Pseudonim:
"Witold"
Data urodzenia:
1902-09-04
Data śmierci:
1944-08-19
Funkcja:
przewodniczący WSS
Pozycja na murze pamięci:
Kolumna: 191 Miejsce: 49
Stopień:
podporucznik czasu wojny
Miejsce urodzenia:
Kalisz
Imiona rodziców:
Władysław - Helena z domu Haberkant
Młodość :
Urodził się jako syn Władysława Semadeniego (1865–1930), pastora i superintendenta Kościoła Ewangelicko-Reformowanego i jego żony Heleny z Haberkantów (siostry Wandy Haberkantówny). Rodzina była pochodzenia szwajcarskiego, zupełnie spolonizowana, a rodzice Tadeusza byli w Kaliszu nauczycielami późniejszej pisarki Marii Dąbrowskiej. W roku 1914/1915 uczęszczał do gimnazjum w Lozannie.
Udział w wojnie polsko-bolszewickiej :
Od lipca do listopada 1920 służył ochotniczo w 9. dywizjonie artylerii konnej.
Wykształcenie i praca zawodowa do 1939 r.:
W 1920 ukończył Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego w Warszawie, a w 1924 Wydział Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Studia kontynuował na Wydziale Filozoficznym UW oraz na studiach doktoranckich na Wydziale Prawa UW. W 1929 został sędzią Sądu Grodzkiego w Łodzi, potem Sądu Okręgowego w Warszawie, od 1937 był kierownikiem Referatu Szkoleniowego w Biurze Personalnym Ministerstwa Sprawiedliwości, od 1939 wiceprokurator Sądu Apelacyjnego w Warszawie. Równocześnie był znanym pływakiem, piłkarzem wodnym, jednym z organizatorów Polskiego Związku Pływackiego 1922), twórcą sekcji pływackiej AZS Warszawa. 8.07.1923 ustanowił pierwszy oficjalny rekord Polski w wyścigu na 100 m stylem dowolnym.
Udział w konspiracji 1939-1944:
W konspiracji od początku 1940 - działał jako członek prezydium "Znak”, w 1941 został kierownikiem Sekcji Sprawiedliwości w Sztabie Głównym Konfederacji Zbrojnej, w 1944 wiceprezesem Rady Programowej Stronnictwa Pracy. Jednocześnie od 1940 był sędzią Sądu Kapturowego Okręgu Warszawa-Województwo ZWZ, następnie sędzią Wojskowego Sądu Specjalnego Obszaru Warszawskiego Armii Krajowej. W grudniu 1943 zgłosił się na ochotnika i przywiózł ze Lwowa do Warszawy Zofię Rapp (vel Marie Springer) z wywiadu AK po jej ucieczce z rąk Gestapo. Od wiosny 1944 kierownik Referatu Organizacyjnego w Szefostwie Służby Sprawiedliwości Obszaru Warszawskiego AK oraz współpracownik Departamentu Likwidacji Skutków Wojny i Departamentu Sprawiedliwości Delegatury Rządu na Kraj.
Pseudonimy:
"Teodor", "Witold"
Adres przed Powstaniem Warszawskim:
Warszawa ul. Noakowskiego 20 m. 3
Oddział:
Okręg Warszawski Armii Krajowej - I Obwód "Radwan” (Śródmieście) - Podobwód "Sławbor" - Komisja Sądowa - kierownik, od połowy sierpnia 1944 Wojskowy Sąd Specjalny Podobwodu "Sławbor" - przewodniczący, ochotniczo wstąpił do 3. batalionu pancernego "Golski" - 1. kompania - pluton 161. 19 sierpnia zgłosił się na ochotnika do akcji zwalczania czołgów w czasie niemieckiego natarcia na Politechnikę. Brał udział w czterech wypadach na czołgi oraz roznosił amunicję.
Szlak bojowy:
Śródmieście Południe
Rodzina walcząca w Powstaniu Warszawskim:
Jego żona Irena była lekarzem w szpitalach polowych na Górnym Czerniakowie, syn Allan śmiertelnie ranny 19.08.1944 na Politechnice Warszawskiej - zmarł w wyniku odniesionych ran.
Odznaczenia:
Srebrny Krzyż Zasługi (19 marca 1931), Krzyż Walecznych (wrzesień 1944 - pośmiertnie).
Miejsce (okoliczności) śmierci:
Poległ na terenie Politechniki Warszawskiej, według jednej wersji atakując z butelką benzyny niemiecki czołg - bezpośrednio trafiony pociskiem działa czołgowego, według innej poległ podczas przeciwuderzenia od ognia ckm (porównaj: wniosek o odznaczenie VM V klasy, d-cy batalionu, kpt. "Golskiego" z dn. 30.08.1944).
Miejsce pochówku:
Jego ciała nie odnaleziono, symboliczny grób znajduje się na Cmentarzu Ewangelicko-Reformowanym w Warszawie (kw. L-1-3)
Źródła:
Muzeum Powstania Warszawskiego, Teczki personalne uczestników Powstania Warszawskiego, Archiwum Historii Mówionej: Zbigniew Władysław Semadeni, archiwum rodzinne
Literatura:
A. K. Kunert: Słownik biograficzny konspiracji warszawskiej 1939-1944, tom I, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1987, Ewangelicy warszawscy w walce o niepodległość Polski 1939-44, praca zbiorowa, Parafia Ewangelicko-Augsburska Świętej Trójcy w Warszawie, Warszawa 2007; Ewangelicy warszawscy w walce i niepodległość Polski w latach drugiej wojny światowej. Wspomnienia i relacje, Parafia Ewangelicko-Augsburska Świętej Trójcy w Warszawie, Warszawa 1997; Mała Encyklopedia Sportu, Wyd. "Sport i Turystyka", Warszawa, s. 390, Bogdan Tuszyński, Za cenę życia, sport Polski Walczącej 1939-1945, Wyd. Studio Emka, s. 174;
Posiadasz jakiekolwiek dane lub materiały o mieszkańcach stolicy, którzy zginęli lub zaginęli w trakcie Powstania Warszawskiego? Chcesz poprawić biogram lub dodać nowe informacje o ofiarach cywilnych? Zaproponuj zmiany w formularzu. Wszystkie uwagi będą weryfikowanie przez grono historyków Muzeum Powstania Warszawskiego i po weryfikacji uzupełniane w bazie.

