzielona do Szpitala Miejskiego na Pradze, gdzie podlegała przełożonej pielęgniarek Hance Grabowskiej.
Udział w konspiracji 1939 -1944 :
W konspiracji od 1942 roku w ZWZ - Armii Krajowej. Przysięgę złożyła na ręce Zdzisława Grabowskiego ps. Grad. Otrzymany przydział: Wojskowa Służba Ochrony Powstania (WSOP) - 4 Rejon. Jako łączniczka o ps. „Wala” weszła w skład plutonu dowodzonego przez Jana Wyszyńskiego ps. „Roman Żak". Do wybuchu Powstania Warszawskiego była łączniczką oraz kolporterką prasy podziemnej.
Oddział :
VI Obwód (Praga) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej - 4 Rejon - szpital ul. Kowelska 1.

Szpital przy ul. Kowelskiej był „filią” Szpitala Przemienienia Pańskiego na Pradze. Tworzyli go lekarze: dr Stanisław Bielobradek ps. „Zygmunt" (lekarz naczelny 4 Rejonu), dr Perzakowski, dr Golecki, dr Górski. Dwupiętrowy budynek w narożniku ulicy Kowelskiej i Kowieńskiej został wzniesiony w latach 1934-1935. Szpital w gmachu szkolnym działał w okresie od 1.08.1944 do 14.09. 1944, tj. do momentu zajęcia Pragi przez Armię Czerwoną. Zorganizowany początkowo jako punkt sanitarny Kowelska 1, dzięki zaangażowaniu miejscowej ludności, która ruszyła z akcją jego wyposażania we wszelkie potrzebne sprzęty, m. in. łóżka, bieliznę pościelową czy żywność i środki higieniczne, błyskawicznie rozrósł się do rozmiarów szpitala polowego z oddziałem chirurgicznym, w którym udzielono niezbędnej pomocy medycznej wielu rannym, m.in. w walkach o koszary przy ul. 11 Listopada. Formalnie 2 sierpnia 1944 roku do budynku za zgodą Niemców został ewakuowany Szpital Przemienienia Pańskiego. Utworzono w nim oddział zakaźny, na którym bezpiecznie ukrywano leczonych powstańców.

