Pseudonim:
"Ryśka"
Data urodzenia:
1930-10-13
Data śmierci:
2023-09-16
Funkcja:
sanitariuszka, kolporterka
Miejsce urodzenia:
Stolin - Polesie
Imiona rodziców:
Mieczysław - Zofia z domu Nagadowska
Adres zamieszkania przed wojną :
Żoliborz - ul. Brodzińskiego, następnie ul. Wyspiańskiego
Wykształcenie do 1944 r. :
Uczennica szkoły powszechnej przy ul. Felińskiego w Warszawie. W czasie wojny chodziła do szkoły powszechnej na ul. Śmiałej, a po jej ukończeniu uczyła się w tajnym Gimnazjum Sióstr Zmartwychwstanek na Żoliborzu, oficjalnie działającym jako Szkoła Krawiecka. Jej wychowawczynią szkolną była siostra Tomea - Jadwiga Lis.
Udział w konspiracji 1939 -1944:
Szare Szeregi od marca 1943 roku. Z konspiracją po raz pierwszy zetknęła się w miejscu zamieszkania dzięki mieszkającej w tym samym budynku Teresie Rochmankowskiej ps. Grażyna (1926-1944), która wprowadziła ją do konspiracyjnego harcerstwa. Należała do 4 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej „Knieje„ Hufca Żoliborskiego, w którym drużynową była Janina Rostańska ”Nina", a zastępową Krystyna Niżyńska. W 4 WDH, w której znalazła się Maria Oczkowska podlegała bezpośrednio Romie Zdziarskiej (Romanie Zdziarskiej - Rewskiej „Romce” ur. 1925, zm. 1999).
Adres zamieszkania przed Powstaniem:
Warszawa, ul. Słowackiego róg Krechowieckiej
Oddział :
II Obwód "Żywiciel" (Żoliborz) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej. W czasie Powstania Warszawskiego Maria Oczkowska pracowała jako kolporterka w redakcji na ul. Suzina roznosząc prasę m. in na placówkę przy ul. Gdańskiej 2 oraz pełniła służbę w szpitalu na ul. Krechowieckiej u boku siostry "Tomei" - Jadwigi Lis, jako pomoc sanitarna na sali operacyjnej. We wrześniu uczestniczyła w ewakuacji szpitala po jego zniszczeniu, a wcześniej, w początkach sierpnia 1944 przy budowie pierwszych żoliborskich barykad.
Szlak bojowy :
Żoliborz
Losy po Powstaniu:
30 września 1944 roku wypędzona przez Niemców z ulicy Słowackiego, skierowana w kierunku Dworca Zachodniego, a następnie do obozu przejściowego w Pruszkowie (Dulag 121). Z Pruszkowa wraz z rodzicami i młodszą siostrą wywieziona do obozu w Jędrzejowie.
Losy po wojnie:
Lekarz medycyny, pediatra pulmonolog. Po wojnie uczęszczała do liceum Żmichowskiej, jednak w klasie maturalnej w grudniu 1948 roku za przekonania polityczne została usunięta ze szkoły z wilczym biletem. Dzięki wstawiennictwu matki maturę zdała w liceum Hoffmanowej. W okresie powojennym p. Marią i jej ojcem interesował się Urząd Bezpieczeństwa, z powodu bliskich kontaktów z rodziny ze stronnictwem Stanisława Mikołajczyka. Na studiach poznała swojego przyszłego męża, Dariusza. Ślub wzięli w 1953 roku. Niedługo potem urodziła syna, kilka lat później córkę. Oboje z mężem są specjalistami od chorób płuc, więc trafili do Otwocka. Ona, jako pediatra, przez wiele lat pracowała w dziecięcym szpitalu gruźliczym przy ul. Majowej, potem w tzw. Hance Sawickiej. Była lekarzem naczelnym pulmonologii. Mieszka w Otwocku-Świdrze.
Odznaczenia:
Złoty Krzyż Zasługi, Odznaka za Wzorową Pracę w Służbie Zdrowia
Miejsce pochówku:
Cmentarz Powązkowski w Warszawie (Stare Powązki), kw. 176-5-14.
Informacje dodatkowe:
Jej ojciec Mieczysław miał wykształcenie ekonomiczno-prawnicze, był urzędnikiem państwowym w okresie II RP oraz pełnił funkcję wicestarosty na Polesiu. W czasie wojny współpracował z rządem londyńskim i działał w Delegaturze Rządu na Kraj, tajnym organie władzy administracyjnej w okupowanej Polsce. W czasie Powstania Warszawskiego czynnie działał w komórce ekonomiczno-organizacyjnej.
Źródła:
Muzeum Powstania Warszawskiego, materiały do Słownika Biograficznego Uczestników PW / MPW-teczka, zasób Pokoju Kombatanta MPW, w tym kopia kwestionariusza kombatanta dla UdsKiOR, oświadczenia świadków: Mirosława Balcerzak z domu Giel, ps. "Gryl", oświadczenie s. Tomei - Jadwigi Lis, zakonnicy Zgromadzenia Sióstr Zmartwychwstanek na Żoliborzu, wychowawczyni w Gimnazjum na ul. Krasińskiego 31, w czasie Powstania Warszawskiego pielęgniarki w szpitalu polowym na ul. Krechowieckiej. Informację o smierci przekazano za pośrednictwem Działu Kombatanta MPW, (22.09.2023).
Archiwum Historii Mówionej:
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Maria Teresa Oczkowska - Tryczyńska „Ryśka”. Fot. z zasobu Pokoju Kombatanta MPW,  skan przekazany za pośrednictwem Działu Historycznego MPW.

Maria Teresa Oczkowska - Tryczyńska „Ryśka”. Fot. z zasobu Pokoju Kombatanta MPW, skan przekazany za pośrednictwem Działu Historycznego MPW.

Maria Teresa Oczkowska - Tryczyńska „Ryśka”

Maria Teresa Oczkowska - Tryczyńska „Ryśka”

Nasz newsletter