Powstańcze Biogramy - Zygmunt Malinowski

Pseudonim:

"Kruk"

Funkcja:

dowódca plutonu

Stopień:

podporucznik

Numer legitymacji AK:

Leg. AK 65/10240

Miejsce urodzenia:

Warszawa

Imiona rodziców:

Mikołaj - Helena z domu Leszczyńska

Wykształcenie :

W 1928 r. ukończył 7-klasową szkołę powszechną nr. 123 w Warszawie i został przyjęty jako uczeń I klasy do Państwowej Szkoły Handlowej Męskiej im. Stanisława Szczepanowskiego. Egzamin końcowy zdał w roku 1932.

Praca przed wojną:

Po ukończeniu Szkoły Handlowej od 1932 r. pracował w przedsiębiorstwach prywatnych, m. in. jako księgowy w firmie ekspedycyjno-transportowej „Extrans”. Po odbyciu służby wojskowej (1937) rozpoczął pracę jako urzędnik Elektrowni Okręgowej w Pruszkowie - w biurach centrali w Warszawie, księgowy. Wieczorami studiował w Szkole Nauk Politycznych.

Przebieg służby wojskowej i udział w kampanii wrześniowej:

Powołany do wojska w 1935 roku. Czynną służbę wojskową odbywał w 85. Pułku Strzelców Wileńskich (85 pp) w Nowej Wilejce, wchodzącym w skład 19 Dywizji Piechoty. Pod koniec służby, w 1937 roku awansowany do stopnia kaprala. W sierpniu 1939 roku ponownie powołany do wojska – 21 pp. w składzie armii „Modlin”. Pułk uczestniczył w kampanii wrześniowej w walkach na osi Koziczyn-Chrostowo Wielkie, Czernice Borowe-Chojnowo, Modlin oraz wzmocnieniu obrony Warszawy aż do jej kapitulacji.

Udział w konspiracji 1939-1944:

Związek Odwetu - ZWZ: oddział bojowy saperów kpt. sap. Józefa Pszennego „Chwackiego”, następnie Kedyw Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej - Oddział Dyspozycyjny B (Kedyw - „Kolegium B”). W konspiracji od listopada 1939 r. w Batalionie Saperów Praskich, d-ca batalionu por. saperów Józef Pszenny ps. „Chwacki”, a od lipca 1943 cichociemny Ludwik Witkowski „Kosa”. Batalion był podporządkowany bezpośrednio szefowi saperów Okręgu Warszawskiego ZWZ-AK, kpt. Jerzemu Lewińskiemu ps. „Chuchro”, który jednocześnie był dowódcą „Kedywu” OW. Z Praskiego Batalionu Saperów wydzielono oddział dywersyjno-bojowy, będący w bezpośredniej gestii dowódcy Kedywu Okręgu Warszawskiego AK. Od 1943 roku pod kryptonimem oddział dyspozycyjny „B” – Kolegium „B”, podlegał pod dowództwo kpt. Józefa Rybickiego ps. „Andrzej” (następcy mjr Jerzego Antoniego Lewińskiego ps. „Chuchro” – po jego aresztowaniu). Ostatecznie w skład Grupy „Kosy” – Kolegium „B” weszły 4 sekcje bojowe liczące ogółem 50 ludzi, pochodzących z dawnego oddziału dyspozycyjnego, wydzielonego z Batalionu Saperów Praskich. Były to: sekcja ppor. „Boruty” (Henryka Witkowskiego), sierż. „Chmury” (Józefa Łapińskiego), sierż. „Kreta” (Zbigniewa Młynarskiego) oraz plut. „Kruka” (Zygmunta Malinowskiego) . W okresie 1942 -1944 Malinowski w ramach oddziału dyspozycyjnego uczestniczył w szeregu akcji sabotażowych oraz dywersyjno-bojowych, m. in. w próbie opanowania stacji kolejowej w Skrudzie (Halinów) na trasie Warszawa-Siedlce w nocy z 11/12 września 1943 r.; wysadzeniu linii kolejowej niedaleko miejscowości Choszczówka na trasie Warszawa-Modlin (w nocy z 27/28 września 1943 r.); akcji zatrzymania niemieckiego pociągu na stacji Dębe Wielkie (trasa Warszawa-Siedlce) w nocy z 4/5 października 1943 r. oraz w akcji pomocy dla getta warszawskiego („Akcja Getto”) w kwietniu 1943 roku. Za udział w akcji bojowej na policję niemiecką przy ul. Nowy Świat w listopadzie 1943 r. odznaczony Krzyżem Walecznych. W ramach akcji „Topiel” 10 lutego 1944 r. na ul. Karowej wraz ze swoją sekcją wykonał wyrok na współpracowniku gestapo Johannie Mützu, pracowniku filii „Nowego Kuriera Warszawskiego”, skazanym na śmierć wyrokiem Cywilnego Sądu Specjalnego Okręgu Warszawskiego. Po tej ostatniej akcji oraz „nalocie” gestapo na mieszkanie Malinowskich, aż do momentu wybuchu Powstania Warszawskiego „Kruk" wraz z rodziną ukrywał się zmieniając często adresy zamieszkania.

