Witold Szablewski

"Zygfryd"

-

kapral

17062

Warszawa

Stefan - Maria z domu Marczyńska

"Zygfryd", "Sęp" - "Witold" (w zgrupowaniu WSOP)

W konspiracji od jesieni 1941 roku. Przysięgę złożył 11 listopada 1941 r. przed Komendantem 2. Rejonu I Obwodu ZWZ Warszawa-Miasto rtm. "Litwinem" (Władysław Abramowicz). Do obowiązków "Zygfryda" należało wywoływanie filmów i dostarczanie materiałów fotograficznych. Kontakt utrzymywała z nim łączniczka "Sawa" - Zofia NN, najczęściej w kościele św. Aleksandra przy pl. Trzech Krzyży. W latach okupacji pracował z Fabryce mebli żelaznych K. Jarnuszkiewicza przy ul. Grzybowskiej 25. W jego domu przy ul. Złotej 31 mieszkał inny żołnierz konspiracji - Józef Stawski ps. "Rybak", od niego "Zygfryd" otrzymywał podziemne gazetki, które rozprowadzał, wiadomości z nasłuchu radia londyńskiego oraz uczył się budowy i obsługi broni osobistej. Stawski bardzo namawiał Szablewskiego, aby wstąpił do jego oddziału, i ten, nie chcąc zdradzić swojej aktualnej przynależności, przystał na to na przełomie 1942/43 r. i "został zapisany" pod pseudonimem "Sęp" - "Witold". Z oddziałem Stawskiego jednak nie utrzymywał kontaktów. Przydział w lipcu 1944 r. I Obwód "Radwan" (Śródmieście) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej - 2. Rejon "Litwin" - oddział nieznany.

Warszawa ul. Złota 31

Armia Krajowa - batalion "Kiliński" - 9. kompania (włączona 4.08.1944 - dawna 41. kompania WSOP) - pluton 412, od 9.09.1944 r. wraz z plutonem wszedł w skład I batalionu szturmowego "Rum" - kompania "Romański".

Śródmieście Północ. Wybuch powstania zastał go w rejonie ul. Solnej. Dołączył do grupy powstańców, z którymi - sam nieuzbrojony - ruszył w kierunku Pawiaka. Wieczorem próbował powrócić na ul. Złotą, jednak silny ostrzał w rejonie Hal Mirowskich to uniemożliwił. Dopiero nad ranem 2 sierpnia dotarł do swojego domu, nie mógł już jednak nawiązać kontaktu z łączniczką "Sawą" i swoim macierzystym oddziałem, wobec czego zgłosił swojemu sąsiadowi, plut. "Rybakowi" akces wstąpienia do jego oddziału. Przyprowadził także trzy osoby, z którymi podczas okupacji pracował w fabryce Jarnuszkiewicza - byli to: Roman Furman (przyjął pseudo "Sęp - Witold", wcześniej należące do Szablewskiego), Józef Retmańczyk ps. "Czarny" i Ludwik Kowalski ps. "Jeleń". 3 sierpnia, z grupą wyżej wymienionych zaniósł meldunek plut. "Rybaka" do dowódcy IX zgrupowania WSOP por. "Romańskiego" na ul. Próżną 14. Droga była ciężka, pod stałym ostrzałem z PAST-y i "gołębiarzy" (ukrytych niemieckich strzelców wyborowych). W nagrodę za dostarczenie meldunku por. "Romański" wręczył "Zygfrydowi" belgijski pistolet FN kal. 7,65 mm (No.387793), z którym nie rozstawał się do końca powstania. W ciągu kolejnych tygodni pełnił służbę na różnych placówkach: w PKO na ul. Jasnej, na Poczcie Głównej przy pl. Napoleona, na placówce (barykadzie) Warecka - Nowy Świat, od połowy sierpnia na ul. Zielnej 31 i Próżnej 14. Jako strzelec wyborowy 20 sierpnia brał udział w zdobyciu gmachu PAST-y przy ul. Zielnej 37-39. Po tej akcji nadal przebywał na placówkach Zielna 31 i Próżna 14 (tam przy zniszczeniu niemieckiego czołgu). Od 25 sierpnia walczył w reducie "Królewska 16", tam też nocą 30/31.08.1944 r. uczestniczył w akcji "na pomoc Starówce". We wrześniu 1944 r. z tej placówki brał udział w wypadzie przez wyłom w kierunku ul. Granicznej, gdzie wraz ze strz. "Zorro" zebrał broń leżącą przy zabitych żołnierzach niemieckich.