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

12-letni Tadeusz Semadeni. Zdjęcie z paszportu. Fot. z archiwum rodzinnego p. Zbigniewa Semadeniego.

12-letni Tadeusz Semadeni. Zdjęcie z paszportu. Fot. z archiwum rodzinnego p. Zbigniewa Semadeniego.

Paszport szwajcarski na nazwisko Taddeo Semadeni figlio di Ladislao, obywatela gminy Poschiavo, zamieszkałego w Lozannie, gdzie chodził on do gimnazjum w roku 1914/15. Archiwum rodzinne p. Zbigniewa Semadeniego

Paszport szwajcarski na nazwisko Taddeo Semadeni figlio di Ladislao, obywatela gminy Poschiavo, zamieszkałego w Lozannie, gdzie chodził on do gimnazjum w roku 1914/15. Archiwum rodzinne p. Zbigniewa Semadeniego

Tadeusz Semadeni, 1917 rok. Fot. z archiwum rodziny Semadenich, do wykonania kopii udostępnił p. Zbigniew Semadeni.

Tadeusz Semadeni, 1917 rok. Fot. z archiwum rodziny Semadenich, do wykonania kopii udostępnił p. Zbigniew Semadeni.

Rewers fotografii z odręczną dedykacją 15-letniego Tadeusza dla stryja. Fot. z archiwum rodziny Semadenich, do wykonania kopii udostępnił p. Zbigniew Semadeni.

Rewers fotografii z odręczną dedykacją 15-letniego Tadeusza dla stryja. Fot. z archiwum rodziny Semadenich, do wykonania kopii udostępnił p. Zbigniew Semadeni.

Tadeusz Semadeni, 1920 rok. Fot. z archiwum rodziny Semadenich, do wykonania kopii udostępnił p. Zbigniew Semadeni.

Tadeusz Semadeni, 1920 rok. Fot. z archiwum rodziny Semadenich, do wykonania kopii udostępnił p. Zbigniew Semadeni.

Tadeusz Semadeni, 1920 rok. Fot. z archiwum rodziny Semadenich, do wykonania kopii udostępnił p. Zbigniew Semadeni.

Tadeusz Semadeni, 1920 rok. Fot. z archiwum rodziny Semadenich, do wykonania kopii udostępnił p. Zbigniew Semadeni.

20-letni Tadeusz Semadeni - 1922 r. Fot. z archiwum rodziny Semadenich

20-letni Tadeusz Semadeni - 1922 r. Fot. z archiwum rodziny Semadenich

Fot. z archiwum rodziny Semadenich, do wykonania kopii udostępnił p. Zbigniew Semadeni.

Fot. z archiwum rodziny Semadenich, do wykonania kopii udostępnił p. Zbigniew Semadeni.

Tadeusz Semadeni płynący kraulem po Wiśle.  Fot. z archiwum rodziny Semadenich, do wykonania kopii udostępnił p. Zbigniew Semadeni.  Tadeusz Semadeni w roku 1922 utworzył i prowadził Polski Związek Pływacki, był jego kapitanem sportowym, a także przedstawicielem Polski w FINA na olimpiadzie w Amsterdamie (1928) i kierownikiem zespołu polskich pływaków na Olimpiadzie w Berlinie (1936). W 1923 r. ustanowił pierwszy oficjalny rekord Polski na 100 m stylem dowolnym.

Tadeusz Semadeni płynący kraulem po Wiśle. Fot. z archiwum rodziny Semadenich, do wykonania kopii udostępnił p. Zbigniew Semadeni. Tadeusz Semadeni w roku 1922 utworzył i prowadził Polski Związek Pływacki, był jego kapitanem sportowym, a także przedstawicielem Polski w FINA na olimpiadzie w Amsterdamie (1928) i kierownikiem zespołu polskich pływaków na Olimpiadzie w Berlinie (1936). W 1923 r. ustanowił pierwszy oficjalny rekord Polski na 100 m stylem dowolnym.

Źródło: materiały do Słownika Biograficznego Uczestników PW/teczki personalne, zasób Pokoju Kombatanta MPW

Źródło: materiały do Słownika Biograficznego Uczestników PW/teczki personalne, zasób Pokoju Kombatanta MPW

Źródło: materiały do Słownika Biograficznego Uczestników PW/teczki personalne, zasób Pokoju Kombatanta MPW

Źródło: materiały do Słownika Biograficznego Uczestników PW/teczki personalne, zasób Pokoju Kombatanta MPW

Cmentarz  Ewangelicko-Reformowany   przy ul. Żytniej (kw. L-1-3).

Cmentarz Ewangelicko-Reformowany przy ul. Żytniej (kw. L-1-3).

Nasz newsletter