Adres zamieszkania :

Warszawa, ul. Śliska, prawdopodobnie nr 6

Oddział:

Kwatera Główna sztabu Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej - Oddział Osłony Kwatery Głównej (dawny Kedyw -"Kolegium B") - I pluton

Szlak bojowy:

Śródmieście Północ

Rodzeństwo biorące udział w Powstaniu Warszawskim:

Brat Zygmunta plut. pchor. Włodzimierz Malinowski ps. "Tygrys" (1919-1976) brał czynny udział w organizowaniu Batalionu Saperów Praskich. Z chwilą utworzenia Kedywu Okręgu Warszawskiego brał udział w wielu akcjach dywersyjnych oddziału, m. in. akcji „Wieniec„ (7-10.10.1942), przerzucie broni i amunicji do getta warszawskiego w grudniu 1942 roku, akcji ”Nowy Rok„ na ul. Wolskiej w sylwestra 1942/1943, akcjach ”Getto”, Skruda, Dębe Wielkie, Choszczówka. Podczas Powstania Warszawskiego był dowódcą 61. plutonu w Praskim Batalionie Saperów.

Losy po Powstaniu:

Niewola niemiecka - jeniec Stalagu 344 Lamsdorf, następnie osadzony w Oflagu VII-A Murnau. Oswobodzony przez armię amerykańską.

Numer jeniecki:

102407

Losy po wyzwoleniu :

Po wyzwoleniu w 2 Korpusie Polskim PSZ we Włoszech, gdzie ukończył kurs Kwatermistrzów Oddziałowych, a następnie został przydzielony jako oficer gospodarczy do Neapolu. Po otrzymaniu wiadomości od kolegów z AK o przywiezieniu z kraju do Ankony jego żony z synem podjął w sierpniu 1946 r. starania o wyjazd rodziny do Anglii. Po likwidacji obozu tranzytowego w Neapolu również i on wyjeżdża w grudniu 1946 roku do Anglii, gdzie pełni funkcję oficera gospodarczego w Foxley koło Hereford.

Losy po wojnie, życie prywatne:

Od 1942 roku żonaty z Alicją z Sosnowskich Malinowską (ur. 20.02.1917, pielęgniarką, uczestniczką Powstania Warszawskiego ps. „Alina"). W 1943 roku w Warszawie przychodzi na świat ich pierwsze dziecko - syn Wiesław. W maju 1948 r. w Anglii przychodzi na świat drugi syn, Ryszard. Po demobilizacji w 1949 r. ppor. Zygmunt Malinowski ps. ”Kruk„ pozostaje na emigracji. Mieszka i pracuje w Londynie, od 1956 do 1979 roku w firmie ”Multitone Electronics„. W międzyczasie studiuje wieczorowo na Hackney University Technical College (dyplom 1976). Od 1979 roku na emeryturze.

Odznaczenia i awanse:

Podporucznik czasu wojny (awans w trakcie Powstania – rozkaz Komendy Okręgu Warszawskiego AK nr. 33, 22.09.1944). Odznaczenia: Krzyż Walecznych, Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami, Warszawski Krzyż Powstańczy, Odznaka Pamiątkowa Akcji „Burza”.

Źródła:

MPW-baza uczestników PW, MPW-ankieta, MPW-zbiory: MPW-IK/1068 (fotografia portretowa) oraz skany dokumentów z archiwum rodzinnego, w tym dwa życiorysy napisane po wojnie przez Zygmunta Malinowskiego. transkrypcja wywiadu radiowego w stacji BBC z przeprowadzonego z kpt. Józefem Pszennym „Chwackim” oraz ppor. Zygmuntem Malinowskim ps. "Kruk" z dnia 22 kwietnia 1951 roku; list kpt. J. Pszennego do Z. Malinowskiego „Kruka” z 1984 roku wraz z odpowiedzią ppor. Z. Malinowskiego - ze zbiorów p. Ryszarda Malinowskiego

Publikacje:

Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego T.4 - Jeńcy wojenni - żołnierze Powstania Warszawskiego, oprac. Tomasz Łabuszewski, red. Andrzej Krzysztof Kunert (red. nacz.) Warszawa: ARS Print Production, 1997

Zygmunt Mikołaj Malinowski

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Zygmunt Mikołaj Malinowski

Pomóż uzupełnić bazę biogramów

Nasz newsletter