Ryszard Szymon Jamontt-Krzywicki

Pseudonim:
"Szymon"
Data urodzenia:
1903-04-04
Data śmierci:
1957-02-25
Funkcja:
adiutant Dowódcy AK
Stopień:
Oficer czasu wojny: podporucznik (11.11.1941), porucznik (1943), kapitan (1945)
Właściwe nazwisko:
Ryszard Szymon Krzywicki
Miejsce urodzenia:
Warszawa
Imiona rodziców:
Adolf - Eleonora z domu Gutkowska
Wykształcenie:
Uczył się w Gimnazjum Wojciecha Górskiego w Warszawie, gdzie w 1921 r. uzyskał świadectwo dojrzałości. W latach 1921-1925 ukończył Szkołę Budowy Maszyn i Elektrotechniki im. H. Wawelberga i S. Rotwanda (w 1947 r. absolwenci tej szkoły otrzymali prawo używania tytułu inżyniera), a następnie Szkołę Podchorążych Rezerwy (brak bliższych danych).
Służba wojskowa przed 1939 r.:
W listopadzie 1918 r. ochotniczo uczestniczył w obronie Lwowa, a w 1920 r. brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Po wojnie członek Klubu Motocyklowego Związku Strzeleckiego.
Udział w wojnie obronnej 1939:
We wrześniu 1939 r. walczył w stopniu kaprala podchorążego w szeregach 3. batalionu pancernego, uczestnik m.in. bitwy pod Bzurą. Podczas przebijania się do Warszawy, około 20 września unieruchomił - strzelając z rusznicy przeciwpancernej - trzy niemieckie czołgi koło Dąbrowy w Puszczy Kampinoskiej. Świadek tego czynu, gen. Michał Tokarzewski-Karaszewicz, również przedzierający się do stolicy, zabrał go ze sobą do Warszawy, gdzie objął funkcję II adiutanta generała, mianowanego zastępcą dowódcy Armii "Warszawa" - gen. Juliusza Rómmla. Po kapitulacji stolicy nie poszedł do niewoli niemieckiej, angażując się w działalność konspiracyjną.
Nazwiska konspiracyjne:
Bednarski, Ryszard Szymon Jamontt-Krzywicki (tego nazwiska używał oficjalnie po wojnie), Kamocki, Kominkowski.
Udział w konspiracji 1939-1944:
W konspiracji od 27 września 1939 r. do kapitulacji Warszawskiego Korpusu AK w październiku 1944 r., był adiutantem (oficerem ordynansowym) trzech kolejnych Dowódców, sukcesywnie: Służby Zwycięstwu Polski - Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej: gen. "Torwida" (M. Tokarzewski), gen. "Grota" (Stefan Rowecki) i gen. "Bora" (Tadeusz Komorowski). W latach okupacji posługiwał się wieloma "lewymi" dokumentami, występując m.in. jako urzędnik warszawskiego Gestapo oraz Kriminalpolizei (Kripo). W jego mieszkaniu przy ul. Jaworzyńskiej 10 mieścił się jeden z pierwszych lokali konspiracyjnych Dowódcy SZP gen. "Torwida". Towarzyszył generałowi, organizując siatkę SZP w czasie jego podróży po kraju (Radom, Kielce, Kraków, Tarnów, Zagłębie, Częstochowa) w październiku i listopadzie 1939 r. W jej trakcie, w czasie pobytu w Częstochowie, po mszy świętej na Jasnej Górze, został 19 października udekorowany przez gen. "Torwida" Krzyżem Virtuti Militari V klasy z męstwo wykazane we wrześniu 1939 r. Do jego zadań jako adiutanta należało m.in. zapewnienie ochrony lokali Dowódcy ZWZ-AK, wewnątrz lokali stanowił osobistą, uzbrojoną ochronę, natomiast na zewnątrz w tym czasie czuwała podlegająca mu 3-osobowa grupa "Jureczka" (Jerzy Nowakowski). W 1940 r. mianowany chorążym, a rozkazem L.21/BP z 11.11.1941 r. podporucznikiem czasu wojny. W 1943 r. awansowany do stopnia porucznika.
Oddział:
Komenda Główna Armii Krajowej - sztab - adiutant Dowódcy AK. Po kapitulacji Warszawskiego Korpusu AK, przed wyjściem do niewoli zdał funkcję adiutanta kapitanowi "Agatonowi" (Stanisław Jankowski).
Szlak bojowy:
Wola - Stare Miasto - kanały - Śródmieście Północ - Śródmieście Południe.
Losy po Powstaniu:
Niewola niemiecka - jeniec Stalagu 344 Lamsdorf, następnie przebywał w Oflagu II D Gross-Born i Oflagu II C Woldenberg.
Numer jeniecki:
101706
Odznaczenia:
Krzyż Virtuti Militari V klasy (19.10.1939), Krzyż Walecznych (trzykrotnie, po raz trzeci 2.10.1944)
Losy po wojnie:
Po wyzwoleniu w kwietniu 1945 r. powrócił do kraju. Ujawnił działalność w szeregach AK przed komunistycznymi władzami bezpieczeństwa. Zweryfikowany w stopniu kapitana. Od września 1945 r. służył w Ludowym Wojsku Polskim.
Aresztowanie - proces - więzienie:
Aresztowany w maju 1947 r. i osadzony w więzieniu mokotowskim przy ul. Rakowieckiej 37, gdzie przeszedł ciężkie śledztwo połączone z torturami. Sądzony w dniach 2-15 marca 1948 r. w tzw. "procesie grupy Witolda" (Witold Pilecki), toczącym się przed Rejonowym Sądem Wojskowym w Warszawie, który skazał go na 10 lat więzienia. Zwolniony z więzienia 24.04.1956 roku.
Miejsce (okoliczności) śmierci:
Zmarł na zawał serca w Warszawie, podczas starań o rehabilitację.
Miejsce pochówku:
Warszawa, Cmentarz Wojskowy na Powązkach, kw. A 24 rząd 6, grób 14
Uwagi:
Urodzony 4 kwietnia lub 14 lipca 1903 r. w Warszawie (brak potwierdzenia przez Urząd Stanu Cywilnego). Data podawana przez ZCK Warszawa - Cm. Powązki Wojskowe: 7-11-1903
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Kpt. Ryszard Szymon Jamontt-Krzywicki "Szymon" (1903-1957). Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IK/1074

Kpt. Ryszard Szymon Jamontt-Krzywicki "Szymon" (1903-1957). Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IK/1074

Fotografia z Powstania Warszawskiego. Wola. Inspekcja oddziałów "Radosława" w okolicach ul. Mireckiego. Od lewej : mjr  Wacław Janaszek "Bolek" (szef sztabu "Radosława"), gen. Tadeusz Komorowski "Bór", płk Jan Mazurkiewicz "Radosław" i kpt. Ryszard Krzywicki "Szymon" (adiutant "Bora"). Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IK/1267

Fotografia z Powstania Warszawskiego. Wola. Inspekcja oddziałów "Radosława" w okolicach ul. Mireckiego. Od lewej : mjr Wacław Janaszek "Bolek" (szef sztabu "Radosława"), gen. Tadeusz Komorowski "Bór", płk Jan Mazurkiewicz "Radosław" i kpt. Ryszard Krzywicki "Szymon" (adiutant "Bora"). Fot. ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IK/1267

Fotografia z powstania warszawskiego. Wola, okolice ul. Dzielnej. Od lewej: mjr Wacław Janaszek "Bolek" (szef sztabu "Radosława"), czwarty - gen. dyw. Tadeusz Komorowski "Bór", piąty por. Ryszard Jamontt-Krzywicki "Szymon" (adiutant "Bora"), szósty ppłk Jan Mazurkiewicz "Radosław. Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IP/5449

Fotografia z powstania warszawskiego. Wola, okolice ul. Dzielnej. Od lewej: mjr Wacław Janaszek "Bolek" (szef sztabu "Radosława"), czwarty - gen. dyw. Tadeusz Komorowski "Bór", piąty por. Ryszard Jamontt-Krzywicki "Szymon" (adiutant "Bora"), szósty ppłk Jan Mazurkiewicz "Radosław. Ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, sygn. MPW-IP/5449

Mogiła kpt. Ryszarda Krzywickiego "Szymona" na Powązkach Wojskowych w Warszawie. Fot. <i>Wikipedia Commons</i>

Mogiła kpt. Ryszarda Krzywickiego "Szymona" na Powązkach Wojskowych w Warszawie. Fot. Wikipedia Commons

Nasz newsletter