Pseudonim:
"Grabowski"
Data urodzenia:
1911-08-13
Data śmierci:
2004-04-22
Funkcja:
-
Stopień:
major służby stałej wojsk łączności
Miejsce urodzenia:
Aleksandrów, powiat Sochaczew
Imiona rodziców:
Piotr - Julia
Przebieg służby wojskowej do 1939 r.:
W 1924 r. rozpoczął naukę w Korpusie Kadetów Nr 2 w Modlinie, którą dwa lata później ukończył w Chełmnie. W 1932 r. ukończył studia na Wydziale Łączności Szkoły Podchorążych Inżynierii w Warszawie, uzyskując dyplom inżyniera, stopień podporucznika i przydział do 7. batalionu telegraficznego, gdzie został dowódcą plutonu, następnie kompanii. 1 stycznia 1935 r. awansowany do stopnia porucznika. W 1937 r. ukończył Centralny Instytut Wychowania Fizycznego w Warszawie.
Udział w wojnie obronnej 1939:
We wrześniu 1939 r. dowodził kompanią telegraficzną Armii "Prusy" gen. Stefana Dąb-Biernackiego. Po rozwiązaniu Armii (26/27.09.1939) uniknął niewoli; w mundurze gajowego dotarł do domu rodzinnego w Aleksandrowie.
Pseudonimy:
"Klon", "Grabowski"
Udział w konspiracji 1939-1944:
W konspiracji od października 1939 r. Po rozmowie z płk. "Sokołowskim" (Stefan Rowecki - późniejszy gen. "Grot") rozpoczął organizowanie struktur wojskowych Służby Zwycięstwu Polski w powiecie sochaczewskim. W październiku 1940 r. został mianowany Komendantem Obwodu "Gawron" (od 1942 "Głuszec") - Grójec. Terenem jego działalności był powiat grójecki o powierzchni 1699 km ², liczącym ok. 150.000 ludności. Przy udziale młodych oficerów służby stałej i rezerwy zorganizował Komendę Obwodu, komendy 8 ośrodków terenowych, zrzutowiska przeznaczone do odbioru skoczków i przesyłek z Anglii, sieć stacji radiowych do łączności z Londynem, a także druk tygodnika podziemnego "Dzwon Polski". Na terenie Obwodu używał pseudonimu "Klon", w kontaktach z Komendą Główną ZWZ-AK "Grabowski". Oficjalnie był zatrudniony w administracji lasów na terenie powiatu grójeckiego. 1 stycznia 1941 r. awansowany do stopnia kapitana, a 11 listopada 1943 r. - majora. Obwodem AK "Głuszec" dowodził do końca czerwca 1943 r., a od 1 sierpnia tego roku został szefem Wydziału Produkcji Konspiracyjnej i Transportu w V Oddziale (Łączność i Dowodzenie) Komendy Głównej Armii Krajowej. 15 grudnia 1943 r. został mianowany II zastępcą dowódcy Łączności Technicznej KG AK, w dalszym ciągu kierując produkcją konspiracyjną sprzętu łączności i łącznością KG AK ze Sztabem Naczelnego Wodza w Londynie. W czerwcu 1944 r. otrzymał nominację na Szefa Łączności Technicznej w sztabie gen. "Niedźwiadka" (Leopold Okulicki), który w tym okresie, w związku z akcją "Burza" organizował tzw. II rzut Komendy Głównej AK. W związku z nową funkcją i potrzebą zejścia do głębszej konspiracji został wyłączony z bieżącej działalności KG AK i przed godziną "W" nie otrzymał przydziału mobilizacyjnego - podobnie jak cały sztab gen. "Niedźwiadka" miał pozostać w konspiracji i czekać na dalszy rozwój wypadków.
Oddział:
Komenda Główna Armii Krajowej - Oddział V (Dowodzenie i Łączność) - podczas Powstania nie ujawnił się jako oficer AK, być może uczestniczył w działaniach pomocniczych jako cywil.
Dzielnica:
Śródmieście.
Odznaczenia:
Krzyż Zasługi z Mieczami (1943), Krzyż Virtuti Militari V klasy (1944)
Losy po Powstaniu:
Wyszedł z Warszawy z ludnością cywilną. W Częstochowie nawiązał kontakt z gen. "Niedźwiadkiem", na którego polecenie odtwarzał kadry i nadzorował pracę radiostacji utrzymujących łączność z Londynem.
Losy po wojnie:
W 1945 r. po przejściu frontu przez ziemie polskie pozostawał w konspiracji. Dwukrotnie aresztowany przez UB w Łodzi - z pierwszego "kotła" urządzonego w mieszkaniu szyfrantki uciekł, wykorzystując nieuwagę ubeków. Po drugim aresztowaniu przewieziony z Łodzi do Warszawy i uwięziony w piwnicach siedziby UB na Pradze przy ul. Cyryla i Metodego, skąd zbiegł przeciskając się przez piwniczne okienko. Po odzyskaniu wolności ostrzegł wszystkich swoich współpracowników i zerwał kontakty konspiracyjne. Wyjechał na Dolny Śląsk, gdzie poznał grupę kierowców jadących do Czechosłowacji po odbiór samochodów z demobilu. Ukryty w jednym z samochodów dotarł do Pragi. W okolicach stolicy nawiązał kontakty z polskimi żołnierzami służącymi w armii amerykańskiej. W październiku 1945 r. przyjechał do Londynu. W 1954 r. poślubił Alinę Psarską - w Powstaniu ppor. "Łucja" w batalionie "Piorun". Do marca 1958 r. mieszkał w Londynie, gdzie pełnił funkcję prezesa Stowarzyszenia Polskich Kombatantów - Oddział w Wielkiej Brytanii. Wyjechał z żoną do USA, gdzie na Uniwersytecie w Pittsburgu uzyskał dyplom Master of Arts. Po studiach był kierownikiem i wykładowcą na Wydziale Socjologii Saint Vincent College w stanie Pensylwania. W 1981 r. przeszedł na emeryturę.
Miejsce śmierci:
Grandville, w stanie Meryland - USA
Źródła:
Uzupełniono na podstawie materiałów Marii z Psarskich Michałowej-Chełkowskiej z Poznania.
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Ślub z Aliną Psarską, czerwiec 1954 r. Archiwum Marii Chełkowskiej.

Ślub z Aliną Psarską, czerwiec 1954 r. Archiwum Marii Chełkowskiej.

Alina i Stefan Jodłowscy w Londynie. Archiwum Marii Chełkowskiej.

Alina i Stefan Jodłowscy w Londynie. Archiwum Marii Chełkowskiej.

Z żoną Aliną, USA maj 1965 r. Archiwum Marii Chełkowskiej.

Z żoną Aliną, USA maj 1965 r. Archiwum Marii Chełkowskiej.

Lipiec 1966 r.: Stefan Jodłowski otrzymał dyplom socjologa.Archiwum Marii Chełkowskiej.

Lipiec 1966 r.: Stefan Jodłowski otrzymał dyplom socjologa.Archiwum Marii Chełkowskiej.

Stefan i Alina Jodłowscy w swoim domu w USA. Archiwum Marii Chełkowskiej.

Stefan i Alina Jodłowscy w swoim domu w USA. Archiwum Marii Chełkowskiej.

Nasz newsletter