Stefan Wojciech Niesłuchowski

"Stefan"

-

Warszawa

Stefan - Anna z domu Zbierańska

Warszawa, ul. Marszałowska 31A m. 16

Harcerska Poczta Polowa - stanica ul. Hoża 48, następnie ul. Wilcza 41 - drużyna ochotników (9-13 lat). Do zadań chłopców należało m. in. roznoszenie prasy powstańczej oraz służba OPL. We wrześniu 1944 roku w rejonie ul. Żurawiej Stefan Wojciech Niesłuchowski spotkał się z kpr. Janem Klebańcem „Orlikiem”, przybyłym kanałami ze Starego Miasta do Śródmieścia. Jan Klebaniec był żołnierzem w 2. plutonie kompanii „Aniela” w batalionie „Gustaw„, a następnie 11. kompanii baonu ”Dzik„ oraz siostrzeńcem Petroneli Kamyno, niani zatrudnionej u Niesłuchowskich. Wraz z kolegami Stefan Wojciech Niesłuchowski otrzymał zadanie oczyszczenia broni ze szlamu kanałowego (informacja na podstawie notatki weryfikacyjnej w oprac. Juliana Borkowskiego, zbiory Muz. Harcerstwa). Jeden raz odbył wyprawę po jęczmień do Browarów Haberbuscha i z powrotem na ul. Wilczą 41. Pod koniec Powstania swą opaskę biało-czerwoną z lilijką i aparatem fotograficznym ”Kodak" zakopał w okolicach dzisiejszego MDM-u. Po wojnie nie udało mu się ich odnaleźć.

Śródmieście Południe. Do jego zadań należało odbieranie listów od nadawców i roznoszenie poczty odbiorcom, pomoc w drukarni przy napędzaniu maszyny drukarskiej, tzw. "pedałówki" oraz kolportaż prasy powstańczej. Uczestniczył w noszeniu wody z ujęcia na terenie mleczarni przy ul. Hożej do kuchni wojskowej oraz w wyprawach z plecakiem po zboże do Browarów Haberbuscha, a następnie w mieleniu ręcznym młynkami do kawy jęczmienia na rodzaj mąki służący do wypieku chleba i przygotowania zup. Pomagał także żołnierzom przybyłym ze Starego Miasta oraz podejmowaniu zrzutów alianckich w rejonie ul. Skorupki.

Po kapitulacji wyszedł z Warszawy z ludnością cywilną. Wywieziony pociągiem towarowym w rejon Starachowic.

Stefan Wojciech Niesłuchowski jako chłopiec przeżył selekcję przed egzekucją dokonaną przez Niemców w dniu 5 sierpnia 1944 roku na ludności cywilnej przy ul. Marszałkowskiej pomiędzy Placem Unii Lubelskiej a Placem Zbawiciela, po stronie nieparzystej ulicy. Podczas tej egzekucji zginął jego ojciec, Stefan Niesłuchowski (1899-1944), a ocalały chłopiec wraz z nianią Petronelą Kamyno (1907-1980) oraz młodszym rodzeństwem znalazł się w Śródmieściu Południowym. W tym czasie jego matka, Anna ze Zbierańskich Niesłuchowska (ur. 12.03.1911 r. w Warszawie), znajdowała się w Śródmieściu Północnym, gdzie zastał ją wybuch Powstania. Nie wiedząc o masakrze, około 7 sierpnia 1944 roku przeszła do Śródmieścia Południowego, gdzie odnalazła syna i resztę jego rodzeństwa w mieszkaniu nauczycielki, Pani Dąbrowianki, przy ul. Marszałkowskiej 60. Następnie chłopiec został przeprowadzony przez matkę na punkt noclegowy mieszczący się przy ul. Hożej 48, podlegający Kwaterze Głównej Szarych Szeregów „Pasieka”. Anna Zbierańska-Niesłuchowska w okresie konspiracji nosiła pseudonim „Hanka Zbir„ i pełniła służbę w WSK batalionu ”Gustaw„. Jak podaje Robert Bielecki w swej książce pt. ”Gustaw - Harnaś, dwa powstańcze bataliony„ (s. 72) wybuch Powstania zastał Annę Niesłuchowską w Galerii Luxenburga przy ul. Senatorskiej 29. Kiedy wybuchła strzelanina przyłączyła się do plutonu pchor. ”Krakowskiego„, który pospiesznie wracał na Senatorską 28. Niesłuchowska zdołała przedostać się na Nowe Miasto na ul. Kościelną, ale nie zastała tam już mjr. ”Antoniego„, który wraz z całym sztabem zgrupowania ”Paweł„ przeszedł wcześniej do Fabryki Szlenkiera na ul. Świętojerską. Niesłuchowska mogła jedynie poinformować kpt. ”Gustawa", że na Starym Mieście znajdują się jakieś oddziały powstańcze, których liczebności nie była jednak w stanie określić.

Muzeum Powstania Warszawskiego, Teczki personalne uczestników Powstania Warszawskiego: Niesłuchowski Stena Wojciech, w tym ankieta uczestnika Powstania Warszawskiego, zaświadczenie weryfikacyjne nr 7397 z 15.07.2008, UdsKiOR, Archiwum Stowarzyszenia Szarych Szeregów, notatka do weryfikacji druha Stefana Wojciecha Niesłuchowskiego, zaliczony okres służby w Harcerskiej Poczcie Polowej od 7.08.1944 do 2.10.1944, na dokumencie podpis p. Tadeusza Jarosza ps. Topacz, 15.07.2008. Dokument w zasobie Muzeum Harcerstwa w Warszawie, kopię zgodną z oryginałem udostępnił p. Stefan W. Niesłuchowski.