Pseudonim:
"Zygmuntowski"
Data urodzenia:
1923-05-01
Stopień:
plutonowy podchorąży
Miejsce urodzenia:
Warszawa
Imiona rodziców:
Jan - Helena z domu Patschke
Adres zamieszkania przed wojną :
Warszawa, mieszkanie w budynku firmy „Gebethner i Wolff” na rogu ul. Sienkiewicza i Zgody.
Udział w wojnie obronnej 1939 r. :
Podczas obrony Warszawy we wrześniu 1939 roku pełnił funkcję gońca.
Wykształcenie do 1944 roku:
Przed wojną uczęszczał do Gimnazjum im. Mikołaja Reja w Warszawie
Udział w konspiracji 1939-1944:
W konspiracji od 1940 roku w Szarych Szeregach, następnie: Armia Krajowa - 1. Dywizjon 7. Pułku Ułanów Lubelskich "Jeleń” - pluton 1108
Adres przed Powstaniem Warszawskim:
Warszawa ul. Zgoda 12 m. 8
Miejsce koncentracji na godzinę "W":
ul. Polna 46
Oddział:
Armia Krajowa - 1. Dywizjon 7. Pułku Ułanów Lubelskich "Jeleń” - pluton 1108, następnie - batalion "Golski" - 6 kompania
Szlak bojowy:
Śródmieście Południe
Odniesione rany:
Dwukrotnie ranny - po raz pierwszy o godzinie 17:10 dnia 1.08.1944 przy próbie zdobycia Domu Prasy (postrzał głowy), wraz z rannym w płuco por. Władysławem Kochem ps. „Mistrz” zostali opatrzeni przez sanitariuszkę Krystynę Krahelską, którą następnie dosięgła kula niemieckiego snajpera (Krystyna Krahelska zmarła na skutek odniseionych ran nad ranem 2.08.1944 r.) Po raz kolejny ranny 11 sierpnia 1944 roku podczas walk z Niemcami na Polu Mokotowskim - ciężko ugodzony w nogę na kartoflisku, czołgał się w kierunku ulicy Polnej, podjęty przez sanitariuszy i przetransportowany do szpitala „Sano”. Na miejscu groźbie amputacji nogi przeciwstawił się por. Karol Wróblewski „Wron" (1909-1944), d-ca Zygmunta, a następnie trudnego leczenia podjął się ortopeda, profesor Wiktor Dega.
Rodzina biorąca udział w Powstaniu Warszawskim:
W Powstaniu brał udział jego kuzyn i przyjaciel Stefan Miller
Losy po Powstaniu:
Niewola niemiecka - jeniec Stalagu XI A Altengrabow - Lazarett Gross Lübars.
Losy po wojnie:
Po wojnie pracował jako wydawca i redaktor. Był członkiem Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari.
Odznaczenia :
Za ofiarną walkę podczas powstania odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari i Krzyżem Walecznych. Po wojnie uhonorowany także: Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi i Krzyżem Partyzanckim.
Miejsce pochówku:
Cmentarz Ewangelicko-Augsburski w Warszawie, ul. Młynarska 54/56/58, w grobie rodzinnym, Al. 19 rz. 1 grób nr. 10. Nabożeństwo żałobne w dniu 23 listopada 2020 r. o godz. 13.00 w Kaplicy Halpertów.
Informacje dodatkowe - losy rodziny:
Pochodził z rodziny o silnych tradycjach patriotycznych. Był prawnukiem Gustawa Adolfa Gebethnera oraz synem Jana Stanisława Gebethnera – znanych warszawskich księgarzy i wydawców. Ojciec i stryj brali udział w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 roku, ojciec otrzymał Order Wojenny Virtuti Militari. Młodszym bratem Zygmunta był późniejszy prawnik, prof. Stanisław Tytus Gebethner.
Źródła:
Muzeum Powstania Warszawskiego, baza uczestników PW. Informacja o śmierci zgłoszona do Pokoju Kombatanta MPW przez rodzinę Powstańca.
Archiwum Historii Mówionej:
