Pseudonim:
"Kanarek", "Miś"
Data urodzenia:
1926-04-15
Miejsce urodzenia:
Warszawa
Imiona rodziców:
Stanisław - Stanisława z domu Kucicka
Wykształcenie do 1944 r. :
Była uczennicą Gimnazjum im. Emilii Plater w Warszawie
Udział w konspiracji 1939-1944:
W konspiracji od 1942 roku w tajnym harcerstwie, wprowadzona przez starszą siostrę
Jadwigę Penczonek:
22 Warszawska Żeńska Drużyna Harcerek przy Gimnazjum Leonii Rudzkiej w Warszawie, zastęp „Lipy”, drużynowa
ppor. lek. Irena Deresz Łukjanow-Gruszecka „Irena Suszczyńska”. Pierwsze kilka zbiorek odbyło się u Hali Majewicz, a następne w mieszkaniu sióstr Penczonek przy ul. Rymarskiej 14/2. Zofia uczestniczyła w przeszkoleniu sanitarnym (wykładach) prowadzonym na ul. Miedzianej u doktora Zielińskiego, praktyki medyczne wraz z koleżankami odbywały w Szpitalu Ujazdowskim u pułkownik Strehla. Dyżury nocne dziewczęta miały w ramach ćwiczeń w Szpitalu Dzieciątka Jezus. Przydział przed Powstaniem: Okręg Warszawski Armii Krajowej - I Obwód „Radwan” - IV zgrupowanie „Gurt”. Irena Łukjanow, drużynowa 22 WŻDH „Czarnej” wspominała:
„W 1942 roku po włączeniu harcerskiego sanitariatu do Wojskowej Służby Kobiet Armii Krajowej, praca szkoleniowa nabrała tempa. Rozpoczęły się prowadzone przez lekarzy kursy pierwszej pomocy dla patroli sanitarnych, nastąpiło zwiększone gromadzenie po domach materiałów opatrunkowych,[...] otrzymałyśmy do obsadzenia punkt sanitarny przy ulicy Złotej 58. Punkt ten w czasie Powstania Warszawskiego przekształcił się w trakcie działań w szpital. Przetrwał on całe Powstanie. ” Przysięgę dziewczęta złożyły przed Powstaniem, w lutym 1944 roku w obecności
por. Kazimierza Czapli "Gurta" w mieszkaniu Ireny Łukjanow przy ul. Śniadeckich.
Adres zamieszkania przed Powstaniem Warszawskim:
Warszawa ul. Rymarska 14 m. 2
Miejsce koncentracji na godzinę "W":
ul. Złota. O godzinie 9 rano 1 sierpnia otrzymała polecenie powiadomienia o zbiórce koleżanek, harcerek z 22 i 23 WDH. Zwołane oczekiwały na wybuch Powstania w mieszkaniu „Myszki” (Marii Jabłońskiej, po wojnie Szypowskiej), przy ul. Złotej 73.
Oddział:
"Bakcyl" (Sanitariat Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej) - IV zgrupowanie "Gurt" - Szpital Polowy ul. Złota 58
Dzielnica:
Śródmieście Północ
Rodzeństwo biorące udział w Powstaniu Warszawskim:
Jej siostra
Jadwiga Penczonek również była harcerką 22 WŻDH i sanitariuszką w szpitalu polowym "Gurta" przy ul. Złotej 58.
Losy po Powstaniu:
Niewola niemiecka - jeniec Stalag IV-B/H Zeithain następnie wywieziona do pracy przymusowej w fabryce „Germania" w Chemnitz, IV F Hartmannsdorf, VI C Oberlangen
Losy po wyzwoleniu:
Po wyzwoleniu pełniła służbę w PSZ - w kwatermistrzostwie obozu Oberlangen, od sierpnia 1945 w służbie łączności jako telefonistka w I Dywizji Pancernej gen. Maczka.
Losy po wojnie:
Do kraju powróciła 1 sierpnia 1947 roku. Pracowała jako referentka w Centrali Zaopatrzenia Przemysłu Drzewnego w Warszawie. W 1950 roku przeniosła się do Gliwic.
Odznaczenia:
Krzyż Armii Krajowej (1977), Warszawski Krzyż Powstańczy (1982), Medal Zwycięstwa i Wolności (1983), Krzyż Partyzancki (1995), Medal Za Warszawę 1939-1945 (1997), Krzyż za Zasługi dla ZHP z Rozetą i Mieczami (1989), Odznaka Pamiątkowa „Akcji Burza”, Odznaka Pamiątkowa „Syn Pułku" (1981).
Nazwisko po mężu:
Zofia Rus
Miejsce pochówku:
Cmentarz Centralny w Gliwicach, sektor LD10, rząd 2, grób 14
Źródła:
Muzeum Powstania Warszawskiego, Baza Ewidencyjna uczestników Powstania Warszawskiego, informację o śmierci przekazano za pośrednictwem Działu Kombatanta MPW
Literatura:
Maciej Kledzik „Smak Głodu - III Batalion AK "Gurt" po kapitulacji Powstania Warszawskiego", Warszawa 1996, wyd. Bico
Archiwum Historii Mówionej:
