Pseudonim:
"Lis", „Szczwany Lis”
Data urodzenia:
1928-10-25
Data śmierci:
2023-05-21
Funkcja:
łącznik - listonosz
Stopień:
strzelec
Miejsce urodzenia:
Warszawa
Imiona rodziców:
Jan - Katarzyna z domu Bludnik
Udział w konspiracji 1939 -1944:
W konspiracji od początku 1942 roku w Szarych Szeregach - harcerz w konspiracyjnej drużynie harcerskiej nr 30 „Zawiszy” - Rój „Giermków Zawiszy"
Adres zamieszkania przed Powstaniem:
Warszawa, ul. Lipowa 4 a m. 48
Miejsce koncentracji na godzinę "W":
Od pierwszych godzin wybuchu Powstania Warszawskiego uczestniczył czynnie w działaniach na Powiślu, m.in. przy budowie przejść i barykad w rejonie ulic Lipowej i Dobrej. Po otrzymaniu wiadomości o powstającym zgrupowaniu harcerzy w gmachu Konserwatorium na Okólniku 1 przy Tamce zgłasza się ochotniczo wraz z braćmi Jerzym i Janem do podharcmistrza Zbigniewa Brydaka ps. Krasnoludek (1919-1991), organizującego wówczas stanicę harcerską. Uczestniczył w wypadzie do Teatru Polskiego przy ul. Karasia, następnie przydzielony do sekcji Jana Dworaka ps. Borys, Ernest (1924-1990)
Oddział:
Szare Szeregi - Harcerska Poczta Polowa - Armia Krajowa - Grupa Bojowa "Krybar"
Szlak bojowy:
Powiśle do 5.09.1944 r.
Rodzina biorąca udział w Powstaniu Warszawskim:
W Powstaniu brali udział bracia Ryszarda - starszy Jan Dworak ps. Borys, Ernest (rocznik 1924) oraz bliźniak Ryszarda Jerzy Dworak ps. Tygrys (rocznik 1928).
Losy po Powstaniu :
Po zajęciu dzielnicy przez oddziały niemieckie opuścił Powiśle wraz z ludnością cywilną. Skierowany do obozu przejściowego w Pruszkowie (Dulag 121), skąd został wywieziony najpierw do Wrocławia (wówczas Breslau), a następnie na roboty przymusowe w rejonie Berlina.
Losy po wojnie:
Po powrocie do kraju kontynuował przerwaną wcześniej naukę. Po maturze rozpoczął studia na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (dyplom w 1957 r.) Przez wiele lat pracował w Instytucie Wzornictwa Przemysłowego w Warszawie na stanowisku projektanta.
Odznaczenia:
Krzyż Armii Krajowej, Medal Wojska, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2021)
Informacje dodatkowe:
Razem z bratem Jerzym ps. „Wesoły Tygrys” podczas Powstania pełnił służbę łącznika-listonosza w ramach Harcerskiej Poczty Polowej (dowódca placówki HPP - Mieczysław Jakubik ps. "Szach"). Podczas pobytu w gmachu Konserwatorium na Okólniku był jednym z harcerzy, którzy na prośbę prof. Stanisława Kazuro zabezpieczali zabytki kultury oraz rękopisy słynnych polskich kompozytorów przed zniszczeniem przez nieprzyjaciela. W obecności prof. Kazuro zakopano w piwnicach Konserwatorium m. in. rękopisy Fryderyka Chopina. Tuż przed upadkiem Powstania na Powiślu skierowany przez przełożonych do pomocy w magazynie żywności znajdującym się podziemiach kościoła pw. św. Rodziny przy ul. ks. Siemca 7/9 (dziś ul. Wiślana, obiekt zniszczony w 1944 r. obecnie nie istnieje).
Źródła:
Muzeum Powstania Warszawskiego, baza uczestników PW, Zaświadczenie wystawione przez Komisję Historyczną Głównej Kwatery Związku Harcerstwa Polskiego, MPW-zbiory: P/6714/09 - dokumenty oraz kopia relacji w Powstania Warszawskiego autorstwa R. Dworaka (1 strona maszynopisu)
Archiwum Historii Mówionej:
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Łącznik - listonosz Ryszard Dworak „Szczwany Lis” (1928-2023).  Fot.   z okresu okupacji niemieckiej. Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/6714

Łącznik - listonosz Ryszard Dworak „Szczwany Lis” (1928-2023). Fot. z okresu okupacji niemieckiej. Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/6714

Ryszard Dworak „Szczwany Lis”. Fot.  z okresu okupacji niemieckiej. Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/6714

Ryszard Dworak „Szczwany Lis”. Fot. z okresu okupacji niemieckiej. Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/6714

Cmentarz Obrońców Warszawy na terenie  Szpitala Ujazdowskiego. Fotografia wykonana  około 1940-1941 roku, przedstawiająca  grupę młodzieży, która w ramach działalności RGO brała udział w  koncertach organizowanych dla polskich żołnierzy rannych we wrześniu 1939 i leczonych w Szpitalu Ujazdowskim.  Widoczni na zdjęciu od lewej: Czesław Parol, Jerzy Jóźwiak i Bogdan Parol, za nimi w II rzędzie 1) NN, 2) phm. Zbigniew Kamiński „Złoty Smok” (najwyższy), 3) Jerzy Dworak „Wesoły Tygrys", 4) Zofia (?) Krassowska i 5) Wołkowyski (imię nieustalone).  Pozostali chłopcy NN.  Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/6714

