Powstańcze Biogramy - Wacław Gapieniuk

Pseudonim:

"Stary"

Funkcja:

dowódca plutonu

Pozycja na murze pamięci:

Kolumna: 155 Miejsce: 16

Stopień:

podporucznik

Numer legitymacji AK:

8014

Miejsce urodzenia:

Warszawa

Imiona rodziców:

Jan - Józefa

Wykształcenie i praca:

W dwudziestoleciu międzywojennym uprawiał sport i biegi. Jako biegacz startował m. in. w Biegu Narodowym na Przełaj odbywającym się na Lotnisku Mokotowskim w Warszawie (1931), zajmując 10. miejsce (pierwsza trójka to: Kusociński i Petkiewicz z KS Warszawianka i Puchalski z KS. Polonia). Prowadził firmę - zakład blacharsko-karoseryjny i spawalnię metali "Wacław Gapieniuk - Poznańska 6".

Udział w konspiracji 1939-1944:

I Obwód "Radwan" (Śródmieście) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej - VI Batalion OW PPS (Organizacja Wojskowa Powstańczego Pogotowia Socjalistów).

Adres zamieszkania przed Powstaniem:

Warszawa, ul. Piusa XI 50

Oddział:

Armia Krajowa - I Obwód „Radwan” (Śródmieście) - pluton OW PPS Wacława Gapieniuka (od 5.08.1944 dowodzony przez ppłk. Władysława Garlickiego ps. Bogumił), następnie I Obwód „Radwan„ Podobwód ”Sławbor„ (Śródmieście-Południe) - odcinek wschodni ”Bogumił„ - batalion ”Miłosz„ - 2. kompania - pluton ”Kulawego”

Szlak bojowy:

Śródmieście Południe - Aleje Ujazdowskie

Miejsce śmierci:

Poległ w Al. Ujazdowskich.

Miejsce pochówku:

Pochowany tymczasowo pod adresem Aleje Ujazdowskie 26, w ogrodzie. 25 marca 1945 roku przeniesiony na Cmentarz Bródnowski w Warszawie, kwatera 12-D, rząd 3, grób 17.

Odznaczenia:

Warszawski Krzyż Powstańczy (pośmiertnie), Dyplom KRN Żołnierzowi Demokracji za walkę z najeźdźcą niemieckim o Polskę, wolność i lud.

Informacje dodatkowe - losy rodziny:

Żona Wacława Gapieniuka - Klementyna z Borzęckich Gapieniuk (ur.1910) i ich córka Danuta (ur. 1932) zostały wygnane z Warszawy z ludnością cywilną, wraz z matką Klementyny zbiegły z transportu do Niemiec i do zakończenia wojny mieszkały u życzliwych chłopów we wsi Kozłowo pod Krakowem. Po wyzwoleniu Warszawy powróciły do rodzinnego domu, jednak okazało się, że dom już nie istnieje, wobec czego zamieszkały na Pradze u rodziny, a Klementyna rozpoczęła pracę w sklepie. Od 1946 roku Klementyna pracowała jako pracownik umysłowy w GUS-ie, a następnie jako st. referent w Stołecznej Radzie Narodowej (obecnie Ratusz). W 1950 roku wdowa z córką zostały pozbawione prawa do zasiłku po poległym, gdyż Komisja Kwalifikacyjna przy Wojewódzkiej Radzie Narodowej w orzekła, [sic!], że nie udowodniono przynależności poległego Wacława Gapieniuka do organizacji podziemnej (orzeczenie stojące w sprzeczności z legitymacją wystawioną przez Armię Krajową na okres Powstania).

Źródła:

Muzeum Powstania Warszawskiego, Baza ewidencyjna uczestników Powstania Warszawskiego, Archiwum Państwowe w Warszawie - listy ekshumowanych, archiwum rodzinne p. Andrzeja Gapieniuka, skany wykonano w Muzeum Powstania Warszawskiego, 07/2023.

Literatura:

Ilustrowany Tygodnik Sportowy Raz, Dwa, Trzy nr 3 z 5 V 1931, s. 2; Marek Strok: Bataliony Iwo i Ostoja. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 2004, s. 32.