Ranny 3 września 1944 r. odłamkami granatu w głowę, podczas pełnienia służby w reducie "Królewska 16". Po opatrzeniu ran powrócił do służby.

Po kapitulacji Warszawskiego Korpusu Armii Krajowej, 5 października rano wyszedł w składzie batalionu "Kiliński" do niewoli; z ul. Próżnej kolumna dotarła na pl. Kercelego, gdzie nastąpiło złożenie broni. Wieczorem przybył do tymczasowego obozu jenieckiego w Fabryce Kabli w Ożarowie. Następnego dnia transportem wyjechał do Niemiec, od 7 października jeniec Stalagu VIII B Lamsdorf, 16 października przeniesiony do Stalagu IX C Bad Sulza, a 4 listopada do Stalagu IX A Ziegenhain, skąd 12 grudnia wyszedł na "komenderówkę" 4002 w Burg Ludwigstein (do 1944 r. Gebietsführerschule der Hitlerjugend). 11 kwietnia 1945 r., po długim marszu ewakuacyjnym uwolniony przez oddziały amerykańskie w pobliżu Bad Sulza.

105576

Po wyzwoleniu z niewoli przez kilka tygodni pełnił służbę wartowniczą przy amerykańskich oddziałach MP (Military Police) - konwojowanie i pilnowanie w szpitalach jeńców niemieckich. W grupie byłych jeńców francuskich wyjechał do Paryża, gdzie 5 maja 1945 r. wstąpił do Wojska Polskiego; służbę pełnił w koszarach Bessiera. We wrześniu wyjechał z mjr. Józefem Czapskim do Włoch, tam wstąpił do 2. Korpusu Polskiego gen. Władysława Andersa otrzymując przydział do 19. kompanii warsztatowej w składzie 2. Warszawskiej Dywizji Pancernej - pracował w kancelarii technicznej oraz w wydziale kulturalno-oświatowym. W czerwcu 1946 r. przeniesiony z korpusem do Wielkiej Brytanii, stacjonował w obozie Hardwick Hall. Po demobilizacji 11.04.1947 r. wyjechał do Sheffield, gdzie rozpoczął pracę w fabryce Gillbow jako narzędziowiec - tam do 1.10.1953 r. Od tego dnia do 27.06.1956 r. pracował jako kierownik Domu Kombatanta - włożył dużo pracy w zakup tego domu, jego organizację i późniejszą działalność. Oprócz pracy zawodowej aktywnie uczestniczył w życiu organizacji społecznych, polskich stowarzyszeń kombatanckich i niepodległościowych; m.in w Stowarzyszeniu Polskich Kombatantów AK, w Skarbie Narodowym, był Delegatem Ministerstwa Emigracji, Naczelny Dyrektor Zjednoczenia Polskiego, harcmistrz ZHP na Emigracji. Pracę zawodową zakończył w 1987 r. jako dyrektor techniczny i deputy Chairman w koncernie "W.Tyzack, Sons & Turner".

Order Odrodzenia Polski (11.11.1990), Złoty Krzyż Zasługi (15.08.1967), Krzyż Armii Krajowej, Medal Wojska, Odznaka Pamiątkowa AK (14.05.1967), Odznaka Pamiątkowa Batalionu "Kiliński" (Nr. 531 - 4.08.1979), Krzyż Kombatanta (15.08.1977), Krzyż Kombatanta Federacji Światowej (25.10.1996). W 1945 r. w Paryżu od kolegi z "Kilińskiego" dowiedział się, że w ostatnim rozkazie był wymieniony jako podany do odznaczenia Krzyżem Walecznych. Z niewyjaśnionych powodów informacja ta nie została przesłana po wojnie do londyńskiej Komisji Weryfikacyjnej AK.

Sheffield - Anglia.