Szlak bojowy :
Praga
Losy po Powstaniu :
Po zajęciu dzielnicy przez Armię Czerwoną ewakuowana w połowie września wraz z personelem i rannymi.
Losy po wojnie:
Po zakończeniu działań wojennych powróciła do zniszczonej Warszawy, by kontynuować studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego. Dyplom lekarza uzyskała w marcu 1950 roku. Wcześniej, w 1949 roku, po otrzymaniu absolutorium podjęła pracę w odległym dolnośląskim uzdrowisku w Czerniawie Zdroju, w którym leczono dzieci ze schorzeniami i wadami narządów ruchu. Tam poznała ówczesne techniki zabiegów rehabilitacyjnych i możliwości ich zastosowania w różnych schorzeniach. Za wzorowe wykonywanie obowiązków otrzymała nagrodę Dyrektora Centralnego Zarządu Uzdrowisk Polskich w Warszawie, Edwarda Osóbki - Morawskiego. W lipcu 1951 roku otrzymała propozycję objęcia stanowiska lekarza naczelnego Uzdrowiska w Trzebnicy. Pracowała także w Powiatowym Ośrodku Zdrowia w Trzebnicy (lekarz poradni dziecięcej), jako Wojewódzki Specjalista do spraw Rehabilitacji w Szczecinie (od 1963-1964 roku), Ordynator sanatorium dziecięcego w Nowym Czarnowie koło Gryfina oraz konsultant w uzdrowisku w Kamieniu Pomorskim. W latach 60-tych i 70-tych pracowała w Szpitalu Wojewódzkim w Szczecinie i Poradni Zaopatrzenia Ortopedycznego (na stanowisku Kierownika Poradni). W kolejnych latach była założycielką i ordynatorem Oddziału Rehabilitacji w Szpitalu Wojskowym w Szczecinie oraz pracowała w Dziecięcym Ośrodku Rehabilitacji w Stargardzie Szczecińskim. Od lat 70-tych do śmierci w 1991 roku pracowała w Poradni Rehabilitacyjnej dla osób głuchoniemych przy ul. Niedziałkowskiego w Szczecinie.
Nazwisko po mężu :
Noceń - w 1950 roku wyszła za mąż za poznanego w trakcie Powstania Warszawskiego Zygmunta Nocenia ps. "Narcyz"
Miejsce pochówku :
Cmentarz Centralny w Szczecinie, kwatera 61 E, rząd 8, grób 11. Pochowana wraz z mężem, Zygmuntem Noceniem
Informacje dodatkowe:
Urodzona w wsi Szczecin w powiecie brzezińskim, w pobliżu Łowicza (wieś w Polsce położona w dzisiejszym województwie łódzkim)
Uwagi :
Inna podawana data urodzenia: 08-02-1924. Data urodzenia wg Cmentarza Centralnego w Szczecinie - 08-02-1922 oraz imię Marianna. Książki zakresu medycyny publikowała jako Maria Kotecka-Noceń
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Tablica upamiętniająca lekarzy Powstania Warszawskiego odsłonięta uroczyście 9 grudnia 2022 r.  przy wejściu do dawnej siedziby Okręgowej Izby Lekarskiej w Szczecinie przy ul. Marii Curie-Skłodowskiej 11. Tablica zawiera nazwiska 31 osób pełniących służbę medyczną w czasie Powstania Warszawskiego, które po wojnie jako lekarze były związane zawodowo ze Szczecinem. Inicjatorką powstania tablicy pamiątkowej była Pani Amelia Korycka z d. Draber ps. Mela. Fot. dzięki uprzejmości Dyr. Michała Włochala z Okręgowej Izby Lekarskiej w Szczecinie.

Tablica upamiętniająca lekarzy Powstania Warszawskiego odsłonięta uroczyście 9 grudnia 2022 r. przy wejściu do dawnej siedziby Okręgowej Izby Lekarskiej w Szczecinie przy ul. Marii Curie-Skłodowskiej 11. Tablica zawiera nazwiska 31 osób pełniących służbę medyczną w czasie Powstania Warszawskiego, które po wojnie jako lekarze były związane zawodowo ze Szczecinem. Inicjatorką powstania tablicy pamiątkowej była Pani Amelia Korycka z d. Draber ps. Mela. Fot. dzięki uprzejmości Dyr. Michała Włochala z Okręgowej Izby Lekarskiej w Szczecinie.

9 grudnia 2022 roku, uroczyste odsłonięcie  przy wejściu do dawnej siedziby Okręgowej Izby Lekarskiej w Szczecinie przy ul. Marii Curie-Skłodowskiej 11 tablicy pamiątkowej z listą nazwisk osób pełniących służbę medyczną w czasie Powstania Warszawskiego, które po wojnie jako lekarze były związane zawodowo ze Szczecinem. Inicjatorką upamiętnienia lekarzy Powstania Warszawskiego była Pani Amelia Korycka z d. Draber ps. Mela. Fot. dzięki uprzejmości Dyr. Michała Włochala z Okręgowej Izby Lekarskiej w Szczecinie.

9 grudnia 2022 roku, uroczyste odsłonięcie przy wejściu do dawnej siedziby Okręgowej Izby Lekarskiej w Szczecinie przy ul. Marii Curie-Skłodowskiej 11 tablicy pamiątkowej z listą nazwisk osób pełniących służbę medyczną w czasie Powstania Warszawskiego, które po wojnie jako lekarze były związane zawodowo ze Szczecinem. Inicjatorką upamiętnienia lekarzy Powstania Warszawskiego była Pani Amelia Korycka z d. Draber ps. Mela. Fot. dzięki uprzejmości Dyr. Michała Włochala z Okręgowej Izby Lekarskiej w Szczecinie.

Nasz newsletter