Znajdujący się od niedawna w naszych zbiorach 150-letni album z fotograficzną panoramą Warszawy autorstwa Konrada Brandla jest właśnie poddawany gruntownej konserwacji w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Tak przebiegają prace nad okładką, a całość w nowej odsłonie zaprezentujemy już wkrótce.
Z niknącego pod warstwami patyny fotomontażu z okładki albumu wyłania się widok na plac Zamkowy z pałacem i Kolumną Zygmunta. Przy pracy studentka V roku na Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP, Łucja Surowik
Ten polski zabytek z okresu pionierskich w Polsce badań Konrada Brandla nad fotografią Muzeum Powstania Warszawskiego pozyskało do swoich zbiorów w 2020 r. Mimo ogromnej urody i walorów technicznych nosi niestety ślady upływającego czasu i ingerencji osób trzecich, tj. zabrudzenia, niewielkie ubytki papieru, odręczne podmalówki.
Pod opieką dr hab. Izabeli Zając prof. uczelni 10 zabytkowych fotografii wykonanych z wieży Zamku Królewskiego przechodzi wieloetapową procedurę konserwacji, m.in. badania mikrobiologicznego i nieniszczących analiz (FTIR, SPME-GC-MS, pH, XRF), czyszczenia, rekonstrukcji ubytków podłoża i renowacji płóciennych grzbietów oprawy. Projekt konserwacji jest realizowany i finansowany w ramach badań statutowych ASP w Warszawie (WK/11/PB).
Ubytki na brzegach kart albumu zostaną uzupełnione dobraną kolorystycznie masą papierową. Współczesna konserwacja nie udaje jednak oryginału – nowe elementy mają być widoczne dla odbiorcy. Na zdjęciu student V roku Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP, Maciej Stasiewicz, przy pracy
Proces usuwania zanieczyszczeń to benedyktyńska i wymagająca wyczucia praca, ale przynosi świetne efekty. Na okładce coraz bardziej klarownie rysuje się Zamek Królewski i napisy tytułowe
Po dezynfekcji zarówno karty albumu, jak i łaczące je płócienne paski długo leżakowały pod prasą, dociśnięte metalowymi klockami, w celu zniesienia tzw. efektu łódkowania materiału
***
Konserwacja fotografii jest dość młodą dziedziną w Polsce. Stosowane są całkowicie odmienne zabiegi niż przy konserwacji innych zabytków na podłożach papierowych, a to wymaga ukierunkowanego przygotowania fachowców, którzy w przyszłości będą pochylać się nad dagerotypami, szklanymi negatywami czy XX-wiecznymi kliszami małoobrazkowymi.
Autor: Joanna Jastrzębska-Woźniak
Zdjęcia: Alex Kann
Dział Ikonografii i Fotografii Muzeum Powstania Warszawskiego
Więcej informacji o panoramie Brandla, w tym porównanie zdjęć z 1873 r. ze współczesnymi, znajdziecie w artykule: https://www.1944.pl/artykul/panorama-warszawy-z-1873-r.-zrobiona-z-wysokosc,5132.html