Cmentarz Obrońców Warszawy na terenie Szpitala Ujazdowskiego. Fotografia wykonana około 1940-1941 roku, przedstawiająca grupę młodzieży, która w ramach działalności RGO brała udział w koncertach organizowanych dla polskich żołnierzy rannych we wrześniu 1939 i leczonych w Szpitalu Ujazdowskim. Widoczni na zdjęciu od lewej: Czesław Parol, Jerzy Jóźwiak i Bogdan Parol, za nimi w II rzędzie 1) NN, 2) phm. Zbigniew Kamiński „Złoty Smok” (najwyższy), 3) Jerzy Dworak „Wesoły Tygrys", 4) Zofia (?) Krassowska i 5) Wołkowyski (imię nieustalone). Pozostali chłopcy NN. Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/6714

Cmentarz Obrońców Warszawy na terenie  Szpitala Ujazdowskiego. Fotografia wykonana  około 1940-1941 roku, przedstawiająca  grupę młodzieży, która w ramach działalności RGO brała udział w  koncertach organizowanych dla polskich żołnierzy rannych we wrześniu 1939 i leczonych w Szpitalu Ujazdowskim. Widoczni na zdjęciu od lewej: I-III NN, czwarta Zofia (?) Krassowska, piaty Ryszard Dworak „Lis”,  z drugiej strony pomnika szósty od lewej Czesław Parol, siódmy Jerzy Jóźwiak, ósmy Jerzy Dworak „Tygrys", dziewiąty Bogdan Parol, ostatni chłopiec NN. Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/6714

Cmentarz Obrońców Warszawy na terenie Szpitala Ujazdowskiego. Fotografia wykonana około 1940-1941 roku, przedstawiająca grupę młodzieży, która w ramach działalności RGO brała udział w koncertach organizowanych dla polskich żołnierzy rannych we wrześniu 1939 i leczonych w Szpitalu Ujazdowskim. Widoczni na zdjęciu od lewej: I-III NN, czwarta Zofia (?) Krassowska, piaty Ryszard Dworak „Lis”, z drugiej strony pomnika szósty od lewej Czesław Parol, siódmy Jerzy Jóźwiak, ósmy Jerzy Dworak „Tygrys", dziewiąty Bogdan Parol, ostatni chłopiec NN. Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/6714

Fotografia wykonana w roku 1940 lub 1941 przedstawiająca rodzinę Dworaków: braci - Ryszarda, Jerzego i Jana , siostrę Eleonorę oraz rodziców: Katarzynę i Jana Dworaków. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/6714, dar p. Ryszarda Dworaka

Fotografia wykonana w roku 1940 lub 1941 przedstawiająca rodzinę Dworaków: braci - Ryszarda, Jerzego i Jana , siostrę Eleonorę oraz rodziców: Katarzynę i Jana Dworaków. Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/6714, dar p. Ryszarda Dworaka

Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/6714

Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/6714

Zdjęcie z serii portretów Powstańców Warszawskich wykonanych w ramach projektu "1944/70/2014" realizowanego przez grupę WWPHOTO dla uczczenia 70. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. Muzeum Powstania Warszawskiego, 22.07-04.08 2013.

Zdjęcie z serii portretów Powstańców Warszawskich wykonanych w ramach projektu "1944/70/2014" realizowanego przez grupę WWPHOTO dla uczczenia 70. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. Muzeum Powstania Warszawskiego, 22.07-04.08 2013.

Należąca do Ryszarda Dworaka legitymacja szkolna (niem. Schülerausweis), wystawiona  na rok szkolny 1943/44. Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/6714

Należąca do Ryszarda Dworaka legitymacja szkolna (niem. Schülerausweis), wystawiona na rok szkolny 1943/44. Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/6714

Należąca do Ryszarda Dworaka legitymacja szkolna (niem. Schülerausweis),  wystawiona  na rok szkolny 1943/44. Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/6714

Należąca do Ryszarda Dworaka legitymacja szkolna (niem. Schülerausweis), wystawiona na rok szkolny 1943/44. Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/6714

Legitymacja z obozu pracy (Lagerausweis) wystawiona na nazwisko Ryszard Dworak. Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/6714

Legitymacja z obozu pracy (Lagerausweis) wystawiona na nazwisko Ryszard Dworak. Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/6714

Lagerausweis - legitymacja obozowa, dokument wystawiony na nazwisko Ryszard Dworak. Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/6714

Lagerausweis - legitymacja obozowa, dokument wystawiony na nazwisko Ryszard Dworak. Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/6714

Częściwo wykorzystana karta żywnościowa z marca 1944 roku wystawiona na nazwisko Ryszard Dworak. Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/6714

Częściwo wykorzystana karta żywnościowa z marca 1944 roku wystawiona na nazwisko Ryszard Dworak. Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/6714

Zaświadczenie wystawione  przez Komisję Historyczną Głównej Kwatery  Związku Harcerstwa Polskiego. Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/6714

Zaświadczenie wystawione przez Komisję Historyczną Głównej Kwatery Związku Harcerstwa Polskiego. Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/6714

Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/6714

Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. P/6714

Nasz newsletter